Jaksa z Kopanicy
Z Wikipedii
Jaksa z Kopanicy (?–po 1178), słowiański książę połabskich Stodoran, zwanych też czasem Hawelanami. Zgłaszał pretensje do Brenny (Brandenburg) po Henryku Przybysławie. Posiłkowany przez Polaków ok. 1154 odebrał ją Albrechtowi Niedźwiedziowi by po trzech latach stracić ją na rzecz tegoż - wówczas to schronił się na Śląsku. W starszej literaturze uważany za postać identyczną z Jaksą z Miechowa - spór dotyczy głównie ustalenia tożsamości Jaksy z Kopanicy i Jaksy z Miechowa lub też uznania ich za dwie różne osoby.
Jego gród nazywał się Copnik (kopa-góra-hałda) i najprawdopodobniej znajdował się na obszarze dzisiejszej dzielnicy Berlina - Köpenick. Jako udzielny władca Stodoran bił własną monetę - "brakteaty Jaksy". (Moneta ta jest przedmiotem poszukiwań bohaterów w jednej z powieści Zbigniewa Nienackiego: "Pan Samochodzik i zagadki Fromborka", a także pojawia się jako jeden z głównych elementów w książce Joanny Chmielewskiej "Bułgarski bloczek"). Monety te zdobił wizerunek męża (woja) z mieczem w jednym ręku i z palmą (będącą zapewne symbolem sprawiedliwości) w drugim i okolony był napisem "Iaczo de Copnik". Po przyjęciu chrześcijaństwa pojawiają się w prawej ręce chorągiew, w lewej krzyż, a napis okalający brzmi: "Jakza Kopnik kneź" W sumie znanych jest pięć wzorów monet bitych w Kopanicy za czasów Jaksy.
Wg legendy, na kilka lat przed śmiercią ożenił się z Beatą, córką wrocławskiego komesa Piotra Włostowica.
