Robinia akacjowa
Z Wikipedii
Robinia akacjowa | |
Systematyka wg Reveala | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Klasa | Rosopsida |
Rząd | bobowce |
Rodzina | bobowate |
Rodzaj | robinia |
Gatunek | robinia akacjowa |
Nazwa systematyczna | |
Robinia pseudacacia L. | |
Galeria zdjęć i grafik |
Robinia akacjowa (grochodrzew biały, robinia biała, grochodrzew akacjowaty) (Robinia pseudoacacia L.) - gatunek drzew należący do rodziny bobowatych. Pochodzi z Ameryki Północnej. Do Europy sprowadzona została w roku 1601 r. jako drzewo ozdobne, była sadzona w parkach, później także w lasach. Samorzutnie rozprzestrzenia się w środowisku naturalnym. Gatunek inwazyjny, powoduje znaczne zmiany siedliskowe i jest trudny w zwalczaniu. Status gatunku we florze Polski: kenofit, agriofit.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- Drzewo dorastające do 25 m wysokości o koronie luźnej i nieregularnej. Pień rozwidla się nisko nad ziemią w grube konary. Rośnie przez ok. 30-40 lat, potem jej wzrost ustaje. Jest jak na drzewa rośliną krótkowieczną – żyje 100 do 150 lat (choć wyjątkowo zdarzają się osobniki nawet 250-letnie).
- Pędy
- Kora ciemna, głęboko spękana, gałązki lśniące i czerwonobrunatne, w górnej części bruzdowane, dołem gładkie. Pąki są niewidoczne, gdyż ukryte są w korku pod blizną liściową. U nasady każdego liścia występują prostopadle do pędu dwa duże, ciemnobrązowe ciernie. Ciernie te są przekształconymi przylistkami. Pomiędzy cierniami występuje blizna (nasada liścia), a pod nią ukryte są 3 pączki.
- Drewno
- Dostarcza cennego drewna: jasnej barwy, lekkiego, twardego, odpornego na gnicie.
- Liście
- Ulistnienie skrętoległe. Liście nieparzysto pierzastozłożone z 7-21 listków eliptycznych lub jajowatych, o zaokrąglonych końcach. Na górnej stronie są jasnozielone, na spodniej szarozielone.
- Kwiaty
- Motylkowe, białe z żółtą plamką na żagielku, przedsłupne, silnie pachnące i tworzące grona długości 10-20 cm. Wewnątrz korony kwiatu 10 pręcików, z których 9 jest zrośniętych, 1 pręcik jest wolny. Kwitnie od maja do czerwca, często powtarza kwitnienie. Jest owadopylna.
- Owoce
- Nagie, gładkie i spłaszczone strąki, od września do wiosny pozostające na drzewie. Ich długość dochodzi do 12 cm. Wewnątrz są białej barwy i zawierają 6-8 brązowawych lub czarnych nasion o nerkowatym kształcie.
- Korzenie
- Początkowo tworzy silny korzeń palowy, potem silnie rozrastają się korzenie boczne. Bardzo łatwo tworzy liczne odrośla korzeniowe, dzięki czemu często czasami przyjmuje krzewiastą postać.
- Biotop, wymagania
- Występuje często w miejscach ciepłych i suchych - widne lasy, suche zarośla, zadrzewienia śródpolne. Wysusza podłoże w głębszych warstwach, natomiast wierzchnią warstwę wzbogaca w azot. W konsekwencji następuje żywiołowy rozwój roślinności azotolubnej na przykład z udziałem: pokrzywy zwyczajnej, bzu czarnego, glistnika jaskółcze ziele. Megafanerofit. Ma małe wymagania glebowe, jest natomiast rośliną światłolubną.
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina ozdobna - Najcenniejszy gatunek robinii pod względem dekoracyjności i zapachu kwiatów. Sadzona bywa przeważnie w parkach i alejach. Jej ozdobnymi walorami są kwiaty, liście i piękny kształt korony. Dobrze znosi cięcie, często też jej korona bywa zagęszczana i formowana przez systematyczne przycinanie.
- Roślina miododajna - miód akacjowy.
- Roślina lecznicza :
- Surowiec zielarski : kwiaty (Flos Pseudoacaciae = Flos Robiniae). Zawierają olejki eteryczne, kwasy organiczne, flawonoidy, sole mineralne, cukry, garbniki.
- Działanie : moczopędne, rozkurczowe, żółciopędne. Naparów i wyciągów używa się w stanach zapalnych dróg moczowych i nerek, uszkodzeniu nerek przez trucizny, przy niewydolności krążenia a także dla pobudzenia trawienia. Napary polecane są dla alergików.
- Zbiór i suszenie : zbiera się rozkwitające kwiatostany, suszy w miejscu cienistym i przewiewnym.
- Roślina jadalna - kwiaty są jadalne. Można je np. smażyć w cieście.
- Drewno używane jest w stolarstwie, tokarstwie, wytwarza się też z niego wiele produktów; wodę kosmetyczną, żółty barwnik do jedwabiu i wełny. Ma dużą wartość opałową.
[edytuj] Kultywary
- 'Umbraculifera' - odmiana kulista
- 'Bessoniana' - odmiana Bessona
- 'Frisia'
- 'Rozynskiana' - odmiana Rożyńskiego
[edytuj] Ciekawostki
- Robinia akacjowa często potocznie, ale nieprawidłowo jest nazywana akacją.
- Prawidłowa nazwa robinia pochodzi od nazwiska francuskiego ogrodnika Jeana Robina, który jako pierwszy sprowadził ją do Europy.
- Liście robinii w rytuale masońskim są symbolem nieśmiertelności, dlatego często są składane na grobach.
[edytuj] Źródła
- Jindřich Krejča, Jan Macků: Atlas roślin leczniczych. Warszawa: Zakł. Nar. im. Ossolińskich, 1989. ISBN 83-04-03281-3.
- anna Mazerant-Leszkowska: Mała księga ziół. Warszawa: Inst. Wyd. Zw. Zawodowych, 1990. ISBN 83-202-0810-6.
- W. Kulesza: Klucz do oznaczania drzew i krzewów. Warszawa: PWRiL, 1955.
- Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
- Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
- Atlas roślin
[edytuj] Linki zewnętrzne