Geiserik
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Geiserik (of Genserik) (circa 389 tot 25 januari 477) was tussen 428 en 477 koning van de Vandalen en de Alanen. Hij was in de 5e eeuw een van de grootste vijanden van het Romeinse Rijk en stichter van het Vandaalse rijk in Africa. Tijdens zijn bewind dat bijna vijftig jaar duurde slaagde hij erin om een redelijk onbelangrijk Germaans volk op te stuwen tot een belangrijke macht in de Middellandse Zee. Na zijn dood bleek zijn rijk evenwel zeer vergankelijk.
Inhoud |
[bewerk] Leven
Geiserik werd omstreeks 389 geboren in Selezië of Dacië als bastaardzoon van koning Godigisel en vertoefde als kind aan het Balatonmeer. Na diens dood was Geiserik op zijn halfbroer Gunderik na de machtigste man. Toen Gunderik stierf in 428 werd Geiserik tot koning verkozen. Als groot strateeg poogde hij de macht en welvaart van zijn volk te vergroten. Omdat de Vandalen in Hispania Baetica in Zuid-Spanje veel aanvallen te verduren kregen van Visigothen, besloot Geiserik om Spanje te verlaten en zich met zijn volk te verschepen naar Mauritanië.
Over het aantal kinderen van Geiserik is veel onzekerheid. In ieder geval was Hunerik zijn oudste zoon en Gento de jongste. Van zijn vrouwen is niets bekend. Geiserik stierf op 87 jarige leeftijd in Carthago.
[bewerk] Africa
Voordat Geiserik de overtocht waagde voerde hij eerst nog een strafexpeditie tegen de Sueven. In 429 versloeg hij hen bij Merida en doodde hun aanvoerder. Daarna stak hij met 80.000 man over naar Africa. Hij slaagde erin om de Romeinse verdedigers te overwinnen en breidde zijn gebied uit van het huidige Marokko naar Algerije. Hij belegerde Hippo Regius waar de kerkvader Augustinus bisschop was. Augustinus overleed tijdens het beleg. Geiserik neemt in 439 Carthago in. De Romeinen worden verrast en Geiserik maakt zich meester van een groot gedeelte van de Romeinse vloot. De gecombineerde vloot stelt hem in staat de westelijke Middellandse Zee te beheersen. Carthago wordt de nieuwe hoofdstad van het Vandalenrijk, dat zich uitstrekt van over een groot deel van de kust van Africa. Voor het eerst sinds de Punische oorlogen is Carthago weer de belangrijkste vijand van Rome. Met hun vloot weten de Vandalen in korte tijd Sicilië, Sardinië, Corsica en de Balearen te onderwerpen. In 442 sluiten de Vandalen een verdrag met keizer Valentinianus III, waarin de laatste Geiserik erkent als koning van de door hem en zijn leger veroverde gebieden. Tijdens de daarop volgende dertig jaar varen Geiserik en zijn soldaten als piraten over de Middellandse Zee. Volgens een legende verkoos Geiserik, omdat hij door een ongeluk in zijn jeugd niet in staat was een paard te bestijgen, de zee als slagveld.
[bewerk] Rome
In 455 wordt Valentinianus III vermoord in opdracht van Petronius Maximus, die de troon inneemt. Geiserik is van mening dat zijn vredesverdrag hem niet meer bindt en een paar weken later landt hij op Italiaanse bodem met het doel Rome te onderwerpen. Paus Leo I vraagt Geiserik de stad en haar inwoners te ontzien. De Vandalen gaan akkoord en in tegenstelling tot hun spreekwoordelijke naam blijft Rome en haar inwoners grotendeels verwoestingen bespaard. Wel wordt alles in Rome wat nog van waarde is en overgebleven was van de eerdere plundering door de Visigothen onder leiding van Alarik in 410 'in beslag genomen'. Zelfs de met bladgoud vergulde daken van sommige regeringsgebouwen en tempels worden ontdaan van hun edelmetalen. Eveneens neemt Geiserik naast alle rijkdommen Valentinianus' weduwe keizerin Licinia Eudoxia en haar dochters als gijzelaars mee. Een van die dochters, Eudocia, trouwt met Geiseriks zoon Hunerik na hun terugkeer in Carthago.
[bewerk] Slag bij Kaap Bon
In 468, wordt het Vandaals koninkrijk aangevallen door beide helften van het Romeinse Rijk. Toch weet Geiserik in de Slag bij Kaap Bon de vloot onder aanvoerig van generaal Flavius Basiliscus te verslaan. Volgens overlevering nam Basiliscus 10.000 man mee. Na dit militair fiasco gaven de Romeinen hun pogingen op en tot zijn dood heerste Geiserik tussen de Straat van Gibraltar en Tripolitanië over de Middellandse Zee. De Oost-Romeinse keizer Zeno is gedwongen om vrede met hem te sluiten. In Carthago sterft Koning Geiserik in 477 uiteindelijk op 87-jarige (en volgens sommige bronnen op 77-jarige) leeftijd. Zijn zoon Hunerik volgde hem op als koning.
[bewerk] Literatuur
- Hermann Schreiber, De Vandalen, Zegetocht en ondergang van een Germaans volk, Amsterdam/Brussel 1979, pp 68-130 en 139-151.
| Koningen van de Vandalen |
| Geiserik - Gelimer - Godigisel - Gunderic - Gunthamund - Hilderik - Hunerik - Igilia - Thrasamund - Wisimar |
