Ethyn
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
| Acetyleen of Ethyn | |
|---|---|
| Structuurformule en molecuulmodel | |
 ethyn |
|
 3D-weergave |
|
| Algemeen | |
| Molecuulformule | C2H2 |
| Molmassa | 26,04 g/mol |
| SMILES |
C#C
|
| CAS-nummer | 74-86-2 |
| Beschrijving | zeer brandbaar gas |
| Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen | |
 F+, zeer licht ontvlambaar |
|
| Risico (R) en veiligheid (S) | R-zinnen: R5, R6, R12 S-zinnen: S2, S9, S16, S33 |
| Fysische eigenschappen | |
| Aggregatietoestand | gas |
| Kleur | kleurloos |
| Dichtheid | 1,09760E-03 g/cm³ |
| Smeltpunt | -84 °C |
| Kookpunt | -80,8 °C |
| Goed oplosbaar in | aceton |
| Thermodynamische eigenschappen | |
| ΔfH |
269,16 kJ/mol |
| Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar) | |
Ethyn (triviale naam: Acetyleen) (H-C≡C-H) is het eenvoudigste alkyn. Alkynen zijn koolwaterstoffen met een drievoudige binding.
Ethyn is ontdekt door de Britse chemicus Edmund Davy in 1836, maar is daarna enigszins in vergetelheid geraakt totdat Marcellin Berthelot het herontdekte in 1860 en er toen de naam acetyleen aan gaf.
Het is een reactief gas met zeer brede explosiegrenzen in mengsels met lucht, wat wil zeggen dat het bij een groot concentratiegebied met lucht een explosief mengsel vormt. Voor lassen wordt het meestal vervoerd in hogedrukcilinders waarbij het is opgelost in aceton omdat het in zuivere toestand spontaan kan exploderen als het tot meer dan ca. 30 atmosfeer wordt samengeperst omdat de ontledingsreactie exotherm verloopt, zelfs in afwezigheid van lucht of zuurstof. Het kan in een laboratorium worden gemaakt door water op carbid te laten druppelen.
In plattelandsgemeenten in het oosten en noorden van Nederland wordt hiervan gebruikgemaakt bij het melkbusschieten rond nieuwjaar.
- Het wordt samen met zuivere zuurstof gebruikt in apparatuur voor autogeen lassen vanwege de bijzonder hete vlam.
- Het is een belangrijke grondstof voor een aantal industriële chemicaliën, waaronder vinylchloride, neopreen, en acrylonitril, die worden gebruikt bij de vervaardiging van kunststoffen.
Zie ook het chemisch verwante etheen, en meer in het algemeen: koolwaterstoffen.
