Big Ben
Z Wikipedii
Big Ben – wieża zegarowa w Londynie w Wielkiej Brytanii.
Nazwa początkowo odnosiła się do dzwonu ze St. Stephen Tower (ang. Wieża św. Szczepana), zwanej również The Clock Tower (ang. Wieża Zegarowa), należącej do Pałacu Westminsterskiego. Obecnie nazwa Big Ben odnosi się często zarówno do dzwonu, jak i zegara i samej Wieży.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Budowę tej neogotyckiej wieży podjęto zaraz po tym, jak znaczna część Pałacu spłonęła 16 października 1834 roku. Zachowała się jedynie 900-letnia Westminster Hall oraz kaplica św. Stefana.
Projektantami byli m.in. Charles Barry i jego asystent Augustus W. Pugin. Odbudowa trwała do roku 1858. W obecnym kształcie pałac ma 1200 pomieszczeń i trzy kilometry korytarzy. Wieża stanęła na trzymetrowej grubości fundamencie o powierzchni 15 m². Ma 96,3 m wysokości a tarcza zegarowa ma 5 metrów średnicy. Na wieżę prowadzą spiralne schody liczące 334 stopnie.
[edytuj] Zegar
Projekt na zegar został wybrany na drodze konkursu. Wytyczne jakie miał sprostać projekt opracował królewski astronom Sir George Airy. Głównym ich założeniem było precyzyjne odliczanie czasu (do jednej sekundy) i miał być skoordynowany z czasem wybijanym w obserwatorium w Greenwich. Dwa razy dziennie drogą telegraficzną miano podawać czas do obserwatorium a tam sprawdzać i wysyłać koordynaty. Zegar taki został zbudowany przez Edmunda Bekketa Denisona oraz firmę EJ Dent&CO w roku 1854.
Tarcza zegara została zaprojektowana przez Augustusa Pugina. i osadzona w stalowej ramie o średnicy siedmiu metrów, podtrzymującej 312 kawałków opalizującego szkła. Wskazówka godzinna mierzy 2,7 m a minutowa 4,3 metra. Rzymskie cyfry maja po 60 cm wysokości. Na każdej tarczy widnieje napis Domine salvam fac reginam nostram Victoriam primam (Panie zachowaj naszą królowa Victorię I).
Obecnie zegar jest bardzo precyzyjny choć jego połączenie z obserwatorium zostało zniszczone podczas II wojny światowej. W całej historii zdarzały się jednak opóźnienia. Do największej doszło w 1962 roku kiedy to w noc sylwestrową Big Ben spóźnił się o 10 min. Przyczyna tego były niezwykle obfite opady śniegu.
[edytuj] Dzwon
Dzwon nazwany został od imienia sir Benjamina Halla, głównego komisarza robót w 1858 roku. Inne źródła podają, że ta zwyczajowa nazwa pochodzi od imienia Benjamina Caunta, popularnego w owym czasie bokserem wagi ciężkiej.
Pierwszy dzwon był gotowy w 1856 roku Ważył szesnaście ton i jako że wieża nie była jeszcze gotowa, był testowany na pałacowym dziedzińcu. Próby okazały się nie pomyślne dla dzwonu który się rozpadł a z jego kawałków przetopiono nowy w Whitechapel. W 1858 dzwon, ważący 13,5 tony został przetransportowany i zamontowany na wieży. Po raz pierwszy odezwał się 31 maja 1859 roku. Jest on największym zegarem w Wielkiej Brytanii. Z powodu zmontowania zbyt ciężkiego młota, po dwóch miesiącach dzwon pękł a dopiero po trzech latach wymieniono go na lżejszy. Sam dzwon nie został nigdy naprawiony. Na wieży znajdują się dwa mniejsze dzwony słyszalne co kwadrans, wybijając wariacje kilku taktów wzorowanych na tej z dzwonu St. Mary's Church (University Church) w Cambridge pochodzących z Mesjasza Händla. Dzwony tak jak hejnał mariacki, można usłyszeć w BBC Radio 4 o godz. 18 i o północy oraz w BBC World Service. Pierwszy taki sygnał został nadany 31 grudnia 1923 roku
W 2009 roku Big Ben będzie obchodził 150 lecie.
[edytuj] Ciekawostki
Zegar Big Ben w swojej historii miał tylko 4 usterki związane z wyznaczaniem czasu:
- w 1962 roku w sylwestra spóźnił się o 10 min.
- w 1972 roku nastąpiła pierwsza i jedyna usterka dotycząca metalowych części mechanizmu odpowiedzialnego za uderzenia w dzwony. Big Ben milczał od 5 sierpnia 1975 roku do 9 maja 1977.
- w 1997 30 kwietnia zegar zatrzymał się. Podobna sytuacja nastąpiła 3 tygodnie później;
- w 2005 roku 27 maja o godz. 22:07 zegar przestał tykać i nie chodził 90 minut.
