Góra Świętej Anny
Z Wikipedii
Góra Świętej Anny | |
Państwo | Polska, Europa |
Pasmo | Grzbiet Chełma |
Wysokość | 400,4 m n.p.m. |
Góra Świętej Anny (Góra Chełmska, nazwa pierwotna Chełm, niem. Sankt Annaberg, śląski Anaberg) - najwyższe wzniesienie Grzbietu Chełma na Wyżynie Śląskiej o wysokości 400 m n.p.m. Obok miejscowość o tej samej nazwie.
Góra ta jest twardzielcem nefelinitowym (bazaltowym) w obrębie zrębu Chełma zbudowanego z wapiennych skał triasu. Nefelinity i zawarte w nich wielkie (do 80 m) bloki wapieni triasu i kredy oraz kredowych piaskowców, a także piroklastyki związane są z zapadnięciem się wulkanu istniejącego tu 27 mln lat temu (oligocen) i powstaniem kaldery. Obecnie odsłaniające się skały pochodzą z najgłębszej części kaldery, znajdującej się kilkadziesiąt metrów poniżej powierzchni na której stał stożek wulkaniczny. Sam stożek został całkowicie zerodowany w neogenie. Miejscami zbocza góry przykryte są lessami związanymi ze zlodowaceniem północnopolskim.
Na południowym zboczu góry istnieją nieczynne kamieniołomy: nefelinitu (rezerwat przyrody) oraz dwa wapienia. W rezerwacie występuje niewielka krasowa Jaskinia w Rezerwacie o długości 5m. Rezerwat, od 2006, udostępniony jest turystom dzięki ścieżce dydaktycznej. Oprócz skał można tam napotkać: żmiję zygzakowatą, gniewosza i padalca.
Spis treści |
[edytuj] Klasztor franciszkański na Górze Św. Anny
W zamierzchłych czasach stała tu pogańska świątynia. Obecnie na Górze znajduje się bazylika i sanktuarium, z figurką św. Anny Samotrzeciej (XV wiek) z jej relikwiami, franciszkański zespół klasztorny z Rajskim Placem (dziedzińcem arkadowym) z lat 1733-1749, na którym stoi 15 stuletnich konfesjonałów, jest także grota wykonana na wzór groty z Lourdes oraz 40 kaplic kalwaryjnych z lat 1700-1709. Na szczycie Góry Św. Anny zbudowano w latach 80. XV wieku klasztor i kościół, który od XVIII wieku jest ważnym centrum pielgrzymkowym.
[edytuj] Bitwa w rejonie Góry Św. Anny w 1921 r.
[edytuj] Wieś Góra Św. Anny
Na zachodnich oraz północnych zboczach góry rozlokowana jest duża wieś o nazwie Góra Św. Anny, na południowym stoku znajdują się liczne stacje drogi kalwaryjnej, a na wschodnim stoku cmentarz oraz zabudowania Domu Pielgrzyma klasztoru franciszkańskiego.
[edytuj] Pomnik Xawerego Dunikowskiego i amfiteatr
[edytuj] Bibliografia
- Krzysztof Birkenmajer & Zoltan Pecskay 2002 - Radiometric dating of the Tertiary volcanics in Lower Silesia, Poland. I. Bull. Pol. Ac. Sci., 50 (1): 31-50.
- Robert Niedźwiedzki, 1994: Nowe dane o budowie geologicznej Góry Św. Anny (Śląsk Opolski). Rocznik Pol. Tow. Geologicznego, t.63: 333 - 351.
- Robert Niedźwiedzki, M. Zarankiewicz, 2007: Zanim Góra św. Anny wynurzyła się z morza. Skamieniałości, jaskinie i drogie kamienie wokół sanktuarium św. Anny. Wyd. Studio Graphito, str. 60.
- K. Rode, 1934: Der Annaberg-Vulkan. Veroffentlichungen Schlesischen Gesellschaft fur Erdkunde,. E.V. u. Geogr. Inst. Univ. Breslau, 21: 367–378.
- Paweł Woźniak, Rafał Sikora & Robert Niedźwiedzki, 2005: Góra Św. Anny oraz cmentarzysko triasowych gadów w Krasiejowie - możliwości wykorzystania aspektów geologicznych w turystyce. W: Materiały 76 Zjazdu Naukowego Polskiego Towarzystwa Geologicznego, Rudy k/Rybnika: 233-242.
- W. Volz, 1901: Cenoman und Turon am Annaberge in Ober-Schlesien.
Zeitschrift der Deutschen Gesellschaft für Geowissenschaften, Band 53. str. 42-48.