Dagbouw
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
|
|
|
Dagbouw is een vorm van mijnbouw, waarbij de delfstoffen worden afgegraven aan de oppervlakte. In tegenstelling tot schachtbouw, waarbij gangen in de Aarde worden gegraven of geboord, is de aantasting van het landschap bij deze wijze van ontginning erg groot. Het verschil tussen dagbouw en een groeve, is dat bij dagbouw het materiaal wordt "afgeschraapt", terwijl in groeves blokken gesteente worden "weggesneden".
Inhoud |
[bewerk] Dagbouw of schachtbouw
Dagbouw wordt toegepast op plaatsen waar de delfstof relatief dicht aan de oppervlakte ligt, en waar het niet weggegraven materiaal het gewicht van de toplaag niet kan dragen. Schachtbouw vindt plaats waar de delfstof diep ligt, of waar het erts voornamelijk in aders onder de grond ligt.
De op deze manier te winnen delfstoffen zijn niet alleen kolen, maar (voor zover het betreft Nederland en omliggende landen ), ook mergel, grind, klei, zand, ijzererts, zilverzand en in het verre verleden vuursteen.
[bewerk] Materieel
Bij de meeste dagbouwmijnen wordt de delfstof afgegraven met een shovel of dragline, of wordt rots met dynamiet opgeblazen. Vervolgens wordt het ruwe materiaal met kipwagens naar de verwerkingsfabriek gebracht. Bij grote mijnen worden graafwielbaggers ingezet, en verloopt het transport met lopende banden.
[bewerk] Dagbouwmijnen
[bewerk] Nederland
In 1915 werd tussen Eygelshoven en Hoensbroek de eerste bruinkoolmijn Carisborg geopend. In Limburg zijn er verder dagbouwkolenmijnen geweest bij Graetheide (Louisegroeven I en II), Eygelshoven (Carisborg I en II), Heerlerheide, Brunssum (huidige Vijverpark), Jaarsveld (Groeve Energie), Bergerode (Brunahilde I en II), en op het terrein van staatsmijn Anna. Deze zijn allemaal gesloten, de laatste in 1968. Prehistorische vuursteenmijnen (zowel dag- als schachtbouw) zijn aangetroffen bij Rijckholt.
[bewerk] België
Momenteel wordt onder andere kalkzandsteen gewonnen voor de cementindustrie bij Lieze (Lixhe).
[bewerk] Duitsland
In Duitsland zijn, tussen Keulen en Aken drie grote bruinkoolmijnen actief:
- Garzweiler I en Garzweiler II (Duitse wikipedia: Tagebau Garzweiler)
- Inden (Duitse wikipedia: Tagebau Inden)
- Hambach (Duitse wikipedia: Tagebau Hambach). Dit is met 293 meter onder NAP een van de laagste plekken op aarde.
Voor deze mijnen zijn diverse dorpen verplaatst (zogenaamde transmigratiedorpen), oudere delen van deze mijnen (vooral Garzweiler) zijn alweer opgevuld met restmateriaal uit nieuwere mijnen en ingericht als natuur- en recreatiegebied.
[bewerk] Verenigde Staten
De diepste dagbouwmijn is de Bingham Canyon kopermijn, Utah, VS: 800 m diep en 4 km² groot.
