Jerzy Grobicki

Z Wikipedii

Jerzy Grobicki (ur. 4 stycznia 1891 w majątku Piastów k. Grójca, zm. 22 września 1972 w Toronto) - generał brygady WP, uczestnik walk o niepodległość Polski w I wojnie światowej, wojnie polsko-bolszewickiej i II wojnie światowej, „zagończyk”,

Spis treści 1 Młodość i służba w c.k. armii 2 Przebieg służby w WP 3 Opinie: 4 Awanse 5 Odznaczenia 6 Źródła 7 Przypisy

[edytuj] Młodość i służba w c.k. armii

uczestnik strajku szkolnego, pozbawiony prawa do matury państwowej

uczeń Ritter Akademie w Legnicy

żołnierz Legii Cudzoziemskiej 1906 – 1907

serbski partyzant w Macedonii, walczył przeciwko Turkom 1908

słuchacz Szkoły Oficerów Kawalerii w Akademii Wojskowej w Wiener Neustadt

oficer zawodowy kawalerii w armii austriackiej

dowódca dywizjonu kawalerii w stopniu rotmistrza

szef sztabu 6 Brygady Górskiej (austriackiej)

[edytuj] Przebieg służby w WP

oficer Dowództwa Frontu Galicyjskiego

szef sztabu 8 Dywizji Piechoty,

szef sztabu 9 Dywizji Piechoty,

szef sztabu Grupy Operacyjnej gen. Stanisława Pruszyńskiego

zastępca dowódcy Pułku Jazdy „Obrony Wilna” (bardziej znanego, jako Jazda rotmistrza Jerzego Dąbrowskiego do 24.VII.1920

szef sztabu IV Brygady Jazdy 24.VII - VIII.1920

dowódca 1 Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego w Warszawie 15.VIII.1920 – 8.V.1921

attache wojskowy w Budapeszcie V lub X.1921 – VI.1924

zastępca dowódcy 16 Pułku Ułanów Wielkopolskich w Bydgoszczy VI – IX.1924

słuchacz kursu doszkolenia w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie IX.1924 – 1925

oficer Generalnego Inspektoratu Kawalerii w Warszawie 1925 - 1926

dowódca 22 Pułku Ułanów Podkarpackich w Brodach XII.1926 – I.1930

pełniący obowiązki dowódcy 6 Samodzielnej Brygady Kawalerii w Stanisławowie 1928 – I.1930

kierownik katedry taktyki kawalerii w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie I.1930 – XI.1931

Z dniem 16 listopada 1931 przeniesiony z WSWoj. do dyspozycji szefa Biura Personalnego MSWojsk., a następnie, z dniem 1 lutego 1932 do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie, po czym z dniem 31 marca 1932 przeniesiony w stan spoczynku. ^[1] Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski podają, że Jerzy Grobicki w okresie od listopada 1931 do maja 1939 pełnił służbę jako attache wojskowy w Teheranie, Stambule, Bejrucie, Atenach i Madrycie, co stoi w sprzeczności z ustaleniami Piotra Staweckiego, który nie wymienia płk Grobickiego wśród oficerów pełniących w latach 1932-1939 funkcję attaché wojskowego. Konrad Bugajak w przypisie redakcyjnym na s. 548 wspomnień Mariana Romeyki wyjaśnia, że usunięcie płk. Grobickiego z WSWoj. i przeniesienie do rezerwy (sic!) pozostaje w bezpośrednim związku z podjęciem przez niego służby w Oddziale II SG oraz zaangażowaniem w ruchu prometejskim na polecenie Piłsudskiego.

W maju 1939 przyjęty do wojska jako oficer kontraktowy. Powierzono mu organizację i dowództwo Sieradzkiej Brygady Obrony Narodowej w Łodzi. W kampanii wrześniowej dowodził Oddziałem Wydzielonym Nr 2 10 Dywizji Piechoty w składzie Armii „Łódź”. 4 września został dowódcą Kresowej Brygady Kawalerii. Od 27 września 1939 do 25 sierpnia 1941 przebywał w niewoli sowieckiej.

zastępca dowódcy 5 Dywizji Piechoty PSZ w ZSRR w m. Tatiszczewo IX.1941

oficer Dowództwa Wojska Polskiego na Środkowym Wschodzie I – IV.1942

komendant Centrum Wyszkolenia Broni i Służb w Egipcie (od V.1942 w Palestynie) IV – IX.1942

dowódca 6 Lwowskiej Brygady Strzelców IX.1942 – III.1943

oficer Dowództwa Armii Polskiej na Wschodzie III – XII.1943

oficer łącznikowy dowódcy II Korpusu Polskiego przy Korpusie Francuskim XII.1943 – VII.1944

oficer Centrum Wyższych Studiów Wojskowych w Wielkiej Brytanii VII.1944 – III.1945

oficer Dowództwa Jednostek Wojskowych na Środkowym Wschodzie od III.1945

attache wojskowy przy rządzie Czang Kaj-szeka

komendant obozu Quassasin w Egipcie do 1947

na emigracji w Kanadzie.

[edytuj] Opinie:

• Marian Romeyko: "Kawalerzysta, zasłużony, bojowy dowódca pułku, naukowiec i historyk, typ kawaleryjskiego „zagończyka” z dużym temperamentem, należał do znanych postaci w wojsku. Karierę zaczął jeszcze podczas wojny bałkańskiej, w charakterze komitadży. W czasie wielkiej wojny służył w kawalerii austriackiej, był podczas wojny domowej nad Donem, gdzie Kozacy nadali mu tytuł „honorowego atamana”. W WP należał do antyreżimowców, z czym się zbytnio nie krył ; pozostał jednak lojalnym oficerem. Mówiono, że przyczyną przejścia tego wybitnego oficera na emeryturę stał się fakt następujący: w WSWoj. w Warszawie bawiła delegacja estońskiej Wyższej Szkoły Wojennej; należało ją rewizytować. Gen. Kutrzeba wyznaczył w skład delegacji płk. Grobickiego, nakazując mu uprzednio porozumieć się z Oddziałem II Sztabu Głównego w celu otrzymania szczegółowych instrukcji. Tam poinformowano go, że ma zabrać ze sobą prezent, i sugerowano popiersie Piłsudskiego. Grobicki natomiast kupił miniaturę pomnika „dowborczyka” i wręczył ją w Tallinnie".

[edytuj] Awanse

major kawalerii – 1.VI.1919 (starszeństwo po weryfikacji

podpułkownik Sztabu Generalnego - 15.VIII.1924

pułkownik dyplomowany – 1.I.1930 lokata 3

gen. bryg. – 19.III.1965 (awansowany przez Prezydenta RP Augusta Zaleskiego)

[edytuj] Odznaczenia

• Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari,
• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari (dekret L. 3126 Naczelnego Wodza z dnia 30.VI.1921),
• Order Odrodzenia Polski,
• Krzyż Walecznych - czterokrotnie,

[edytuj] Źródła

• Narcyz Klatka "Wieluński Wrzesień 1939", Wydawnictwo Komandor, Wieluń-Gdynia 2006, ISBN 83-912842-0-4.
• Kryska-Karski Tadeusz i Żurakowski Stanisław, Generałowie Polski Niepodległej, Warszawa 1991,
• Leżeński Cezary i Kukawski Lesław, O kawalerii polskiej XX wieku, Zakład naukowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, Wrocław 1991, ISBN 83-04-03364-X, s. 67,
• Pindel Kazimierz, Obrona narodowa 1937-1939, Warszawa 1979, ISBN 83-11-06301-X,
• Koral Marian, biogram plk dypl. Jerzego Grobickiego zmarłego 22 września 1972 r. w Toronto, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 4 (63) z 1972 r., s. 358,
• Romeyko Marian, Przed i po maju, Wydawnictwo MON, Warszawa 1983, wyd. III, ISBN 83-11-06884-4, s. 548,
• Stawecki Piotr, Attaché wojskowi Drugiej Rzeczypospolitej, Przegląd Historyczno-Wojskowy Nr 2 (202) z 2004 r., ss. 107-138,

Przypisy