Denkraam

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Denkraam is een neologisme geschapen door de Nederlandse striptekenaar en verhalenschrijver Marten Toonder (1912-2005). Het komt veelvuldig voor in de verhalen van Heer Bommel, waar het door de dwerg Kwetal (die in vreemde woorden en uitdrukkingen grossiert) wordt gebruikt. Deze bedoelt daar zoiets mee als vermogen tot begrijpen of soms referentiekader, maar ook als denkkader of paradigma. Vaak zegt hij zelf maar een klein denkraam te hebben, dat het moet afleggen tegen dat van Heer Bommel, al is het in werkelijkheid precies andersom.

Het woord is, net als minkukel, in taalkundige kringen exemplarisch geworden voor de grote invloed die Toonder met zijn verhalen op de Nederlandse taal uitoefende, omdat het snel zijn weg vond naar het algemene spraakgebruik.

Gezien de kennelijke invloed van zijn Engelstalige omgeving op Toonders taalgebruik, wordt wel een verband gelegd met de Engelse term 'frame of mind'.