Świdnica

Z Wikipedii

Współrzędne: 50°50'40" N 16°29'30" E50.8444444 16.4916667 (Świdnica)

Świdnica
Herb Świdnicy
Województwo	dolnośląskie
Powiat	świdnicki (dolnośląski)
Gmina  - rodzaj	Świdnica miejska
Założono	990
Prawa miejskie	1267
Prezydent miasta	Wojciech Murdzek (e-mail)
Powierzchnia	22 km²
Położenie	50° 50'40'' N 16° 29'30'' E
Wysokość	250 m n.p.m.
Liczba mieszkańców (2006)  - liczba ludności  - gęstość	60 317[1] 2742 os./km²
Strefa numeracyjna (do 2005)	74
Kod pocztowy	58-100 do 58-106
Tablice rejestracyjne	DSW
Położenie na mapie Polski Świdnica
TERC10 (TERYT)	5020119011
Miasta partnerskie	Biberach an der Riß Police nad Metují Trutnov Kazincbarcika Dystrykt Tendring Niżyn Rejon Święciański
Urząd miejski3 ul. Armii Krajowej 49 58-100 Świdnica tel. 74 856-28-00; faks 74 856-27-81 (e-mail)
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Strona internetowa miasta

Świdnica (niem. Schweidnitz, czes. Svednice) – miasto i gmina w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa wałbrzyskiego. Miasto leży u podnóża Sudetów, na Równinie Świdnickiej, nad rzeką Bystrzycą. Od dnia 25 marca 2004 jest siedzibą Diecezji Świdnickiej.

Spis treści 1 Opis ogólny miasta 2 Położenie 3 Nazwa miasta 4 Herb miasta 5 Symbole miasta 5.1 Hejnał 5.2 Logo miasta 6 Historia 7 Podział administracyjny 8 Zabytki 8.1 Kościoły w Świdnicy 9 Turystyka 10 Gospodarka 11 Infrastruktura techniczna w mieście 11.1 Świdnickie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji 11.2 Spółka Wodna "Bystrzyca" 11.3 Zakład Oczyszczania Miasta 11.4 ABK Nieruchomości Świdnickie 11.5 Miejski Zakład Energetyki Cieplnej 11.6 Przedsiębiorstwo Utylizacji Odpadów 11.7 ZG Wałbrzych Rejon Gazowniczy Świdnica 11.8 Koncern Energetyczny EnergiaPro 12 Ważne instytucje i urzędy 13 Media 13.1 Informacyjny serwis internetowy 13.2 Telewizja 13.3 Radio 13.4 Prasa 14 Ochrona środowiska 15 Zieleń miejska w Świdnicy 16 Transport i komunikacja 16.1 Transport drogowy 16.2 Transport kolejowy 16.2.1 Świdnica Miasto 16.2.2 Świdnica Przedmieście 16.2.3 Świdnica Kraszowice 16.3 Transport lotniczy 16.4 Telekomunikacja 17 Edukacja 18 Kultura 19 Służba zdrowia 19.1 Przychodnie 19.2 Szpitale 20 Sport 21 Miasta partnerskie 22 Urodzeni w Świdnicy 23 Ciekawostki 24 Struktura powierzchni 25 Demografia 26 Bibliografia 27 Zobacz też 28 Przypisy 29 Linki zewnętrzne

[edytuj] Opis ogólny miasta

Świdnica jest jednym z większych i ważniejszych miast na Dolnym Śląsku. Liczące 65 tysięcy mieszkańców miasto zostało założone już w 990 roku, jednak prawa miejskie otrzymało przed 1267 rokiem. Niegdyś stolica Księstwa Świdnicko-Jaworskiego, ważny ośrodek kultury i rzemiosła. Po II wojnie światowej znacznie rozbudowana w wyniku rozwoju przemysłu. W latach 1945-1990 prężny ośrodek przemysłowy z dobrze rozwiniętym przemysłem maszynowym, środków transportu, elektrotechnicznym, skórzanym, spożywczym, radiowym, aparatury precyzyjnej, włókienniczym oraz odlewniczym. Obecnie ośrodek przemysłowy (rozwinięty przemysł motoryzacyjny, elektrotechniczny, maszynowy oraz spożywczy), ważny ośrodek kulturalny, z jedynym w Polsce Muzeum Dawnego Kupiectwa, oraz licznymi instytucjami kultury, ośrodek sportu i rekreacji, także stolica powiatu. Ważny węzeł drogowy, a także kolejowy.

[edytuj] Położenie

Świdnica położona jest w południowej części województwa dolnośląskiego w powiecie świdnickim na Równinie Świdnickiej nad Bystrzycą. Leży na skraju Sudetów oraz Gór Wałbrzyskich na wysokości od 225 do 265,9 m n.p.m. Świdnica jest ważnym węzłem drogowym a dawniej także kolejowym. Z miasta blisko jest do ważniejszych ośrodków w województwie i kraju:

• Wałbrzych – 20 km
• Wrocław – 53 km
• Legnica – 58 km
• Jelenia Góra – 63 km
• Opole – 131 km
• Dzierżoniów – 18 km
• Poznań – 223 km

[edytuj] Nazwa miasta

Nazwa "Świdnica" wywodzi się od starosłowiańskiego słowa "svida". Oznaczało ono krzew derenia. Jest to więc nazwa ściśle związana zatem z położeniem topograficznym miasta. Miasto leży nad rzeką, a miejsce w którym gród się rozrósł porośnięte było krzewami derenia.

Czasem spotyka się nazwę Świdnica Śląska, lecz jest ona nieoficjalna i nieurzędowa (nadal funkcjonuje w niektórych instytucjach, np. na poczcie).

Występująca od XV w. niemiecka forma Schweidnitz czy Schweidenitz stanowi adaptację fonetyczną wcześniejszej nazwy słowiańskiej.

[edytuj] Herb miasta

Czteropolowy herb Świdnicy został przywrócony przez Radę Miejską w dniu 28 stycznia 1999 roku. Na tarczy podzielonej na cztery równe pola, w czarnych polach - pierwszym i czwartym - znajduje się złota korona, w drugim polu srebrnym czerwony gryf, a w trzecim srebrnym polu czarny dzik. Gryf znajdujący się na tarczy herbowej w srebrnym polu symbolizuje dzielność rycerską. Dzik jest znakiem odwagi i męskości, natomiast korona jest symbolem władzy i zwycięstwa.

[edytuj] Symbole miasta

[edytuj] Hejnał

Świdnica jak wiele miast w Polsce, posiada swój hejnał. Jest on jednym z symboli miasta, i nawiązuje do tradycji i historii Świdnicy. Jego autorem jest znany świdnicki kompozytor Marek Banaszczyk. Uchwałę o ustanowieniu hejnału Rada Miejska w Świdnicy przyjęła 29 czerwca 2000 roku.

[edytuj] Logo miasta

Jednym z symboli miasta Świdnica jest logo. Ma ono za zadanie promować miasto poprzez graficzne ujęcie miasta. Ma zachęcać do odwiedzin Świdnicy, oraz poprzez skojarzenie ukazywać historię i tradycję miasta. Logo zawiera panoramę miasta, jego zabudowy miejskiej z wieżami wyróżniającymi się z tejże zabudowy. Logo to złożone jest z barw czerwonej, żółtej oraz czarnej. W dolnej części umieszczone jest hasło "Rynek z tradycjami". Znak ma uproszczoną stylistykę i formę aby nie klasyfikować go do jedynie znaku informującego o tradycjach historycznych miasta. W dolnej części logo zauważamy czarną wstęgę symbolizującą drogę, trasę. Nawiązuje ona do łatwości komunikacyjnej Świdnicy, o jej dostępności, usytuowania komunikacyjnego. Sprawia to wrażenie miasta otwartego na przyjezdnych, nietuzinkowego, łatwego do osiągnięcia. Hasło "Rynek z tradycjami" ściśle łączy się z bogatymi, kilkusetletnimi tradycjami handlowymi Świdnicy, jak też nawiązuje do starej, zabytkowej części miasta.

[edytuj] Historia

Podczas prac archeologicznych prowadzonych na terenie powiatu świdnickiego odkryto w Świdnicy ślady osady plemion z kręgu kultury łużyckiej (lata około 1200 – 300 p.n.e.) oraz rozległe cmentarzysko ciałopalne z bogato wyposażonymi grobami. Po okresie wielkich migracji ludów na obszarze tym gospodarowało plemię Ślężan.

Około roku 990 obszar obecnej Świdnicy został włączony do państwa Polan przez księcia Mieszka I.

Nie jest znana dokładna data uzyskania przez Świdnicę praw miejskich, jednak od 1267 roku określana jest jako miasto. Inicjatorem lokacji była księżna Anna żona Henryka Pobożnego albo jej syn Henryk III. Za rządów książąt wrocławskich 1242-1290 Świdnica otrzymała szereg przywilejów przyśpieszających rozwój miasta. W latach 1290-1392 Świdnica była stolicą niezależnego księstwa świdnicko-jaworskiego, którym rządzili książęta piastowscy i które uczynili jednym z najpotężniejszych na Śląsku.

W końcu XIV wieku Świdnica była największym po Wrocławiu miastem śląskim, liczył ponad 8000 mieszkańców. Produkcja piwa stała się obok wyrobu sukna podstawowym artykułem eksportu. "Piwnice świdnickie" znajdowały się między innymi we Wrocławiu, Krakowie, Pradze, Pizie, Heidelbergu.

1392 po śmierci Agnieszki wdowy po Bolku II Świdnica przechodzi w ręce królów czeskich. W 1428 roku ruch husycki przybiera charakter powstania. Świdnica w porozumieniu z radą miejską Wrocławia skutecznie zwalcza ten ruch. 1520 wybucha powstanie rzemieślników skupionych w cechach. Patrycjat podstępem zwabił do Wrocławia przywódców ruchu i tam ich stracono, mimo to nie odzyskał całkowitej władzy.

1526 Świdnica wraz z całą ziemią śląską przechodzi pod rządy Habsburgów W trakcie trwania wojny trzydziestoletniej miasto było wielokrotnie oblegane czego skutkiem były wielokrotne pożary oraz wybuch epidemii.

W wyniku kolejnych działań wojennych Prusy odebrały Śląsk Austrii. W 1741 dokonano modernizacji i rozbudowy fortyfikacji. Na przełomie XVII/XVIII wieku pod Świdnicą wybuchł bunt chłopski. Wojska pruskie stłumiły bunt i surowo ukarało chłopów. Podczas wojny siedmioletniej Świdnica była oblegana przez wojska austriackie a następnie pruskie, co doprowadziło do znacznych zniszczeń. Pod koniec XVIII wieku w mieście pojawiły się pierwsze manufaktury między innymi skórzana i papiernicza. Po wojnie prusko-austriackiej w 1866 roku Świdnicę ogłoszono miastem otwartym. Po zwycięstwie nad Francją i zjednoczeniu Niemiec w roku 1871 intensyfikuje się tempo uprzemysłowienia. W mieście powstają wytwórnie tkanin lnianych i bawełnianych, zamszu i w końcu fabryka liczników elektrycznych. Konsekwencją tego procesu, jak i generalnego, potężnego wzrostu gospodarczego Cesarstwa Niemieckiego, jest dynamiczny rozwój przestrzenny i architektoniczny miasta. Już w 1844 r. Świdnica uzyskała połączenie kolejowe z Jaworzyną Śląską, do 1904 w trzech kolejnych kierunkach. Do 1914 r. zabudowa wykroczyła daleko poza mury starego miasta, przybierając wokół pierścienia dawnych murów obronnych wielkomiejski charakter. Krajobraz miasta wzbogacił się o szereg reprezentacyjnych gmachów publicznych, obiektów architektury rezydencjonalnej i zieleni miejskiej o wysokiej jakości. Wg spisu z 1905 r. miasto liczyło sobie 30.540 mieszkańców, w tym 59,8% ewangelików, 39,5% katolików i 0,5% wyznania mojżeszowego. Jako język ojczysty niemiecki zadeklarowało 96,3%, zaś polski - 3%.

Po zakończeniu II wojny światowej miasto zostało zajęte przez Armię Czerwoną i znalazło się na terytorium Polski. Dotychczasowa ludność miasta została wysiedlona do Niemiec i zastąpiona polskimi osadnikami.

Powojenna historia Świdnicy przebiegała w rytm powolnego procesu upadku gospodarczego PRL. Częściowemu zniszczeniu uległa zabytkowa substancja budowlana starego miasta, na przedmieściach rozwinięto na dużą skalę ekstensywną zabudowę osiedlową niskiej jakości. Istotna część miasta została zajęta na potrzeby wojsk radzieckich - w l. 1984-1990 ulokowano tu nawet dowództwo Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej.

Od lat przedwojennych w Świdnicy znajdowało się ważne lotnisko wojskowe, później cywilno-wojskowe^[2].

W okresie 1945-1989 istniały ogromne zakłady produkcyjne, utworzone w większości na bazie znacjonalizowanych przedsiębiorstw niemieckich, m.in.: Fabryka Wagonów "Świdnica", Zakłady Wytwórcze Aparatury Precyzyjnej "MERA-PAFAL", Zakłady Elektroniki Motoryzacyjnej, Świdnicka Fabryka Urządzeń Przemysłowych, Dolnośląskie Zakłady Białoskórniczo-Rękawicznicze "Renifer",Dolnośląskie Zakłady Magnetyzowe, Dolnośląskie Fabryki Mebli oraz Świdnickie Zakłady Artykułów Technicznych. W roku 1973 w przemyśle zatrudnionych było 16.523 osób, a ogóle zatrudnienie w mieście w roku 1980 wynosiło 29.520 osób. Po 1990 roku większość z tych zakładów upadła. Liczba pracujących w mieście, na rok 2004, wynosi 14.870 osób.

[edytuj] Podział administracyjny

Świdnica nie posiada oficjalnego podziału na dzielnice, więc funkcjonuje jedynie podział na osiedla:

• Centrum - Śródmieście
• Kraszowice
• Osiedle Młodych
• Osiedle Kolonia
• Osiedle Kolorowe
• Osiedle Zawiszów
• Osiedle Zarzecze
• Osiedle Zacisze
• Osiedle Zwierzynieckie
• Osiedle Słowiańskie

[edytuj] Zabytki

Świdnicka starówka obok toruńskiej, krakowskiej czy poznańskiej starej zabudowy miasta jest uznawana za najpiękniejszą i najcenniejszą w Polsce. Świdnica z racji swej burzliwej historii i dynamicznego rozwoju posiada wiele cennych zabytków architektury sakralnej, mieszczańskiej jak i przemysłowej. Szczęśliwe uniknięcie zniszczeń w czasie II wojny światowej pozwoliło zachować drugi co do wielkości (po Wrocławiu) zespół zabytkowej architektury na Dolnym śląsku. Niestety lata powojenne i niechęć do wszystkiego co niemieckie nie przysłużyły się świdnickiej starówce. Jej wschodni fragment uległ częściowemu wyburzeniu i został zastąpiony przez socjalistyczną architekturę mieszkaniową niskiej jakości, przez co spójność urbanistyczna całego kompleksu uległa nieodwracalnemu zniszczeniu. W 1967 r., wskutek rozbiórek dokonywanych na rynku, doprowadzono do zawalenia się wieży ratuszowej, której nigdy nie odbudowano. Mimo to do dziś przetrwało wiele zabytkowych domów, głównie w Rynku i przylegających do niego ulicach. Od kilku lat starówka jest sukcesywnie restaurowana, a zatwierdzony przez Zarząd Miasta plan rewitalizacji i rewaloryzacji starego miasta zakłada kompleksowe prace renowacyjnej miejskiej starówki. Nocą wiele obiektów starego miasta jest iluminowanych.

Świdnica pełniła w swej historii różnorakie funkcje, była miastem ważnym zarówno pod względem gospodarczym jak i administracyjnym. Efektem tych zawirowań są zabytkowe gmachy użyteczności publicznej które dzisiaj dumnie prezentują się na miejskich ulicach i placach, pełniąc niekiedy tę samą funkcję co kiedyś.

Miasto przez lata było dużym ośrodkiem przemysłowym i gospodarczym. Spuścizną po okresie uprzemysłowienia jest kilkanaście zabytków techniki i architektury przemysłowej.

Do ważniejszych zabytków w mieście należą:

• Katedra św. Stanisława i św. Wacława – wieża o wysokości 103 m
• Kościół Pokoju pod wezwaniem św. Trójcy – zabytek wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO
• Kościół pw. św. Józefa.
• Kamienice mieszczańskie w Rynku.
• Zespół barokowych rzeźb w Rynku.
• Ratusz i blok śród rynkowy z Salą Rajców i Muzeum Dawnego Kupiectwa.
• Fortyfikacje średniowieczne i pozostałości twierdzy Fryderyka Wielkiego, m.in. Flesza Nowomłyńska, kaponiery i kazamaty bramne oraz kazamata wału głównego z Muzeum Broni.

[edytuj] Kościoły w Świdnicy

W Świdnicy mieści się jedna z najwyższych w Europie i trzecia pod względem wysokości wieża w Polsce - wieża katedry św. Stanisława i św. Wacława mierząca aż 103 m Ponadto w mieście mieści się kilka zabytkowych kościołów z różnych okresów architektonicznych. Warto także zwrócić uwagę na najnowsze obiekty kościelne w Świdnicy.

• Katedra św. Wacława i św. Stanisława
• Kościół św. Trójcy
• Kościół św. Krzyża
• Kościół św. Józefa
• Kościół św. Mikołaja
• Kościół św. Andrzeja Boboli
• Kościół św. Ducha
• Kościół Najświętszej Marii Panny Królowej Polski
• Parafia pw. Miłosierdzia Bożego
• Kościół Zielonoświątkowy w Świdnicy

Miasto Świdnica jest jednym ze współzałożycieli Ligi Polskich Miast i Miejsc UNESCO, powołanej 26 czerwca 2004 r.

[edytuj] Turystyka

W Świdnicy turyści mogą liczyć na profesjonalną obsługę. Informacja Turystyczna mieszcząca się przy ul. Wewnętrznej 2 oferuje turystom pełna i profesjonalną informację o miejscach ciekawych w mieście, mogą uzyskać informacje dotyczące bazy hotelowo-gastronomicznej, o organizowanych imprezach czy o historii i teraźniejszości Świdnicy. Informacja oferuje również do sprzedaży albumy fotograficzne miasta, foldery, mapy, oraz liczne pamiątki związane ze Świdnicą.

[edytuj] Gospodarka

Świdnica niegdyś obok Wałbrzycha należała do najważniejszych ośrodków przemysłowych w województwie wałbrzyskim. Dzisiaj pomimo znacznej przemiany jakościowej i strukturalnej dolnośląskiego przemysłu nadal należy do ważniejszych ośrodków handlowo-przemysłowych w województwie dolnośląskim. W mieście działa ponad 8000 podmiotów gospodarczych. Wśród nich znajdują się także duże przedsiębiorstwa przemysłowe. Do nich należą:

• Świdnicka Fabryka Pomp sp. z o.o. – zakład ten produkuje specjalistyczne urządzenia do przemysłu cukierniczego, chemicznego. Jest producentem wszelkiego rodzaju zbiorników, urządzeń dla przemysłu wapienniczego, pomp, odlewów, i armatury przemysłowej.
• Fabryka Wagonów „Świdnica” S.A. – zakład jest producentem cystern kolejowych, oraz jedynym producentem kontenerów kolejowych w Polsce. Obecnie właścicielem fabryki stał się koncern Greenbrier Company Ltd.
• Świdnickie Zakłady Elektrotechniki Motoryzacyjnej „Elmot” S.A. – zakłady produkują rozruszniki, alternatory, oraz wszelkie podzespoły elektrotechniczne dla przemysłu motoryzacyjnego. Obecnie po prywatyzacji noszą nazwę Remy Automotive Poland Sp. z o.o (zakład został przejęty przez inwestora strategicznego).
• Fabryka Aparatury Pomiarowej „Pafal” S.A. – fabryka produkuje urządzenia pomiarowe do pomiaru energii i gazu. Jest to największy zakład w mieście.
• Lear Corporation Sp. zo.o. – producent tkanin wysokopuszystych i technicznych. Zakład ten wcześniej nosił nazwę Świdnickie Zakłady Tkanin Technicznych "Polovat".
• Dolmeb sp. z o.o. –producent mebli lakierowanych z płyty MDF. Powstał po sprywatyzowaniu Dolnośląskich Fabryk Mebli w Świdnicy i Srebrnej Górze. Produkuje głównie na potrzeby firmy IKEA.
• Diora Świdnica Sp. zo.o. – zakład produkuje zestawy meblowe pod sprzęt RTV i Audio. Powstał jako filia nieistniejącej już dzierżoniowskiej Diory.
• Cukrownia Świdnica S.A. – producent cukru białego „Kryształ”.
• Spółdzielnia Pracy „Metalowiec” – producent tarcz sprzęgłowych do pojazdów ciężarowych.
• Osadowski ZPCh – producent wyrobów dla przemysłu budowlanego, meblowego i elektrotechnicznego.
• Zakłady Mięsne „Pekpol”- zajmuje się przetwórstwem mięsa oraz handlem.
• Wytwórnia Majonezu „M&J” – producent majonezu.
• Odlewnia Żeliwa "Świdnica" sp. z o.o. - producent odlewów z żeliwa szarego

Wiele zakładów nie sprostało jednak wymogom rynku i nie mogąc pozytywnie ukończyć procesu transformacji rynkowej zniknęło na zawsze z mapy gospodarczej miasta. Do tych zakładów należą m.in. Świdnicka Fabryka Urządzeń Przemysłowych S.A., Dolnośląskie Zakłady Białoskórniczo-Rękawicznicze „Renifer” krajowy potentat w produkcji rękawiczek, pasków, galanterii skórzanej, Dolnośląskie Zakłady Magnezytowe S.A. największy producent zasadowych materiałów ogniotrwałych o temperaturze pracy powyżej 1550 stopni Celsjusza. Zakłady te znajdujące się obecnie w stanie upadłości dawały pracę tysiącom Świdniczan. Ich miejsce zajęły teraz spółki zagraniczne i międzynarodowe koncerny.

Oprócz tego w mieście działa wiele firm usługowych, serwisów, hurtowni, sklepów i punktów detalicznych. Funkcjonuje kilkanaście oddziałów banków, liczne towarzystwa ubezpieczeniowe, leasingowe, kredytowe. Działa kilkanaście stacji serwisowych w tym kilka znanych marek m.in. Fiat, Renault, Peugeot, Opel, Volkswagen, Honda. Działają markety i hipermarkety m.in. Leroy Merlin, Tesco, Intermarche, Biedronka.

Od kwietnia 2004 roku na terenie miasta istnieje podstrefa Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej "Invest Park" która obecnie liczy 106 ha. Od czerwca 2005 roku budowę fabryki rozpoczął "Elektrolux", aktualnie rozpoczęły się prace budowlane fabryki "Palmolive-Colgate". Na terenie Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej "Invest Park" ulokowały się też –"Klingenburg International" Sp z o.o. (producent urządzeń klimatyzacyjnych i wentylacyjnych), "Nifco Poland" Sp z o.o. (producent pierścieni, nitów i zacisków z tworzyw sztucznych) oraz Galess Sp. z o.o. (usługi galwanizerskie). Poza podstrefą inwestycje typu "greenfield" rozpoczęły – "IMP Comfort" Sp. z o.o. (producent tkanin technicznych) i "Krause" Sp z o.o. (producent drabin i rusztowań aluminiowych). Obecnie trwają negocjacje z 3 azjatyckimi, 3 europejskimi i 2 polskimi przedsiębiorstwami.

Do 2.120 osób spadła liczba bezrobotnych w Świdnicy. Takie są dane z kwietnia 2008 r. i dziś trudno uwierzyć, że jeszcze w 2002 r. ponad 6 tys. mieszkańców Świdnicy nie miało pracy.

Liczba bezrobotnych topnieje podobnie jak w innych regionach kraju, ale w Świdnicy (o 47%) dynamika jest znacząco wyższa niż w Polsce (o 30%). Tak wynika z raportu o stanie bezrobocia, przedstawionego podczas piątkowych obrad Rady Miejskiej w Świdnicy (30 maja). Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w końcu grudnia 2007 r. wyniosła 2.171 osób (w tym 1.266 kobiet) i była niższa o 1.833 (o 45,8%) od liczby bezrobotnych przed rokiem.

Na koniec 2007 r. największą grupę stanowiły osoby pozostające bez pracy do 12 miesięcy – 1.626 osób (74,9% ogółu), z czego 927 to kobiety (73,1% ogółu kobiet). Wśród osób bezrobotnych do 12 miesięcy największe spadki w 2007 r. odnotowano w grupie 6-12 miesięcy (spadek o 55,8%) oraz 3-6 miesięcy (spadek o 41,0%).

Pozytywne zmiany można zauważyć również w grupach osób pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy. W strukturze osób bezrobotnych osoby te na koniec 2007 r. stanowią 25,1% ogółu bezrobotnych, wskaźnik ten w stosunku do końca 2006 r. zmniejszył się o 12,7 punktu procentowego. W grupie bezrobotnych powyżej 24 miesięcy liczba osób zmniejszyła się o 69,2%, natomiast wśród osób pozostających bez pracy od 12 do 24 miesięcy o 60,0%.

– Z opracowanych przez nas danych statystycznych można również odczytać jakie zawody są najbardziej poszukiwane na rynku pracy – mówi Jerzy Legut, dyrektor Departamentu Rozwoju Gospodarczego Urzędu Miejskiego w Świdnicy.

Pozytywna tendencja polegająca na znacznym spadku liczby bezrobotnych (o 45,8%) wystąpiła w następujących zawodach: piekarz, cukiernik, ekonomista, malarz budowlany, mechanik samochodów osobowych, kelner, kierowca samochodu ciężarowego oraz osobowego, elektromonter (elektryk) zakładowy, sprzedawca, stolarz, księgowy (samodzielny), murarz, kucharz, magazynier, tokarz.

Spośród 15 najliczniej reprezentowanych zawodów wśród bezrobotnych niepokojące są niskie spadki liczby bezrobotnych w zawodach: pracownik administracyjny (zawód szkolny – technik administracji), monter elektrycznych przyrządów pomiarowych, krawiec, asystent ekonomiczny (zawód szkolny – technik ekonomista).

Źródło:strona internetowa UM w Świdnicy: http://www.um.swidnica.pl/news.php?extend.1555

[edytuj] Infrastruktura techniczna w mieście

[edytuj] Świdnickie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji

Świdnickie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. to spółka z udziałem miasta zaopatrująca w wodę mieszkańców miasta Świdnica. Głównym jej zadaniem jest dostarczanie wody pitnej dla mieszkańców oraz odbiór ścieków zarówno gospodarczych jak i przemysłowych. Realizacja tych zadań jest wykonywana w 98% w przypadku dostaw wody i 95% w przypadku odbioru ścieków. Historia przedsiębiorstwa sięga czasów przedwojennych. W okresie powojennym funkcjonowało jako Miejskie Wodociągi, Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji, Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji a po okresie przekształceń własnościowych w Polsce przyjęło nazwę Świdnickie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji. ŚPWIK sp.z o.o. posiada w swych strukturach 2 ujęcia wody pitnej dla miasta. Zarządza siecią wodociągową o łącznej długości 173 km, na której wykonane jest 2671 przyłączy do budynków. Długość sieci kanalizacyjnej wynosi 147 km na której wykonane jest 2766 przyłączy do budynków. Miasto Świdnica zaopatrywane jest z dwóch ujęć wody podziemnych: przy ul. Bokserskiej oraz w Pszennie.

[edytuj] Spółka Wodna "Bystrzyca"

Spółka Wodna „Bystrzyca” rozpoczęła działalność w 1985 roku. Pierwotna nazwa spółki brzmiała Przemysłowa Spółka Wodna „Bystrzyca”. Od samego początku spółka realizowała założony plan inwestycyjny tj. budowę mechaniczno biologicznej oczyszczalni ścieków. Fakt potrzeby budowy oczyszczalni jak również brak środków finansowych w budżecie miejskim i wojewódzkim nie zatrzymał inwestycji. Z pomocą przyszły wszystkie większe zakłady z terenu miasta oraz cukrownia „Świdnica” w Pszennie. Powołały one do życia Przemysłową Spółkę Wodną „Bystrzyca” aktem z 30 maja 1985 roku. Przez okres 20 lat Spółka zmieniła nazwę na Spółka Wodna „Bystrzyca”.

[edytuj] Zakład Oczyszczania Miasta

Zakład Oczyszczania Miasta Sp. z o.o. w Świdnicy powstał w wyniku prywatyzacji Świdnickiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej. W wyniku podziału majątku wyróżniły się firmy takie jak: Farma Miejska, Ostatnia Posługa, Zakład Usług Porządkowych "Jedynka", Zakład Robót Awaryjnych i właśnie Zakład Oczyszczania Miasta. ZOM ma statut spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w której 49% udziałów posiada miasto Świdnica. Zajmuje się on utrzymywaniem porządku i czystości na terenie Gminy Miejskiej Świdnica. Dba o czystość ulic i placów wmieście a także o wywóz odpadów z terenu Świdnicy. Zakład Oczyszczania Miasta mieści się w Świdnicy przy ul.Metalowców.

[edytuj] ABK Nieruchomości Świdnickie

Administracja Budynków Komunalnych "Nieruchomości Świdnickie" jest jednostką budżetową powołaną do działania przez Radę Miejską w 1993 roku. Oficjalna działalność rozpoczęła w 1994 roku. Zadaniem firmy jest zarządzanie mieniem komunalnym, a także mieniem wspólnot mieszkaniowych. ABK odpowiedzialna jest za utrzymanie, remonty i eksploatację miejskich budynków, zarówno mieszkalnych jak i użyteczności publicznej.

[edytuj] Miejski Zakład Energetyki Cieplnej

Miejski Zakład Energetyki Cieplnej w Świdnicy jest producentem ciepła i energii która dociera do ponad 22 tysięcy mieszkańców miasta. Zaopatrujemy w ciepło również liczne zakłady przemysłowe, szkoły, placówki kulturalne, usługowe. MZEC dostarcza odbiorcom ciepło w postaci gorącej wody o temperaturze od 95 stopni Celsjusza do 150 stopni Celsjusza. MZEC zaopatruje w ciepło ponad 40% ogółu mieszkań i podmiotów gospodarczych w Świdnicy. Ciepło jest produkowane w 6 ciepłowniach a mianowicie przy ul.Pogodnej, Bohaterów Getta, Saperów, Sikorskiego, Zarzecze, Zawiszów. W skład MZEC wchodzi też sieć ciepłownicza którą zakład zarządza i eksploatuje, a także kotłownie miejskie których łącznie jest 25 sztuk. Głownie opalane one są gazem ziemnym lub koksem.

[edytuj] Przedsiębiorstwo Utylizacji Odpadów

Świdnickie Przedsiębiorstwo Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. jest przedsiębiorstwem odbierającym i utylizującym odpady w Świdnicy.

[edytuj] ZG Wałbrzych Rejon Gazowniczy Świdnica

Zakład Gazowniczy Wałbrzych Rejon Gazowniczy Świdnica obsługuje mieszkańców Świdnicy i powiatu Świdnickiego tj. miast Żarów, Jaworzyna Śląska, Strzegom. Oferuje przesył gazu oraz usługi związane z dystrybucją tego paliwa.

[edytuj] Koncern Energetyczny EnergiaPro

Koncern Energetyczny EnergiaPro S.A. to koncern działający w województwie dolnośląskim. Jest to jedyna spółka dystrybuująca energię elektryczną na terenie województwa i Świdnicy. Teren Świdnicy i powiatu obsługuje Oddział Koncernu w Wałbrzychu. Najbliższy rejon energetyczny jest w Strzegomiu.

[edytuj] Ważne instytucje i urzędy

Wśród wielu instytucji mających siedzibę w Świdnicy znajdują się i takie urzędy które maja ponadlokalne znaczenie. Do nich zaliczyć możemy:

• Urząd Stanu Cywilnego ul. Armii Krajowej 47
• Starostwo Powiatowe ul. Marii Skłodowskiej-Curie 7,
• Powiatowy Urząd Pracy ul. Marii Skłodowskiej-Curie 5,
• Urząd Gminy Świdnica ul. Głowackiego 4
• Urząd Miasta Świdnica ul. Armii Krajowej 49
• Urząd Skarbowy ul. M. Skłodowskiej-Curie 1-3,
• Zakład Ubezpieczeń Społecznych ul. Saperów 29,
• Sąd Rejonowy w Świdnicy ul. Różana 2,
• Sąd Okręgowy w Świdnicy Pl. Grunwaldzki 14,
• Prokuratura Rejonowa ul. Zamkowa 2,
• Prokuratora Okręgowa w Świdnicy ul. Okulickiego 2/4,
• Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna ul. Wałbrzyska 15,
• Dolnośląski Wojewódzki Ośrodek Doradztwa Rolniczego Odział w Świdnicy ul. Wałbrzyska 25/27,
• Inspekcja Weterynaryjna Powiatowy Inspektorat Weterynarii ul. Łukasińskiego 13,
• Obwodowy Urząd Miar ul. Długa 72,
• Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa we Wrocławiu Odział Terenowy w Świdnicy ul. Łukasińskiego 13,
• Komenda Powiatowa Policji w Świdnicy ul. Jagiellońska 23,
• Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Świdnicy Al. Niepodległości 8-10,
• Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego w Świdnicy ul. Parkowa 2/2,
• Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie ul. M. Skłodowskiej-Curie 7,

[edytuj] Media

Świdnica jako jedno z większych miast w województwie dolnośląskim posiada własną telewizję, radio (co prawda internetowe) oraz kilka tytułów lokalnej prasy.

[edytuj] Informacyjny serwis internetowy

Dziennik - Świdnica jest największym internetowym serwisem informacyjnym na ziemi świdnickiej. Powstał w czerwcu 2003 roku. Poza informacjami codziennymi z powiatu świdnickiego, serwis na swoich stronach zamieszcza informacje z Muzeum Broni w Świdnicy, z Klubu Siatkówki Kobiet - MKS Świdnica, zamieszcza najlepsze fotografie ludzi zajmujących się tą dziedziną, propaguje ludzi piszących poezję, felietony itp., przedstawia malarzy, rzeźbiarzy, prowadzi stronę o najsłynniejszym lotniku pierwszej wojny światowej Manfredzie von Richthofenie - Czerwonym Baronie. Dziennik to również największy zbiór linków stron internetowych w rejonie oraz ogromne forum dyskusyjne.

[edytuj] Telewizja

• Telewizja Kablowa TeleTop to lokalna telewizja nadająca swój program dla mieszkańców Świdnicy i okolic. Została ona założona w 1990 roku, jako firma świadcząca usługi telewizji kablowej. W późniejszym okresie do oferty tej dodano emisję własnego kilkugodzinnego programu telewizyjnego który emitowany jest do dziś. Telewizja zajmuje się problematyką mieszkańców miasta i okolicznych gmin. Porusza sprawy ważne i istotne dla mieszkańców tego regionu. Siedziba telewizji znajduje się w centrum miasta.
• Interaktywna Telewizja Świdnica TvS jest telewizją interaktywną nadającą swój program poprzez sieć internetową. Jest to jedna z pierwszych telewizji internetowych na Dolnym Śląsku. Pierwsze próby nadania sygnału strumieniowego odbyły się w 1997 roku. Obecnie Telewizja Świdnica nadaje program w formie podcastowej, którego stałą pozycją jest Filmowa Kronika Miasta Świdnicy. Telewizja Interaktywna pełni rolę informacyjną skupiając się na promocji kultury regionu.

[edytuj] Radio

• Radio Świdnica jest radiem typowo internetowym. Nadaje swój program przez 24 h na dobę siedem dni w tygodniu a program stacji można usłyszeć na całym świecie. Odbiór programu odbywa się przy pomocy programu Windows Media Player. Stacja muzycznie prezentuje styl mieszany. Pojawia się w niej muzyka od 1945 do lat 90. W stałych audycjach muzycznych posłuchać można utworów muzycznych lokalnych twórców. Liczba słuchaczy - 18.400.000 miesięcznie.

[edytuj] Prasa

W Świdnicy ukazuje się kilka tytułów prasowych, zarówno lokalnych jak i ogólnopolskich. Do ważniejszych gazet z terenu miasta należą:

• Wiadomości Świdnickie to najstarsza w mieście gazeta lokalna ukazująca się co tydzień. Wiadomości Świdnickie ukazują się w każdy poniedziałek. Tytuł ukazuje się od 1945 roku. 28 kwietnia 1947 roku ukazał się jednak ostatni numer pisma, jakie utworzono tuż po wojnie, a przerwa w ukazywaniu się "Wiadomości Świdnickich" trwała 42 lata. Wydawanie gazety wznowiono, pod egidą lokalnego samorządu, dopiero 24 grudnia 1989 roku. Ale znów ukazywała się ona nieregularnie. Wreszcie w 1992 roku tytuł został sprzedany w drodze przetargu prywatnemu właścicielowi - Jerzemu Kubarze. Od października 1992 roku "Wiadomości Świdnickie", dziś już swoim zasięgiem obejmujące cały powiat świdnicki, ukazują się nieprzerwanie do chwili obecnej. Obecnie wydawcą gazety jest Errata SA, a prezesem wydawnictwa jest Jerzy Kubara.
• Tygodnik Świdnicki to lokalna gazeta zajmująca się sprawami miasta i jego mieszkańców. Ukazuje się w cyklu tygodniowym co każdy poniedziałek. Redakcja i Biuro Ogłoszeń gazety mieszczą się w ścisłym centrum miasta.
• Expressem jest to bezpłatny tygodnik Ziemi Świdnickiej. Zajmuje się on sprawami mieszkańców nie tylko Świdnicy ale także Żarowa, Jaworzyny Śląskiej czy miejscowości w gminie Świdnica. Siedziba redakcji mieści się w samej Świdnicy.
• Fakty Świdnickie Twój Internetowy Informator Powiatu Świdnickiego, darmowy system ogłoszeń, forum, galerie zdjęć użytkowników. Codzienne aktualizacje, najnowsze wiadomości ze Świdnicy oraz Powiatu. Fakty Świdnickie - www.fakty.swidnica.pl
• Dzisiaj Świdnica jest to bezpłatny tygodnik Ziemi Świdnickiej.

[edytuj] Ochrona środowiska

Kilkanaście lata temu w czasach PRLu gdy Świdnica była dużym ośrodkiem przemysłowym problem zanieczyszczenia środowiska naturalnego był znaczący. Wiele zakładów, także te największe, nie miały odpowiednich filtrów, nie zapewniały odpowiedniej jakości ścieków a dodatkowo hałas związany z produkcją dalece przekraczał dopuszczalne normy. Spust ścieków do Bystrzycy czy pyły i gazy wydobywające się z kominów budynków mieszkalnych i zakładów na długo zmieniły obraz przyrody Świdnicy. Stan ten poprawił się. Obecnie oczyszczalnia zapewnia odbiór wszystkich ścieków z miasta i zakładów, posiadając rezerwę. Wiele zakładów posiada własne przyzakładowe oczyszczalnie ścieków co poprawia efekt oczyszczania. Wskutek tego czystość Bystrzycy i jej stan biologiczny uległy znacznej poprawie. Założone filtry spowodowały oczyszczenie atmosfery, a zamiana zasilania kotłowni z węgla na gaz ziemny dodatkowo spowodowała poprawę stanu powietrza. Przyczyną tutaj także jest upadek wielu zakładów oraz spadek wielkości produkcji. Nie bez znaczenia także tutaj jest zmiana polityki ekologicznej zakładów jak i władz miasta. Obecnie Świdnica jest miastem gdzie oczyszczanych jest 100% ścieków komunalnych i przemysłowych a stan powietrza, gleby i wód (zarówno podziemnych jak i powierzchniowych) jest zadowalający.

[edytuj] Zieleń miejska w Świdnicy

Świdnica jest miastem o stosunkowo dużym udziale zieleni miejskiej w ogólnej powierzchni miasta. Istnieje tutaj kilkanaście parków, skwerów, liczne są klomby i zadrzewienia przy placach i ulicach świdnickich. Wśród zieleni miejskiej na uwagę zasługują parki miejskie:

• Park Centralny
• Park Pionierów
• Park Młodzieżowy
• Park Saperów
• Park Gdyński
• Park Sikorskiego
• Park Strzelnica
• Park Łukasińskiego

Świdnica dysponuje bardzo cennym i bogatym starodrzewem. 28 lipca 1995 roku, Uchwałą Rady Miejskiej, pod ochronę przyjęto 77 drzew spełniających kryteria do uznania ich za pomniki przyrody, spośród 223. Park Młodzieżowy przy ulicy Armii Krajowej dysponuje największą ilością Pomników Przyrody. Znajduje się tam 12 drzew objętych ochroną. Wśród owych roślin można wyróżnić gatunki takie jak:

• Platan klonolistny
• Cis pospolity
• Żywotnik olbrzymi
• Sosna czarna
• Miłorząb dwuklapowy
• Dąb szypułkowaty
• Topola czarna
• Buk pospolity
• Klon pospolity, srebrzysty
• Kasztanowiec biały i inne.

Źródło: kopia Uchwały Nr XVI/152/95 Rady Miejskiej w Świdnicy z dnia 28 lipca 1995 r.

[edytuj] Transport i komunikacja

[edytuj] Transport drogowy

Świdnica leży na skrzyżowaniu ważnych tras wojewódzkich i krajowych co ułatwia dojazd z miasta do większości dużych ośrodków województwa i kraju. Najważniejsza trasą biegnącą przez miasto jest trasa nr. 35. Oprócz niej z miasta wybiega kilka dróg wojewódzkich i lokalnych.

• 35 Droga krajowa nr 35 (Wrocław – Wałbrzych- Mieroszów – Golińsk (Przejście Graniczne))
• 382 Droga wojewódzka nr 382 (Strzegom – Dzierżoniów- Ząbkowice Śląskie)
• 379 Droga wojewódzka nr 379 (Świdnica – Wałbrzych)

Ponadto ze Świdnicy wybiegają drogi lokalne do Bystrzycy Górnej, Wirów, Żarowa oraz Jaworzyny Śląskiej. Świdnica położona jest w odległości 30 km od autostrada A4. W przyszłości w okolicach miasta mają przebiegać jeszcze dwie autostrady: A3 relacji Szczecin-Gorzów Wielkopolski-Zielona Góra-Legnica-Lubawka-Praga oraz A8 relacji Łódź-Wrocław-Wałbrzych-Kamienna Góra. Pierwsza z nich ma leżeć w odległości 30 km natomiast autostrada A8 będzie oddalona tylko o 10 km od Świdnicy. Poprawi to znacznie dostępność komunikacyjną miasta i poprawi skomunikowanie Świdnicy z resztą kraju. Miasto posiada obwodnicę która wybudowana w 1974 roku odciąża zabytkowe centrum Świdnicy i ogranicza ruch pojazdów ciężkich w samym mieście. Ogólnie Świdnica posiada 114,8 km dróg, z czego tylko 2 km posiada nieutwardzona nawierzchnię, 7,6 km2 pilnie musi być utwardzonych.Najwięcej dróg należy do dróg lokalnych (80,4 km2), natomiast jedynie 5,5 km2 dróg należy do dróg krajowych. Wiadukty znajdujące się na terenie miasta (których jest 5-wszystkie nad torami kolejowymi) są w dobrym lub zadowalającym stanie technicznym. Układ drogowy Świdnicy osiągnął już swoją wartość graniczną jeśli chodzi o natężenie ruchu. Wybudowanie trzech nowych, głównych ulic w znaczny sposób usprawniło wewnętrzna komunikację w mieście. Mowa tutaj o ulicach Bogusza Stęczyńskiego, Przemysłowej i Słowiańskiej. Skróciły one czas przejazdu między dzielnicami a także usprawniły komunikację między dzielnicami miasta. Obecnie trwają zaawansowane prace projektowe nad nowym korytarzem komunikacyjnym łączącym Świdnicę z autostradą A4, na śladzie dotychczasowej drogi powiatowej nr 396 (termin realizacji – koniec 2009 roku).

Komunikacją Zbiorową Komunikację miejską wewnątrz miasta zajmuje się Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Świdnica. Obsługuje ono 21 linii autobusowych miejskich i podmiejskich (w tym 1 linię nocną). które łączą miasto Świdnica z miejscowościami takimi jak Wałbrzych, Żarów, Jaworzyna Śląska, Dzierżoniów. Spośród przewozów najwyższą liczbę (około 70%) stanowią przejazdy w gminie miejskiej Świdnica. Pozostałe przejazdy świadczone są na terenie gmin Żarów, Jaworzyna Śląska, Marcinowice czy Świdnica (gmina wiejska). Komunikacja miejska, dotowana przez budżet miasta Świdnica jest słabo dofinansowana co prowadzi do podwyżek cen biletów, dekapitalizacji taboru samochodowego oraz zawieszania lub ograniczania linii autobusowych. Niektóre z linii podmiejskich są obsługiwane także przez przewoźników prywatnych.

[edytuj] Transport kolejowy

Świdnica była ważnym węzłem kolejowych do początku lat dziewięćdziesiątych. Na wszystkich trzech dworcach zatrzymywały się pociągi pasażerskie. W roku 1990 zawieszone zostały pociągi na prowadzącej wzdłuż doliny Bystrzycy, posiadającej duże walory krajobrazowe trasie do Jedliny Zdrój. Kilka lat później zawieszono połączenie do Wrocławia przez Sobótkę. W czasach stacjonowania w Świdnicy Armii Czerwonej miasto posiadało bezpośrednie połączenie kolejowe z Moskwą.

Obecnie z połączeń pasażerskich przez Świdnicę kursuje jedynie autobus szynowy relacji Kamieniec Ząbkowicki-Legnica. Najbliższym węzłem kolejowym, z którego odjeżdżają pociągi dalekobieżne jest odległa o 10km Jaworzyna Śląska

Trasa Kamieniec Ząbkowicki-Legnica wykorzystywana jest w także w ruchu towarowym. Wyprowadzone są od niej bocznice do Miejskiego Zakładu Energetyki Cieplnej oraz zakładów Specjalnej Strefy Ekonomicznej.

Ruch towarowy w Świdnicy odbywa się się również na linii Świdnica Miasto- Świdnica Przedmieście-Pszenno, z której też wyprowadzone są bocznice do zakładów przemysłowych- największa do Fabryki Wagonów

Zlokalizowane w mieście stacje kolejowe to:

[edytuj] Świdnica Miasto

Świdnica Miasto - stacja kolejowa, powstała w 1844 roku jako Schweidnitz. Do 1910 roku nosiła nazwę Schweidnitz Oberstadt. Po 1945 roku zmieniono nazwę najpierw na Świdnica Główna, następnie na Świdnica Górne Miasto a finalnie na Świdnica Miasto. Budynek dworca jest w dobrym stanie a znajduje się w ścisłym centrum miasta przy Placu Grunwaldzkim.

[edytuj] Świdnica Przedmieście

Świdnica Przedmieście - budynek stacji powstał w 1898 roku i nosił początkowo nazwę Schweidnitz Niederstadt. Po 1945 roku nazwę zmieniano kilkukrotnie: najpierw na Świdnica, potem na Świdnica Dolna i Świdnica Dolne Miasto, aż poprzestano na nazwie Świdnica Przedmieście. Ruch pasażerski był stopniowo likwidowany i ograniczany. Już w 1989 roku nie kursowały pociągi pasażerskie do Jedliny-Zdrój a w 2000 roku na stacji zaniechano ruchu pasażerskiego w kierunku do stacji Świdnica Miasto. Obecnie na przechodzącej przez stacje linii kolejowej z Jedliny-Zdrój do Wrocławia Głównego odbywa się ruch towarowy. Budynek dworca znajduje się przy ul.Jodłowej. Obecnie jest on adaptowany do innych celów.

[edytuj] Świdnica Kraszowice

Świdnica Kraszowice to stacja kolejowa, obecnie nieczynna. Powstała w 1844 roku jako stacja o nazwie Jacobsdorf (Jakubowice). Pierwszy budynek stacji Jakubowice został adaptowany do celów mieszkalnych a sama stacje przesunięto bliżej do obecnego budynku. Związane było to z budowa linii do Jedliny Zdrój w 1904 roku. Nazwę wówczas zmieniono na Croischwizstadt. Po 1945 roku nazwy zmieniano kilkukrotnie najpierw na Kroischwitz, Kraszewice, Kraszowice a ostatnia zmiana nazwy miała miejsce po włączeniu Kraszowic do Świdnicy. Nazwa stacji wówczas uległa zmianie na Świdnica Kraszowice. Budynek dworca mieści się w świdnickiej dzielnicy Kraszowice przy ul. Kraszowickiej. W roku 2004 stację zamknięto. Obecnie jest ona w stanie zdewastowanym i nadaje się tylko do rozbiórki. Obecnie żaden pociąg się tutaj nie zatrzymuje.

[edytuj] Transport lotniczy

W Świdnicy nie ma lotniska które mogłoby obsługiwać loty pasażerskie. Najbliższe lotnisko pasażerskie znajduje się w oddalonym o 55 km Wrocławiu. W pobliskich Świebodzicach znajduje się lądowisko dla awionetek, które może przyjmować niewielkie samoloty.

[edytuj] Telekomunikacja

• Multimedia Polska S.A. poza dostępem do telewizji kablowej oraz szerokopasmowego internetu oferuje usługi telekomunikacyjne.

• Telekomunikacja Polska S.A. teren miasta Świdnica i okolicznych miejscowości obsługuje Obszar Telekomunikacji z Wałbrzycha. Wybierając numer telefoniczny abonenta znajdującego się w sieci TP S.A. należy przed sześciocyfrowym numerem telefonu wybrać cyfrę 8. Numer kierunkowy poprzedzający numer siedmiocyfrowy to 074. Obowiązuje on na terenie całego byłego województwa wałbrzyskiego.

• Telefonia Lokalna Dialog S.A. świadczy usługi na terenie Świdnicy od 2000 roku. Na terenie województwa wałbrzyskiego oraz całego Dolnego Śląska posiada kilkadziesiąt tysięcy abonentów. Przed sześciocyfrowym numerem abonenta należącego do sieci Dialog należy wybrać cyfrę 6. Numer kierunkowy jest taki sam jak do abonentów sieci TP S.A. czyli 074.

[edytuj] Edukacja

W Świdnicy są 2 żłobki, 9 przedszkoli, 11 szkół podstawowych, 5 gimnazjalnych a ponadto:

• Wyższa Szkoła Technologii Teleinformatycznych
• Łódzka Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania filia w Świdnicy.
• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu filia w Świdnicy
• Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Świdnickiej
• I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kasprowicza
• II Liceum Ogólnokształcące
• III Liceum Ogólnokształcące Humanistyczno-Artystyczne im.Marii Skłodowskiej-Curie
• IV Liceum Ogólnokształcące
• Zespół Szkół Hotelarsko Turystycznych im. Tony Halika
• Zespół Szkół Ekonomicznych im. Wincentego Stysia
• Studium Medyczne
• Zespół Szkół Mechanicznych im. Mikołaja Kopernika
• Zespół Szkół Budowlano – Elektrycznych im. Jana III Sobieskiego
• Społeczna Szkoła Podstawowa, Gimnazjum i Przedszkole – Akademia Przedszkolaka

[edytuj] Kultura

Świdnica jest ważnym ośrodkiem kulturalnym w województwie dolnośląskim jak i w skali całego kraju. W mieście działa Młodzieżowy Dom Kultury, Świdnicki Ośrodek Kultury, Miejska Biblioteka Publiczna, 2 kina, kilkanaście galerii, liczne stowarzyszenia, kółka artystyczne itp. Do ważniejszych instytucji kultury w Świdnicy należą:

• Świdnicki Ośrodek Kultury
• Młodzieżowy Dom Kultury
• Miejska Biblioteka Publiczna
• Muzeum Dawnego Kupiectwa
• Muzeum Broni i Militariów
• Wojewódzka Biblioteka Pedagogiczna filia w Świdnicy
• Kino „Sawa” – jest to kino które mieści się w obiekcie „Bolko” przy pl. Grunwaldzkim.
• Kino „Gdynia” – jest to kino miejskie mieszczące się przy ul. Zygmuntowskiej 1.
• Towarzystwo Regionalne Ziemi Świdnickiej
• Klub Osiedlowy Spółdzielni Mieszkaniowej przy ul. M. Skłodowskiej-Curie 23

Świdnica jest świadkiem wielu wydarzeń kulturalnych które chętnie odwiedzają Świdniczanie. Do najważniejszych imprez kulturalno-rozrywkowych należą:

• Świdnicki Przegląd Zespołów Kolędowych
• Ogólnopolski Konkurs Recytatorski
• Konkurs Recytatorski „Pegazik”
• Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy
• Wybory Małej Miss
• Wybory Miss Wiosny
• Świdnickie Noce Jazzowe
• Festiwal Teatru Otwartego
• Festiwal Piosenki Przedszkolnej
• Dni Gór
• Festiwal Piosenki lat 60. i 70.
• Świdnickie Dni Muzyki Kameralnej
• Dni Świdnicy
• Babie Lato
• Festyn Sobótkowy
• Giełda Staroci, Numizmatów i osobliwości

Większość tych imprez organizuje Świdnicki Ośrodek Kultury, który jest animatorem życia kulturalnego w mieście.

[edytuj] Służba zdrowia

W Świdnicy funkcjonuje 12 przychodni, 17 aptek, dwa szpitale, wiele prywatnych praktyk lekarskich. W świdnickich szpitalach istnieją 364 łóżka.

[edytuj] Przychodnie

• Nr. 1 – ul. Konopnickiej
• Nr. 2 - NZOZ "Mieszko" – ul. Mieszka I
• Nr. 3 – Pl. Grunwaldzki
• Nr. 4 - Zamenhoffa
• Przychodnia Rehabilitacyjna – ul. Wyszyńskiego
• Przychodnia dla Dzieci – Prądzyńskiego
• Poradnia Rehabilitacyjna – ul. Równa
• Poradnia Odwykowa – Bolesława Chrobrego
• Przyzakładowy Zakład Opieki Zdrowotnej – ul. Kopernika
• Zakład Balneologiczny – ul. Równa

[edytuj] Szpitale

• Szpital Miejski nr 1 – ul. Westerplatte – szpital znajduje się w katastrofalnym stanie technicznym, na skutek czego przeniesione zostały trzy oddziały do nowego szpitala (znajdującego się w remoncie) przy ul. Leśnej.
• Szpital Miejski nr 2 – nie istniej od 2004r na jego miejscu znajduje się Wyższe seminarium duchowne
• Specjalistyczny Powiatowy Szpital "Latawiec" – jest to szpital położony na peryferiach miasta w południowo-zachodniej części miasta. Większość oddziałów przeniesiono tu ze szpitala miejskiego nr 1. Jeden z najnowszych i najnowoczesniejszych szpitali w wojewodztwie dolnoslaskim. Posiada wlasne ladowisko dla helikopterow

W mieście istnieje Pogotowie Ratunkowe.

[edytuj] Sport

W Świdnicy działa wiele klubów sportowych, największe z nich to:

• KS Tytan - kulturystyka, fitnes
• MKS Polonia Świdnica – piłka nożna, strzelectwo, lekkoatletyka
• MKS Świdnica – Siatkówka kobiet
• Świdnicki Klub Piłki Ręcznej (ŚKPR) - piłka ręczna
• KP Polonia/Sparta Świdnica – klub piłkarski powstały z fuzji sekcji piłkarskich Sparty i Polonii Świdnica, obecnie grający w IV lidze dolnośląskiej
• KS Stal Świdnica – piłka nożna, klasa Okręgowa
• Automobilklub Sudecki
• Klub Karate Kyokushinkai Świdnica
• Gambit Świdnica – szachy
• Okręgowy Związek Akrobatyki Sportowej
• Polskie Towarzystwo Wędkarskie
• KKS Śnieżne Wrony Świdnica – koszykówka

Od wielu lat Świdnica jest gospodarzem Rajdu Elmot zaliczanego do rundy Rajdowych Samochodowych Mistrzostw Polski.
Największe sukcesy odnosił w sekcji siatkówki kobiet klub MKS Świdnica. To właśnie w nim od najmłodszych lat trenowała Dorota Świeniewicz, dwukrotna złota medalistka mistrzostw Europy i najlepsza siatkarka Starego Kontynentu. Ze Świdnicy pochodzi także siatkarka Winiar Kalisz Anna Barańska.

[edytuj] Miasta partnerskie

Miasto	Kraj	Data podpisania umowy
Biberach an der Riß	Niemcy	1990
Police nad Metují	Czechy	1994
Trutnov	Czechy	1998
Kazincbaricka	Węgry	1999
Dystrykt Tendring	Wielka Brytania	1999
Niżyn	Ukraina	10 grudnia 2001
Rejon Święciański	Litwa	2002

[edytuj] Urodzeni w Świdnicy

• Anna Barańska – siatkarka Winiar Bakalland Kalisz
• Maria Cunitz - wybitna astronom, poliglotka, matematyczka, malarka, pisarka i kompozytorka XVII wieku – jej imieniem nazwano jeden z kraterów na Wenus
• Bartosz Huzarski - kolarz
• Jerzy Kramarczyk - aktor, absolwent II LO w Świdnicy, znany z głosu Listonosza Pata i Strażaka Sama
• Wojciech Mann - dziennikarz i prezenter radiowo-telewizyjny
• Marek Michalak - działacz społeczny, Kanclerz Międzynarodowej Kapituły Orderu Uśmiechu
• Albert Neisser - lekarz wenerolog, kolekcjoner dzieł sztuki
• Juliusz Chrząstowski - aktor, 1996 - 1997 - Teatr im. A. Mickiewicza, Częstochowa, 1997 - 1998 - Teatr Studyjny, Łódź, 1998 - 2003 - Teatr Nowy, Łódź, 2003-... - Stary Teatr, Kraków
• Grzegorz Woźny - artysta malarz, poeta, współzałożyciel Świdnickiego Stowarzyszenia Literackiego LOGOS i współredagujący ogólnopolskie pismo literacko - artystyczne "Arytmia"

[edytuj] Ciekawostki

Ta sekcja wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Należy w niej poprawić: usunąć nieency sekcję "ciekawostki", encyklopedyczne informacje zintegrować z resztą hasła. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdziesz na stronie dyskusji tego artykułu. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość.

• Świdnica została ogłoszona Najlepiej Oświetloną Gminą. Miało to miejsce w 2002 roku. Nie jest to jednak jedyna nagroda miasta. Oprócz tego Świdnica zdobyła jeszcze tytuł Gminy Fair Play, otrzymała medal, a następnie flagę Rady Europy, a w 2004 roku zdobyła jedną z pierwszych nagród w międzynarodowym konkursie oświetleniowym firmy Philips, pokonując rywali m.in. z Indii, Hongkongu i Hiszpanii.
• Tylko w Świdnicy znajduje się jedyne w Polsce, jedno z nielicznych na świecie Muzeum Dawnego Kupiectwa oraz jedyne w Polsce prywatne Muzeum Broni i Militariów.
• Świdnica od dnia 4 października 2003 nosi tytuł Stolicy Dziecięcych Marzeń, który nadała jej Międzynarodowa Kapituła Orderu Uśmiechu na swoim pierwszym w historii posiedzeniu poza Warszawą.
• W podświdnickiej wsi Krzyżowa (Kreisau), w czasach II wojny światowej powstał "Krąg z Krzyżowej" (Kreisauer Kreis) - antyhitlerowski niemiecki ruch oporu. W 1989 roku odbyła się polsko-niemiecka Msza Pojednania z udziałem Premiera Tadeusza Mazowieckiego i Kanclerza Niemiec Helmuta Kohla.
• W Świdnicy powstała pierwsza na kontynencie europejskim rakieta tenisowa.
• Piwo świdnickie eksportowano w XIII do wielu krajów europejskich, czego śladem są istniejące "Piwnice Świdnickie" we Wrocławiu, Lwowie, Krakowie, Heidelbergu i włoskiej Pizie.
• W Świdnicy znajduje się jedyna na Świecie rzeźba "Srającego Chłopka". Znajduje się ona niedaleko oczyszczalni ścieków. Fakt ten został odnotowany w Polskiej Księdze Rekordów i Osobliwości oraz w przewodniku Pascala.

[edytuj] Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002⁶, Świdnica ma obszar 21,76 km², w tym:

• użytki rolne: 41%
• użytki leśne: 1%

Miasto stanowi 2,93% powierzchni powiatu.

[edytuj] Demografia

Dane z 31 grudnia 2006^[1]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	60 317	100	31 784	52,7	28 533	47,3
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	2742		1444,9		1297,1

Według danych z roku 2002⁶, średni dochód na mieszkańca wynosił 1485,1 zł.

[edytuj] Bibliografia

• „Raport o stanie miasta” Praca Zbiorowa UM Świdnica 1999
• „Strategia Rozwoju Miasta Świdnicy ze szczególnym uwzględnieniem strategii mieszkaniowej na lata 2000-2015” Praca Zbiorowa Uniconsult Warszawa 1999
• „Dolny Śląsk” C.Skała Pascal Bielsko-Biała 2005 ISBN 83-7304-523-6
• „Świdnica-Mini informator” Praca Zbiorowa UM Świdnica IT Świdnica 2002
• „Świdnica” W.Rośkowicz, Mirwal Art. Wałbrzych 1997 ISBN 83-907363-6-5
• „Dolny Śląsk na weekend” C.Skała, W. Brygier, Pascal Bielsko-Biała, 2005 ISBN 83-7304-420-5
• „Świdnica-Panorama Miasta” W.Zdziarski, Marago Bydgoszcz, 2002
• „Sudety” C.Skała, Pascal Bielsko-Biała, 2006 ISBN 83-7304-582-1
• "Świdnica" Plan Miasta wyd. PPWK Warszawa-Wrocław 1993
• M. Wolny, Ludność niemiecka w Świdnicy po II wojnie światowej, cz.1, Lata 1945-1950, "Rocznik Świdnicki", t.29:2001, s.118-143
• M. Wolny, Ludność niemiecka w Świdnicy po II wojnie światowej, cz.2, Lata 1950-1959, "Rocznik Świdnicki", t.30:2002, s.80-93
• M. Wolny, Ludność żydowska w Świdnicy w latach 1945-1970, "Rocznik Świdnicki", t.31:2003, s.128-157
• Świdnica. Zarys monografii miasta, red. Wacław Korta, Wrocław-Świdnica 1995, ISBN 83-85689-36-2

[edytuj] Zobacz też

• 11 Dywizja Cesarstwa Niemieckiego
• Powiat świdnicki (dolnośląski)
• Województwo wałbrzyskie
• Sudety
• Góry Wałbrzyskie
• Województwo dolnośląskie
• Dolny Śląsk
• Ludność Świdnicy

Przypisy

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Strona Urzędu Miejskiego Świdnicy
• Strona Szpitla "Latawiec"
• Fotografie Świdnicy
• Tysiące fotografii współczesnych i historycznych, mapy,artykuły i opracowania
• Strona Spolecznej Wyzszej Szkoly Przedsiebiorczosci
• Oficjalna strona KP Polonia-Sparta Świdnica

• Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi

• Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi