Bijvoeglijk naamwoord

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Bijvoeglijk naamwoord (of Romaans: adjectief) is een term uit de taalkunde, meer specifiek de taalkundige ontleding. Het is een benaming van een woord dat wordt gebruikt om een speciale eigenschap van een zelfstandig naamwoord te benoemen.

Een bijvoeglijk naamwoord kan in een zin op twee manieren gebruikt worden: attributief en niet-attributief. Niet-attributief kan weer onderscheiden worden in predicatief en bijwoordelijk gebruik.

• Attributief: wanneer het geplaatst wordt voor een zelfstandig naamwoord (zoals: de groene deur).
• Predicatief: wanneer het hoofd is van een naamwoordelijk gezegde, predicatief complement of bepaling van gesteldheid (zoals: de deur is groen)
• Bijwoordelijk: wanneer het gebruikt wordt als een bijwoordelijke bepaling: bijwoord.

Bij attributief gebruik kunnen de uitgangen -e, -en en -er optreden (zie hiervoor verbuiging van het bijvoeglijk naamwoord), bij niet-attributief gebruik niet.

Er zijn bijvoeglijke naamwoorden die alleen attributief gebruikt kunnen worden, die zowel attributief als niet-attributief gebruikt kunnen worden en die alleen predicatief gebruikt kunnen worden.

Woorden als houten, zilveren en gouden worden stoffelijke bijvoeglijke naamwoorden genoemd.

Van veel bijvoeglijke naamwoorden kunnen een vergrotende trap en overtreffende trap afgeleid worden. Het oorspronkelijke bijvoeglijk naamwoord is de stellende trap. Samen heten ze de trappen van vergelijking.

Vrijwel alle bijvoeglijke naamwoorden kunnen worden gesubstantiveerd, zodat ze zelf de syntactische eigenschappen van zelfstandige naamwoorden krijgen en met adjectieven kunnen worden gecomplementeerd. Op semantisch niveau is het onderscheid bijvoeglijk/zelfstandig naamwoord dientengevolge van weinig belang.

Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Adxectivo op Wikimedia Commons.