Γκαμάλ Άμπντελ Νάσερ
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Γκαμάλ Άμπντελ Νάσερ (1918 - 1970) ήταν Αιγύπτιος στρατιωτικός, πραξικοπηματίας και πολιτικός, ανέλαβε την προεδρία της Αιγύπτου μετά από πραξικόπημα.
Γιος ταχυδρομικού υπαλλήλου, γεννήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 1918 και σπούδασε στη Βασιλική Στρατιωτική Ακαδημία του Καΐρου, από την οποία και απεφοίτησε το 1938, ενώ διακρίθηκε στον πόλεμο εναντίον του Ισραήλ το 1948. Υπήρξε ένας από τους βασικούς ιδρυτές της παραστρατιωτικής οργάνωσης των «Ελεύθερων Αξιωματικών», η οποία, εκμεταλλευόμενη τη πικρία του λαού εκ του πολέμου με το Ισραήλ, ανέτρεψε την αιγυπτιακή δυναστεία του Βασιλιά Φαρούκ Α΄ στις 23 Ιουλίου 1952 και το 1953 ανακήρυξε την Αίγυπτο δημοκρατία ισλαμικού τύπου.
Στη συνέχεια το 1954 ο Νάσερ ανέτρεψε και τον πρώτο Πρόεδρο της Αιγυπτιακής Δημοκρατίας Συνταγματάρχη Μωχάμετ Ναγκίμπ θέτοντάς τον σε κατ΄ οίκον περιορισμό (με αιτιολογία τη μετριοπαθή στάση του απέναντι στο Σουδάν) και ανέλαβε την προεδρία κατόπιν ανελεύθερων εκλογών το 1956 υπό την (αφανή) διπλωματική προστασία της Σοβιετικής Ένωσης. Τον ίδιο χρόνο η Αγγλία και οι ΗΠΑ συνομολογούν με την Αίγυπτο για την (βοήθεια) στη κατασκευή του μεγάλου φράγματος του Ασουάν και παράλληλα ο Νάσερ ζήτησε μεγάλες στρατιωτικές προμήθειες για τον στρατιωτικό εξοπλισμό της χώρας.
Μοίρασε την εθνική γη στους ακτήμονες και εθνικοποίησε πολλές ξένες επιχειρήσεις, με πρώτιστη τη διαχειριζόμενη τη Διώρυγα Σουέζ. Τότε ξέσπασε οξύτατη κρίση και μάλιστα μετά την ανάληψη εκ μέρους της Αγγλίας και Γαλλίας συνεπικουρούμενες και από το Ισραήλ μεγάλης στρατιωτικής επέμβασης την οποία τελικά τα Ηνωμένα Έθνη καταδίκασαν ως παράνομη και οι δύο Δυνάμεις αναγκάσθηκαν να υποχωρήσουν. Η εξέλιξη αυτή έκανε τον Νάσερ να φαντάζει ως ήρωας.
Το 1958 ίδρυσε την Ηνωμένη Αραβική Δημοκρατία συμπράττοντας με τη Συρία, την Ιορδανία και τον Λίβανο σε ένα διακρατικό τύπο εθνικοσοσιαλισμού η οποία όμως αργότερα το 1961 αυτοδιαλύθηκε. Συνεχίζοντας οι ΗΠΑ και η Αγγλία να αρνούνται την στρατιωτική εξοπλιστική προμήθεια του Αιγυπτιακού στρατού ο Νάσερ τότε στράφηκε προς τη Ρωσία. Το γεγονός χαιρετίστηκε ιδιαίτερα από το Κρεμλίνο και ο Πρόεδρος Χρουστσώφ του επεφύλαξε θερμή υποδοχή. Τότε η Σοβιετική Ένωση ανέλαβε και τη κατασκευή του φράγματος του Ασουάν. Ήταν 9 Ιανουαρίου 1960 που οι Πρόεδροι Νάσερ και Χρουστσώφ επιβαίνοντες ποταμόπλοιου έριξαν μικρές πέτρες ως θεμέλιους λίθους στο σημείο κατασκευής του φράγματος.
Την 7 Ιουνίου του 1960 ο Νάσερ επισκέφθηκε την Αθήνα κατόπιν επίσημης πρόσκλησης του Βασιλιά Παύλου. Από την επίσκεψη αυτή αναπτύχθηκαν ιδρυτικοί δεσμοί Ελληνοαραβικού Επιμελητηρίου και απαλείφθηκαν οι κατά των Ελλήνων της Αιγύπτου αξιώσεις δήμευσης περιουσιών και απελάσεων. Την επίσκεψη εκείνη ανταπέδωσε ο τότε διάδοχος Κωνσταντίνος στον οποίο ο Νάσερ επεφύλαξε θερμή υποδοχή. Ήταν ο πρώτος επίσημος της Δύσης που επισκέφθηκε τη χώρα μετά την μεταστροφή της Αιγύπτου στο Ανατολικό μπλοκ. Πρωτεργάτης εισηγητής της (αναγκαιότητας) ανταλλαγής αυτών των επισκέψεων ήταν ο Σοφοκλής Βενιζέλος.
Η επιρροή του Νάσερ δεν μειώθηκε παρά τη συντριπτική ήττα των Αράβων από τους Ισραηλινούς στον πόλεμο των έξι ημερών τον Ιούνιο του (1967). Με τη λήξη του οποίου σε ραδιοφωνικό μήνυμά του ανήγγειλε στον Αιγυπτιακό λαό την παραίτησή του. Η είδηση συγκίνησε τον αιγυπτιακό λαό τόσο που ξεχύθηκε στους δρόμους του Καΐρου σε μια τεράστια πορεία - συγκέντρωση, ζητώντας την παραμονή του στη Προεδρία. Έτσι και παρέμεινε. Στις 28 Σεπτεμβρίου του 1970 κάποιος Υπουργός του που ανέμενε κάποια υπογραφή αντιλαμβάνεται ότι ο Πρόεδρος χάνει τις αισθήσεις του. Σε λίγα λεπτά ξεψύχησε από καρδιακό επεισόδιο μέσα στη Προεδρική Έπαυλη. Η κηδεία του Νάσερ θεωρείται μέχρι σήμερα η πολυπληθέστερη που έχει γίνει ποτέ στον αραβικό κόσμο και όχι μόνο.
Πολλοί υπήρξαν επικριτές του έργου του όπως και πολλοί οι θαυμαστές του. Επί των ημερών του κατέρρευσε η ανθούσα μέχρι τότε ελληνική παροικία της Αιγύπτου λόγω των εθνικοποιήσεων και της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα συναλλάγματος, ο ίδιος εφήρμοσε μια αστυνομοκρατούμενη εσωτερική πολιτική που δυστυχώς εφαρμόσθηκε και σε άλλες χώρες της Μεσογείου, ενέπλεξε τη χώρα σε δύο πολέμους, με την Υεμένη, πενταετή (1962-1967) και με το Ισραήλ (πόλεμος των έξι ημερών) το 1967 με ασυγχώρητα μεγάλο αριθμό νεκρών, έστρεψε τη χώρα προς τη Σοβιετική Ένωση για να λάβει εξοπλισμούς που δεν μπόρεσαν να ενεργοποιηθούν στις κατάλληλες στιγμές ξεπουλώντας όλη τη παραγωγή δημητριακών και βάμβακος στη Σοβιετική Ένωση. Μια στροφή που μετά το θάνατό του αποδείχθηκε λανθασμένη και ακολούθησε αναστροφή έτσι ώστε ο Κίσσινγκερ να χαρακτηρισθεί και «μάγος» της Διπλωματίας. Ξεκίνησε ένα εθνικοσοσιαλιστικό πολιτικό πρόγραμμα που εκ των πραγμάτων όχι μόνο δεν καρποφόρησε αλλά το μόνο που πέτυχε ήταν να γίνει ο ίδιος ίνδαλμα σε αρκετούς άλλους πραξικοπηματίες της Μεσογείου και όχι μόνο.
Αντίθετα οι οπαδοί του, του εγκωμιάζουν τις εσωτερικές μεταρρυθμίσεις του. Του αναγνωρίζουν την απαλλαγή της χώρας από τη Δυναστεία του Φαρούκ που κάτω από το πάθος της καλοπέρασης και της χαρτοπαιξίας δεν αντιλαμβανότανε τις δυσκολίες που πέρναγε η χώρα, ανεξάρτητα του διπλωματικού επεισοδίου που έίχε δημιουργήσει εξ υπαιτιότητάς του σε βάρος της Ελληνικής Βασιλικής Οικογένειας, που αποκαταστάθηκε όμως επί Νάσερ. Ανεξάρτητα όμως όλων των παραπάνω είναι γεγονός πως ο Νάσερ υπήρξε η πρώτη πολιτική φυσιογνωμία που προσπάθησε να αποκαταστήσει γενικά την αξιοπρέπεια στους Άραβες που την είχαν μακρόχρονα ταπεινώσει οι Δυτικοί.
[Επεξεργασία] Εξωτερικές συνδέσεις
