Mijlpalen in de spoorweggeschiedenis
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Mijlpalen uit de spoorweggeschiedenis in het algemeen, in het bijzonder de Nederlandse en Belgische Spoorwegen.
[bewerk] 19e eeuw
- 1825: Tussen Stockton en Darlington in Engeland gaat de eerste commerciële treindienst van start.
- 5 mei 1835: Tussen Mechelen en Brussel rijdt de eerste trein in België en op het vasteland van Europa.
- 20 september 1839: Tussen Haarlem en Amsterdam rijdt de eerste trein in Nederland.
- 23 juni 1854: Tussen Roosendaal (Nederland) en Antwerpen (België) rijdt een internationale trein.
- 6 juni 1864: Het station Zwolle wordt geopend, liggend aan de spoorlijn van de Nederlandsche Centraal Spoorwegmaatschappij (NCS) Utrecht – Zwolle – Kampen.
- 1866: De Staatsspoorwegen (SS) opent een groot en nieuw station in Zwolle aan de lijn Arnhem – Leeuwarden. De SS had voor al haar lijnen standaardstationsgebouwen ontwikkeld in vijf verschillende klassen (5e klasse = klein tot 1e klasse = groot). Station Zwolle en Dordrecht zijn de enige twee overgebleven 1e klasse SS-stations.
- 15 oktober 1889: Het Amsterdamse Centraal Station, het grootste station van Nederland wordt geopend.
[bewerk] 20e eeuw
- 15 januari 1903: de spoorlijn Zwolle – Ommen (later Zwolle – Emmen – Gasselternijeveen. Exploitatie SS, eigendom NOLS (Noord-Ooster Locaal Spoorwegmaatschappij).
- 1 oktober 1908: De eerste elektrische trein in Nederland rijdt. De Zuid-Hollandsche Electrische Spoorweg-Maatschappij (ZHESM) elektrificeert haar nieuwe spoorlijn Rotterdam Hofplein – Scheveningen (Hofpleinlijn) met 10.000 volt wisselspanning met een frequentie van 25 Hz.
- 1 april 1926: Op de Hofpleinlijn wordt de bovenleidingspanning omgezet naar de nieuwe landelijke norm van 1500 volt gelijkspanning. Vandaag de dag nog steeds de gangbare bovenleidingspanning in Nederland.
- 23 juli 1926: De Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen wordt opgericht.
- 19 december 1932: De "Fliegende Hamburger" wordt in dienst gesteld tussen Berlijn en Hamburg. Een aerodynamisch gevormd dieseltreinstel (een zogenaamd 'eierkopf' model) Deze Duitse trein had een dienstsnelheid van 160 km/h. Ook in Nederland werden vanaf 1933 tot de jaren vijftig met treinen gestroomlijnde neus gebouwd.
- 1935: De spoorlijn Antwerpen – Brussel is de eerste geëlektrificeerde spoorweg in België (3000 Volt gelijkspanning).
- 4 oktober 1952: Koning Boudewijn opent de Brusselse Noord-Zuidverbinding. Voortaan kunnen treinen van Brussel-Noord naar Brussel-Zuid doorrijden via een tunnel onder het centrum.
- 3 juni 1956: In Europa verdwijnt de oude 1e klasse. Dat wil zeggen: de overige klassen werden opgewaardeerd, het comfort dus niet. De 3e klasse heette voortaan 2e klasse en de 2e klasse voortaan 1e klasse. Daarvoor kwam de 1e klasse in lokale treinen niet voor.
- 2 juni 1957: Begin van de Trans Europ Express (TEE), voorloper van de Eurocity's en het Europese net van hogesnelheidstreinen.
- 7 januari 1958: Laatste stoomtrein in reguliere dienst in Nederland.
- 8 januari 1962: Het grootste spoorwegongeval in de Nederlandse spoorweggeschiedenis, de Treinramp bij Harmelen. Naar aanleiding hiervan wordt in Nederland Automatische treinbeïnvloeding (ATB) (versneld) ingevoerd.
- 1964: Opening van de eerste Shinkansen (hogesnelheidslijn) in Japan.
- 1966: Laatste stoomtrein in reguliere dienst in België.
- 20 mei 1977: Prins Bernhard opent het eerste gedeelte van de Zoetermeer Stadslijn.
- 31 mei 1981: Luchthaven Schiphol wordt aangesloten op het landelijke spoorwegnet met de ingebruikname van de Schiphollijn Amsterdam-Zuid – Leiden.
- 27 september 1981: De eerste Europese hogesnelheidslijn, tussen Parijs en Lyon, wordt in gebruik genomen.
- 24 september 1983: Ondanks protesten van o.a. reizigersvereniging ROVER, rijdt de laatste trein tussen Haarlem en IJmuiden.
- 29 mei 1987: Het eerste gedeelte van de Flevolijn (Weesp – Almere Buiten) wordt geopend. Een jaar later verlengd naar Lelystad.
- juni 1988: De Nederlandse spoorwegen presenteren het ambitieuze toekomstplan Rail 21.
- 1991: De eerste NBS (Neubaustrecken) in Duitsland, hogesnelheidslijnen voor 250 km/h, worden in gebruik genomen tussen Hannover en Würzburg resp. Mannheim en Stuttgart.
- 6 mei 1994: Het Franse en Britse spoorwegnet worden op elkaar aangesloten met de opening van de Kanaaltunnel.
- 1 januari 1995: De NV Nederlandse Spoorwegen wordt verzelfstandigd. Het bedrijf wordt nu niet meer direct door het Ministerie van Verkeer en Waterstaat bestuurd en wordt opgesplitst in een aantal BV's. De NS blijft 100% eigendom van de Nederlandse staat.
- 11 augustus 1996: Lovers Rail rijdt tussen Amsterdam en IJmuiden met de Kennemerstrand Expres. Dit is het eerste niet-NS bedrijf op het Nederlandse spoorwegnet. Op de treinen van deze particuliere treindienst zijn NS-tickets niet geldig.
- 14 december 1997: De HSL1 tussen Brussel en de Franse wordt grens in gebruik genomen.
- 24 mei 1998: De eerste NS-treindienst wordt opgeheven, ten behoeve van een gedecentraliseerde treindienst. Busmaatschappij Oostnet (thans: Connexxion) neemt de lijn Almelo – Mariënberg van NS Reizigers over.
[bewerk] 21e eeuw
- 15 december 2002: De NBS (Neubaustrecke) Rhein-Main, een Duitse hogesnelheidslijn voor 300 km/h, wordt in gebruik genomen tussen Keulen en Frankfurt.
- 15 december 2002: In België wordt de HSL2 tussen Leuven (Bierbeek) en Ans (Bierset), bij Luik in gebruik genomen. De Thalys rijdt hier maximaal 300 km/h, de binnenlandse Intercity Oostende – Eupen max. 200 km/h. De ICE naar Brussel blijft voorlopig over de oude spoorlijn rijden.
- 1 juli 2002: NS Railinfrabeheer, NS Railned en NS Verkeersleiding worden uit de NS-holding gehaald en onder toezicht van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat geplaatst. Vanzelfsprekend verdwijnt daarmee ook de lettercombinatie 'NS' uit de naam van deze taakorganisaties.
- 1 januari 2003: ProRail wordt opgericht als koepelorganisatie van Railinfrabeheer (RIB) , Railned en Railverkeersleiding (RVL). De drie organisaties heten voortaan: "ProRail Railinfrabeheer", "ProRail Railned" en "ProRail Railverkeersleiding"
- 28 februari 2003: De eerste proef in Nederland met trams en treinen op hetzelfde spoor gaat van start tussen Gouda en Alphen aan den Rijn.
- 14 december 2003: In Nederland zijn nieuwe boogaansluitingen, de Gooiboog en de Hemboog en de bijbehorende treindiensten Hoorn Kersenboogerd – Hoofddorp en Utrecht – Almere Buiten in gebruik genomen.
- 30 april 2006: Laatste reguliere dienst met stoomtreinen in China wordt beëindigd.
- 30 juni 2006: De eerste spoorlijn tussen Peking en Lhasa wordt geopend. De lengte is 2000 kilometer, en de lijn is met haar hoogste punt op 5076 meter boven zeeniveau tevens de hoogst gelegen lijn ter wereld.
- 3 april 2007: Tussen Parijs en Straatsburg wordt een snelheidsrecord gevestigd op de nieuwe Ligne à Grande Vitesse (LGV Est) tussen beide steden. De hogesnelheidstrein haalde een snelheid van 574,8 km/h. Dit is bijna zestig km/h sneller dan het oude record van 515,3 km/h uit 1990.
- 25 april 2007: Na een bouwtijd van acht jaar is de uitbreiding van twee naar vier sporen tussen Amsterdam Bijlmer en Utrecht gereed.
- 16 juni 2007: De Betuweroute, de nieuwe goederenspoorlijn van Rotterdam naar Zevenaar, wordt na een bouwtijd van tien jaar geopend door koningin Beatrix.
