Desktoppublishing

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Desktoppublishing, of DTP, is het bewerken en opmaken van documenten voor drukwerk, en die dus meestal bestemd zijn voor publicatie, zoals boeken, tijdschriften, brochures, en dergelijke, met gebruik van een pc. Desktoppublishingsoftware, zoals QuarkXPress of Adobe InDesign, is speciaal ontworpen hiervoor. In het algemeen vervangen deze programma's de tekstverwerkers en grafische programma's niet, maar worden ze gebruikt om de inhoud die met deze programma's gemaakt is te verzamelen en te verwerken: tekst, rasterafbeeldingen (zoals afbeeldingen die bewerkt zijn met Adobe Photoshop) en vectorafbeeldingen (zoals tekeningen/illustraties die gemaakt zijn met Adobe Illustrator, of CorelDraw). Wanneer het materiaal klaar is voor publicatie, kan DTP-software deze uitvoeren als Postscript of Adobe PDF, die vervolgens door commerciële drukkers kan gebruikt worden om drukplaten te maken.

Inhoud 1 Geschiedenis 2 Software 3 Referenties 4 Zie ook 5 Externe links

[bewerk] Geschiedenis

Desktoppublishing begon in 1985 met het samenvoegen van Aldus Pagemaker (later verworven door Adobe), de Apple Macintosh, en de Apple LaserWriter, voor $7000 de eerste laserprinter die gebruikmaakte van Adobes Postscript-paginabeschrijvingstaal, inclusief de schaalbare lettertypes in Type 1-formaat. De term desktop publishing wordt toegeschreven aan Paul Brainerd, de stichter van Aldus Corporation, als een marketingterm die verwees naar het gebruik van een computer bovenop een bureau (desk) voor het publiceren (publishing) en maakte ook een toespeling op Apples desktopmetafoor, die gebruikt werd om een echte desktop of bureaublad na te doen.

In 1986 werd Ventura Publisher geïntroduceerd op de pc, wat de jonge DTP in de mainstream bracht. Dit plaatste DTP op de thuismarkt via GST's Timeworks Publisher op de pc en Atari ST, maar deze systemen werden in het begin vooral gebruikt voor kleinschalige publicaties zoals nieuwsbrieven voor verenigingen. Hoewel dit veel meer mensen de mogelijkheid gaf om hun eigen werk te publiceren, gaf het DTP een tijdje een slechte naam aangezien amateurs typografische fouten maakten die professionele letterzetters nooit zouden maken.

Desktoppublishing verspreidde zich ook naar de laag geprijsde (8-bit)homecomputers, zoals de Apple II. Deze 8-bitcomputers hadden niet de rekenkracht en geheugencapaciteit om te wedijveren met de krachtiger 16-bitplatforms (Mac/PC/ST) en hun krachtigere publicatiesoftware. Net of men deze ongelijkheid wilde toegeven, plakte men op deze 8-bitpakketten vaak het label Home Publisher of Personal Publisher Software, met een nadruk op niet professioneel, oppervlakkig gebruik. In lagere schoolklassen was het rudimentaire Newsroom van Springboard Software een populair hulpmiddel.

Naarmate de systemen voor de pc en de Mac beter werden, trokken ze de aandacht van de professionele uitgeverswereld. Het keerpunt was de introductie van Quark XPress 3.0 in de jaren '90 — tegenwoordig is zo goed als alle publicatie "desktop publishing". De superieure flexibiliteit en snelheid van desktoppublishingsystemen heeft de productietijd voor de publicatie van tijdschriften aanzienlijk verkort, wat meer uitgewerkte layouts mogelijk maakte dan anders was mogelijk geweest. Programmeerbare, geautomatiseerde systemen zoals LaTeX zorgen ervoor dat lange, repetitieve, of sterk gestructureerde documenten kunnen gemaakt worden in een fractie van de tijd die het zou duren bij manuele systemen.

Computergebaseerde typografie met behulp van een pc begon in 1978, toen het TeX-programma aantoonde dat letterzetten van dezelfde kwaliteit als in publicaties mogelijk was op elke normale zakelijke computer, en zelfs lange en complexe opdrachten zoals boeken en tijdschriften konden gemaakt worden vanaf een standaard desktopterminal. Vroeger werd letterzetten gedaan met mechanische (Linotype en Monotype) of elektro-mechanische middelen (fotofilm), of door heel dure systemen gebaseerd op mainframes of minicomputers. De introductie van de Apple Macintosh en PageMaker maakte direct typografisch bewerken mogelijk met behulp van de grafische gebruikersinterface; dit systeem noemde men in het algemeen What You See is What You Get, WYSIWYG.

De Apple Macintosh, met historisch gezien superieure grafische mogelijkheden (vooral op het gebied van typografie en kleurenbeheer) en een eenvoudige GUI, is heel populair in dit toepassingsdomein, en het blijft één van Apples belangrijkste markten.

De Atari TT030 werd veel gebruikt voor DTP met de Calamus-toepassing. Calamus had zijn eigen technologie, die men Softripping voor WYSIWYG noemde, en dezelfde routines gebruikte voor uitvoer op de monitor als op de druktoestellen met hun hoge dichtheid.

[bewerk] Software

• Open source software:
  • DocBook
  • LaTeX
  • OpenOffice.org
  • Passepartout
  • Scribus
  • Troff
  • Cenon

• Commerciële software:
  • Adobe FrameMaker
  • Adobe InDesign
  • Adobe PageMaker
  • Apple Pages
  • Microsoft Publisher
  • PagePlus
  • PageStream
  • QuarkXPress
  • RagTime
  • Corel Ventura Publisher
  • Calamus

[bewerk] Referenties

http://www.typotheque.com/site/article.php?id=39

[bewerk] Zie ook

• IBM Selectric typewriter
• E-book
• Drukken
• Typografie
• Tekstverwerking
• Database publishing
• Grafisch ontwerp
• Letterzetten

[bewerk] Externe links

• http://www.dtp-service.com/ventura/ueber_vp/chronicle.html
• EServer TC Library: Document Design
• About Desktop Publishing sectie van About.com. Bevat tutorials, FAQ's, lessen en discussies.
• Typo.cz - informatie over Centraal-Europese typografie en letterzetten.