Carlos Gardel
Z Wikipedii
Carlos Romuald Gardel (ur.11 grudnia 1890 w Tuluzie, Francja, zm. 24 czerwca 1935 w Medellín, Kolumbia) - argentyński śpiewak francuskiego pochodzenia, wykonawca pieśni z gatunku tango. Nazwisko urodzenia Charles Gardes.
Przez Argentyńczyków uważany za najwiekszego spośród tych, którzy kiedykolwiek śpiewali tango i za jednego z największych kompozytorów tego gatunku muzycznego. Uznawany jest za osobę, która na stałe wprowadziła lirykę (tekst) do tanga argentyńskiego od nagrania w końcu 1917 roku piosenki Mi noche triste. Światowe sukcesy tanga argentyńskiego poprzedzają sukcesy Gardela o przynajmniej dekadę (dla przykładu 1913 był rokiem szaleństwa tanga w Paryżu) ale do jego czasów, tango było głównie muzyką do słuchania i tańczenia. Śpiewał w duecie z Razzano, z którym odnosił najwieksze sukcesy pomiędzy 1911-1918. W okresie 1917-1925 przyczynił się do powstania piosenki tanga jako nowego gatunku. Od 1930-1933 przebywał w Paryżu i w Buenos Aires. Pracował w Nowym Jorku pomiędzy 1933-1935, gdzie pracował m.in. nad filmami. Stracił życie w katastrofie lotniczej nad Kolumbią w 1935 roku.
Płyty z jego nagraniami rozchodziły się w ogromnych nakładach, a i dziś cieszą się niemałym powodzeniem. Pomiędzy 1917 - 1921 Gardel nagrał 17 tang, w 1922 nagrał 20, a w 1923 roku nagrał 33 tanga. W okresie tym piosenka tanga stała się jego głównym repertuarem.
Ciało Gardela odprowadziło na cmentarz Chacarita w Buenos Aires tysiące wielbicieli. Dziś pod jego grobowcem leżą zawsze świeże kwiaty. Tu wznosi się też jego posąg naturalnej wielkości: uśmiech utrwalony w grynszpanie, ręka podniesiona lekko jak przy spiewaniu, w której dwa wyciągnięte palce proszą o papierosa. Wraz ze swoim wieloletnim współpracownikiem, Alfredo Le Pera, Gardel napisał wiele klasycznych tang, np. Mi Buenos Aires Querido czy Volver. Całkowity dorobek Gardela obejmuje około 1500 3-minutowych utworów.
Powstało wiele filmów z udziałem Gardela, głównie by promować wykonywane przez niego pieśni.
Spis treści |
[edytuj] Varia
Piosenka Gardela Volver (powrót), przerobiona na flamenco, jest wykonywana przez Estrellę Morente w filmie Volver hiszpańskiego reżysera Almodóvara.
Nawet w deszczowe dni w Buenos Aires żarzy się między palcami w pomniku Gardela papieros. Wieść niesie, że kto włoży zapalonego papierosa między te palce, temu spełni się życzenie.
Gardel był właścicielem konia wyścigowego Lunatico. Inne konie Gardela: Cancionero (1927), Amargura (1927), La Pastora (1927), Guitarrista (1930, Lunatico), Theresa (1930, Lunatico), Exploto (1931) oraz Mocoroa (1931).
Gardel jest do dziś szanowany w Buenos Aires, gdzie ludzie mówią o nim, że "śpiewa lepiej z każdym dniem". Jeden z jego ulubionych zwrotów Veinte años no es nada (Dwadzieścia lat to nic) stało się popularnym powiedzeniem w Ameryce Łacińskiej.
Tango „Por Una Cabeza” autorstwa Gardela możemy usłyszeć w takich filmach jak „Prawdziwe Kłamstwa” (scena tańca Arnolda Schwarzeneggera i Tii Carrere na początku filmu, oraz w scenie kończącej film, tutaj Schwarzenegger w parze z Jamie Lee Curtis), oraz „Zapach kobiety” z Alem Pacino.
[edytuj] Filmy z udziałem Carlosa Gardela
- Luces de Buenos Aires (1931)
- Esperame (1933)
- La Casa es seria (1933)
- Melodia de Arrabal (1933)
- Cuesta abajo (1934)
- El Tango en Broadway (1934)
- El Día que me quieras (1935)
- Cazadores de estrellas (1935)
[edytuj] Biografia
- Simon Collier, The life, music, and times of Carlos Gardel, University of Pittsuburgh Press, Pittsburgh, PA, 1986, ISBN 0-8229-3535-X (biografia)
- Morena, Miguel Angel, Historia artistica de Carlos Gardel, drugie wydanie, Buenos Aires, 1983.
- Delfino, Armando, Carlos Gardel. La verad de una vida, Buenos Aires, 1968 (wspomnienia asystenta Gardela)