Barchlin
Z Wikipedii
Barchlin | |
Województwo | wielkopolskie |
Powiat | wolsztyński |
Gmina | Przemęt |
Położenie | 52° 1' N 16° 24' E |
Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności |
413 osób |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
65 |
Kod pocztowy | 64-234 (poczta: Przemęt) |
Tablice rejestracyjne | PWL |
Położenie na mapie Polski
|
|
Barchlin – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wolsztyńskim, w gminie Przemęt.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego.
Podstawowe funkcje wsi: rolnicza i przemysłowa.
Spis treści |
[edytuj] Położenie
Miejscowość Barchlin położona jest w południowo-wschodnim pasie wysoczyznowym, na skraju dwóch dużych rejonów: Wysoczyzny Leszczyńskiej i Pradoliny Warszawsko-Berlińskiej. Administracyjnie należy do Gminy Przemęt w powiecie wolsztyńskim, Województwo wielkopolskie. Gmina Przemęt wraz z Barchlinem zlokalizowana jest na granicy Pojezierza Lubuskiego i Pojezierza Wielkopolskiego.
Wieś Barchlin położona jest na północny wschód od Przemętu, tuż za miejscowością Bucz. Dojechać tam można bezpośrednio drogą przez Sączkowo i Bucz, lub też jadąc dookoła przez Siekówko, Siekowo, Kluczewo i Sączkowo. Do Urzędu Gminy z Barchlina jest ok. 9 kilometrów.
[edytuj] Środowisko przyrodnicze
[edytuj] Zagospodarowanie przestrzeni
Powierzchnia wsi składa się z:
- gruntów ornych – 458,65 ha
- łąk – 26,15 ha
- pastwisk – 67,06 ha
- lasów – 44,44 ha
- sadów – 4,05 ha
oraz z niewielkich cieków wodnych. Zabudowa jest zwarta, w części południowej typowa dla rolnictwa indywidualnego; w części północnej znajdują się zabudowania RSP (obecnie w likwidacji) i spółdzielcze bloki mieszkalne.
Ukształtowanie terenu jest wynikiem ostatniego zlodowacenia. Podczas wycofywania się, lodowiec pozostawił naniesione duże masy materiału, są to przede wszystkim piaski i żwiry. Spowodowało to powstanie moreny dennej i czołowej, w postaci drobnych pagórków.
[edytuj] Świat roślinny i zwierzęcy
Część miejscowości, leżąca na południe od drogi Śmigiel-Mochy, należy do Przemęckiego Parku Krajobrazowego, pozostała część leży w otulinie tegoż Parku.
Podmokłe łąki o podłożu torfowym mają charakter szuwarów z dominacją turzyc. Występują tam torfianki i trzcinowiska, a wśród nich liczne gatunki ptaków wodno-błotnych, a także drapieżnych. W okolicach występuje tez zwierzyna łowna: sarny, jelenie, dziki, lisy, zające, bażanty, kuropatwy.
[edytuj] Atrakcje turystyczne
Atrakcją krajobrazową jest wzniesienie o wysokości 96 metrów, zwane Byczą Górą, stanowiące dobry punkt widokowy. Zachodnie zbocze porasta konwalia majowa, a całe wzniesienie lasy sosnowe i mieszane.
[edytuj] Surowce mineralne
Barchlin nie posiada bogatych złóż surowców. Na uwagę zasługują następujące złoża:
[edytuj] Środowisko kulturowe i zabytki
W Barchlinie znajdują się 22 stanowiska archeologiczne, m.in. cmentarzysko należące do ludności kultury łużyckiej, pochodzące z młodszej epoki brązu (1000-650 p.n.e.). co stanowi cenny zabytek archeologiczny. Około 200 metrów na wschód od rzeczki, która stanowiła niegdyś granice wsi, znajduje się grodzisko z okresu wczesnego średniowiecza, jedno z nielicznych znajdujących się na terenie Gminy Przemęt.
W części należącej obecnie do RSP znajduje się Założenie Dworskie z Zespołem dworsko-folwarcznym, składające się z dworku rządcy oraz niewielkiego parku. Dworek został wzniesiony w 1893 roku przez ówczesnego właściciela majątku Fryderyka Ksawerego Speicherta.
Jest on murowany z cegły, wysoko podpiwniczony, parterowy, z mieszkalnym poddaszem, nakryty niskim, prawie płaskim dachem. Na elewacji frontowej zachowała się tablica z data budowy i łacińską sentencją "1893 CUSTODI DOMINE HOC AEDIFICIUM ET AB OMNI PERICULO DEFENDE F.X. SPEICHERT" ("Zachowaj Panie ten budynek i broń ponad wszelkim niebezpieczeństwem"). Park krajobrazowy o powierzchni 1,6 ha, został założony w końcu XIX wieku na rzucie prostokąta. W środkowej części parku znajdują się dwa stawy połączone rowem. Drzewostan parkowy składa się głównie z lipy drobnolistnej i robinii akacjowej, a w części północno-zachodniej rosną: olsza czarna, klon pospolity, jawor, topola biała (jedno z drzew ma obwód 360 cm), dąb szypułkowy (tutaj również rośnie okazały egzemplarz o obwodzie 310 cm), a także brzoza brodawkowata. Na trawniku przed dworem rośnie pomnikowy cis o obwodzie 230 cm, rozwidlający się na cztery pnie.
Z dawnej zabudowy zachował się spichlerz z II poł. XIX wieku, murowany z cegły, trzykondygnacyjny, z dwukondygnacyjnym poddaszem, nakryty dachem dwuspadowym. W pierzei północno-wschodniej zachowana została stodoła, a w południowo-wschodniej chlewnia z przełomu XIX i XX wieku. W pierzei południowo-zachodniej znajduje się dawna stajnia z 1917 roku oraz obora z początków XX wieku, murowane z cegły, nakryte dachem dwuspadowym. Przy drodze przez wieś zachowały się domy, jeden przeznaczony pierwotnie dla sześciu rodzin, drugi dla trzech, wzniesione zostały pod koniec XIX wieku, murowane z cegły, parterowe, z użytkowym poddaszem, nakryte dachem dwuspadowym pokrytym dachówką. Sześciorak został zbudowany na planie wydłużonego prostokąta. Każde z mieszkań składało się z dwóch izb i kuchni, w szczytach zachowały się fryzy schodkowe.
W wiosce przetrwało także kilka domów z przełomu XIX i XX wieku, z których najstarszy został zbudowany w 1880 roku. Na skraju Barchlina znajdują się także resztki drewnianego wiatraka z 1824 roku.
Dzięki dokumentom sądowym wiadomo iż jeden z właścicieli majątku, Wojciech Barkliński, prowadził sądowe spory z wieloma sąsiadami. Oto niektóre z nich:
- w 1392 roku skarży Wolframa Bodeckiego z Bucza o uwięzienie go wraz z jego 8 kmieciami oraz o napad i rabunek siana
- w 1393 skarży Katarzynę Kardynałową, niegdyś dziedziczkę w Trzebidzy o zrabowane 2 osiodłane wierzchowce i dokumenty
- w 1395 oskarżony jest przez Zygfryda, wójta Kościana i Wojciecha Kokorzyńskiego o gwałt
- w 1398 skarży Wolframa o zniesławienie
- w 1398-1404 oskarżony o uwięzienie tegoż wójta i o rabunek jego zboża
- w 1400 przegrywa spór z przeorem klasztoru w Ząbrsku (obecnie Zemsko) o wieś Osiecko
- w 1412-1416 wygrywa spór z Wyszemirem Bodeckim z Wilkowa (Polskiego) o 1/4 jeziora Trzebidza
- w 1417 procesuje się z Dobiesławem Grobskim (lub Bodeckim) z Grobi o 1/2 jeziora Trzebidza i o 1/3 wsi Trzebidza
Również synowie Wojcicha, Sędziwój i Andrzej Barklińscy prowadzili liczne spory:
[edytuj] Obiekty zabytkowe podlegające ochronie
- wiatrak-koźlak, drewniany, 1824 rok
- budynek mieszkalny nr 13, cegła, 2 połowa XIX wieku
- budynek mieszkalny nr 32, cegła, 1936 rok
- budynek mieszkalny nr 30, szach., 2 połowa XIX wieku
- budynek mieszkalny nr 27, cegła, 1916 rok
- budynek mieszkalny nr 16, szach., początek XIX wieku
- budynek mieszkalny nr 8, cegła, koniec XIX wieku
Ścisłej ochronie konserwatorskiej "A" podlegają:
- zespół dworsko-parkowy wraz z zabudowaniami folwarcznymi
- wiatrak-koźlak
[edytuj] Dziedzictwo historyczne i religijne
Pierwsza wzmianka o wsi Barchlin pochodzi z 1303 roku. Dawniej nosiła takie nazwy jak: Barklin, Barchlino, Barklyno, Barklino Stare, niem. Bultenberg. W średniowieczu stanowiła własność szlacheckiej rodziny Barklińskich, Już w 1772 roku Barchlin wchodził w skład dóbr Popowo Stare i aż do 1945 roku należał do ich kolejnych właścicieli. W końcu XVII wieku znajdował się w rękach Rozdrażewskich, a od połowy XVIII wieku do ok. 1840 roku – Szołdrskich. W roku 1772 na folwarku w Barchlinie znajdowało się 135 owiec oraz 16 wołów ratajskich i krów. W 1926 roku Barchlin stanowił samodzielny majątek o powierzchni 410,53 ha, z czego 275 ha liczyły pola, 100 ha łąki i pastwiska, 20 ha lasy, a 15,53 nieużytki, drogi i podwórza. Po II wojnie światowej został rozparcelowany wśód pracowników majątku, którzy 27 lutego 1949 roku utworzyli pierwszą w Polsce Ludowej Rolniczą Spółdzielnię Produkcyjną. W latach 70. i 80. RSP przeżywała okres intensywnego rozwoju. W szczytowym okresie zatrudniała ponad 150 osób. Przy RSP istniał klub sportowy 'ZJEDNOCZENI' z sekcją piłkarską, a w zabytkowym dworku, gdzie mieściły się biura i klubokawiarnia, spotykała się młodzież, dorośli a także dzieci. Istniał Klub Prasy i Książki, który organizował Przeglądy Teatrzyków Lalkowych, Konkursy Plastyczne, Spotkania z Poezją i Prozą i inne. Do lat 70. istniała także szkoła podstawowa z klasami 1-4. Miejscowość następnie została przyłączona do obwodu Szkoły Podstawowej w Buczu, a budynek szkolny zamieniony na mieszkania dla nauczycieli. Na początku lat 90., z różnych przyczyn, RSP popadła w stan upadłości i została postawiona w stan likwidacji, która trwa do chwili obecnej, Klub Sportowy zmienił nazwę na HELIOS i został przeniesiony do Bucza, natomiast klubokawiarnia została zamknięta. Pozostały tylko organizacje społeczne jak Związek Emerytów i Rencistów, Ochotnicza Straż Pożarna.
[edytuj] Ochotnicza Straż Pożarna Barchlin
Jedną z organizacji społecznych, które nawet na moment nie straciły inicjatywy jest Ochotnicza Straż Pożarna. Została założona w 1949 r. Strażacy OSP Barchlin odnoszą wiele sukcesów w zawodach sportowo-pożarniczych i to zarówno w zawodach krajowych wszystkich szczebli jak i zawodach międzynarodowych. MDP (Młodzieżowa Drużyna Pożarnicza) dziewcząt wystartowała po raz pierwszy w zawodach gminnych w 1984 r. Organizowała zabawy taneczne, festyny, spotkania przy ognisku, a przede wszystkim szkoliła drużyny strażackie w różnych kategoriach wiekowych. W latach 70. i 80. XX wieku sukcesy w zawodach strażackich odnosiły głównie drużyny: męska i młodzieżowe drużyny chłopców. W 1992 roku młodzieżowa drużyna dziewczęca (12–16 lat), startując według regulaminu polskiego w zawodach wojewódzkich w Lesznie, pokonała w wahadłowym biegu sztafetowym następną drużynę o 19 sekund, wygrywając przy okazji z wszystkimi drużynami chłopców. W konsekwencji dziewczęta zaczęły ćwiczyć według międzynarodowego regulaminu CTIF i w lipcu 1993 r. reprezentowały Polskę na Olimpiadzie Pożarniczej CTIF w Berlinie. Drużyna zajęła tam 4 miejsce, a w Olimpiadzie Obozowej (gry i zabawy zręcznościowe) okazała się najlepsza wśród dziewcząt. W klasyfikacji generalnej, wspólnej z chłopcami, zajęła 7 miejsce. Był to początek wielkiej kariery. Do tej pory dziewczęta z OSP Barchlin pięciokrotnie reprezentowały Polskę na Olimpiadach Pożarniczych, są pięciokrotnymi mistrzyniami Polski, raz wicemistrzyniami oraz raz brązowymi medalistkami.
Dziewczęta, gdy kończą 16 lat, zaczynają ćwiczyć i startować w drużynach kobiecych, odnosząc także znaczące sukcesy. Nabór do drużyn dziewcząt i kobiet prowadzony jest także w sąsiednich miejscowościach, głównie w Buczu, a także w Sączkowie, Przemęcie, Kluczewie, Siekowie, Błotnicy, Biskupicach, czy też w Poświętnie. W konsekwencji młodzieżowa drużyna nosi nazwę MDP Barchlin, natomiast drużyna kobieca, wywodząca sie z drużyny młodzieżowej, nosi nazwę KDP Bucz, druga drużyna kobieca to KDP Barchlin. W zawodach gminnych i powiatowych dziewczyny startują w miejscowych OSP, natomiast w zawodach wojewódzkich, krajowych i międzynarodowych startują najlepsze z całego regionu. Do obowiązków Młodzieżowych Drużyn Pożarniczych (MDP), startujących w Olimpiadach CTIF, należy przygotowanie występu artystycznego, który obrazuje kulturę kraju pochodzenia drużyny. Konieczne jest także przygotowanie wystawy o własnej miejscowości, regionie i kraju. Młodzież rywalizuje także z rówieśnikami z innych krajów w Olimpiadzie Obozowej, tzn. w kilkudziesięciu równych konkurencjach. Od tego czasu zaczęła odnosić sukcesy zarówno na szczeblu gminnym, rejonowym i wojewódzkim.
Najważniejsze starty:
1993 rok |
Olimpiada Pożarnicza Berlin
|
1995 rok |
Eliminacje Krajowe do Olimpiady Pożarniczej Drużyn Młodzieżowych Leszno
Drużyna wygrywa z dużą przewagą osiągając 1042 pkt., wśród chłopców wygrywa MDP Kawęczyn osiągając 1025 pkt. Olimpiada Pożarnicza Drużyn Młodzieżowych Arco (Włochy)
Międzynarodowe Zawody Drużyn Pożarniczych wg regulaminu CTIF Lądek (k. Konina)
|
1996 rok |
Eliminacje Krajowe do Olimpiady Pożarniczej Kościan
Eliminacje Krajowe do Olimpiady Pożarniczej Drużyn Młodzieżowych Błażejewko
|
1997 rok |
Olimpiada Pożarnicza Herning (Dania)
|
1998 rok |
Międzynarodowe Zawody o Puchar Niemiec Engertsham (Bawaria) w zawodach wzięło udział 340 drużyn
Międzynarodowe Zawody Drużyn Pożarniczych wg regulaminu CTIF Lądek (k. Konina)
Eliminacje Krajowe do Olimpiady Pożarniczej Drużyn Młodzieżowych Częstochowa
|
1999 rok |
Międzynarodowe Zawody o Puchar Niemiec Rodgau (Hesja – Niemcy)
Olimpiada Pożarnicza Drużyn Młodzieżowych Altkirch (Francja)
|
2000 rok |
Eliminacje Krajowe do Olimpiady Pożarniczej Drużyn Młodzieżowych Kościan
Międzynarodowe Zawody Drużyn Młodzieżowych Augsburg (Bawaria) Zawody rozgrywane wg regulaminu bawarskiego, drużyny zagraniczne nie klasyfikowane wg miejsc Eliminacje Krajowe do Olimpiady Pożarniczej Lądek
|
2001 rok |
Olimpiada Pożarnicza Kuopio (Finlandia)
|
2002 rok |
Eliminacje Krajowe do Olimpiady Pożarniczej Drużyn Młodzieżowych Turek
Międzynarodowe Zawody Drużyn Młodzieżowych Gabcikowo (Słowacja)
Międzynarodowe Zawody o Puchar Niemiec Bienenbüttel (Niemcy)
|
2003 rok |
Obóz Szkoleniowy dla Drużyn Młodzieżowych Munderfing (Austria) Obóz ten został zorganizowany dla ponad 2 tys. członków drużyn młodzieżowych z Austrii oraz zaproszonych drużyn z sąsiednich państw, m.in. z Czech, Słowacji Węgier, Słowenii. MDP Barchlin reprezentowała Polskę. Obóz dla drużyn zagranicznych połączony był ze zwiedzaniem Austrii, m.in. Linz, Salzburg, Sankt Florian. Międzynarodowe Zawody o Puchar Niemiec Hasselroth – Gonsroth
|
2004 rok |
Eliminacje Krajowe do Olimpiady Pożarniczej Drużyn Młodzieżowych Rymanów
Eliminacje Krajowe do Olimpiady Pożarniczej Parczew
Międzynarodowe Zawody o Puchar Niemiec Gonsroth
|
2005 rok |
Obóz Szkoleniowy dla Drużyn Młodzieżowych Skrzynia (k. Starogardu Gdańskiego) Olimpiada Pożarnicza Varażdin (Chorwacja)
|
2006 rok |
Międzynarodowe Zawody o Puchar Niemiec Hasselroth – Gonsroth
Eliminacje Krajowe do Olimpiady Pożarniczej Drużyn Młodzieżowych Słubice
|
2007 rok |
Międzynarodowe Zawody o Puchar Niemiec Hasselroth – Gonsroth
|
Oprócz zawodów rangi krajowej i międzynarodowej drużyny OSP Barchlin i Bucz odnotowały liczne sukcesy w zawodach niższych szczebli, dla przykładu: MDP chłopców Barchlin wygrała, w latach 1998-2003, zawody gminne 6 razy z rzędu. W zawodach rejonowych w Kościanie zajęła 2 miejsce, a w pierwszych zawodach powiatowych w 2000 r. 3 miejsce.
[edytuj] Bibliografia
- Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz.I z. 1 A-B , Wrocław 1982
- S. Jasnosz, Z. Kurnatowska, T. Wiślański, Z najdawniejszych dziejów Ziemi Kościańskiej, Kościan 1984
- praca zbiorowa,pod red. K. Zimniewicza, Przemęt Zarys Dziejów, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa - Poznań 1991
- B. Kucharski, Powiat wolsztyński, Poznań 2001
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi
Wsie sołeckie: Barchlin • Biskupice • Błotnica • Borek • Bucz • Górsko • Kaszczor • Kluczewo • Mochy • Nowa Wieś • Olejnica • Osłonin • Perkowo • Popowo Stare • Poświętno • Radomierz • Sączkowo • Siekowo • Siekówko • Sokołowice • Solec • Solec Nowy • Starkowo • Wieleń Zaobrzański