Peste de Xustiniano
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
A peste de Xustiniano foi unha pandemia causada pola peste que afectou ao mundo mediterráneo, con especial incidencia no Imperio Bizantino entre os anos 541 e 544. Os historiadores da época, Procopio de Cesárea e Evagrio, dannos a primeira descrición inconfundible da peste.
Esta epidemia tivo a súa orixe en Etiopía procedente do interior de África, ou polos navíos romanos que facían comercio coa India, e entrou no territorio de Bizancio por Exipto. Nesa altura o Exipto pagaba a anona, o imposto de gran de trigo, para abastecer os mercados de Constantinopla, como fixera anteriormente a Roma. Serían neses navíos onde se levou a peste ao Imperio Bizantino, os primeiros lugares afectados foron os portos comerciais e de aí se difundiuse cara o interior.
No transcurso do ano 541 a epidemia chegou a Exipto a través do golfo de Suez ata o delta de Exipto, bifucándose a súa difusión dunha banda cara Alexandría e doutra cara Antioquía, espallándose despois ao longo das ribeiras do río Nilo. En Constantinopla déronse os primeiros casos en marzo de 542 pero o período de virulencia foi de maio a agosto, a peste matou no seu pico, en xullo, preto de 10.000 persoas por día, segundo o historiador da época Procopius, acabando por matar ao 40% da poboación da cidade. A nobreza foi tamén decimada, levando ao emperador Xustiniano a promulgar novas leis de sucesión para facer fronte á desaparición masiva dos seus militares e burócratas. Ademais da capital nese ano de 542 a peste devastou tamén Palestina, Siria, Tracia e no ano 543 chegou ao interior de Anatolia e tamén á rexión do Mediterráneo occidental, arrasando Italia, a África bizantina, Hispania e por último á Galia no 544. Ademais durante o resto do século VI e todo o VII houbo rebrotes cíclicos.
Nesa altura, o Imperio Bizantino loitaba contra a ocupación bárbara das terras do antigo Imperio romano occidental, tendo, grazas aos seus xenerais Belisario e ao escravo imperial e eunuco Narses, recuperado o Norte de África, incluíndo Cartago dos Vándalos, e a Italia e o sur de Hispania (incluíndo o Algarve) dos Ostrogodos e Visigodos. A perda de fondos e de homes na capital debido á peste foi determinante na cesación das hostilidades no período de maior éxito, levando finalmente á derrota da campaña pola presión continua das tribos bárbaras non conquistadas que alí habitaban.
Estímase como máximo unha mortalidade do 25% da poboación das costas do Mediterráneo Oriental, preto de 25 millóns de persoas. Diminuíu a man de obra campesiña e aumentaron as zonas rurais despoboadas, Xustiniano decidiu redistribuír as terras de labor desertas sobre os campesiños supervivintes, pero o aumento da presión fiscal que conlevaba a medida fixo que moitos pequenos propietarios véndesen as terras aos grandes propietarios.
