Γιώργος Σεφέρης
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Γιώργος Σεφέρης (1900-1971) ήταν ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές, βραβευμένος με το Νόμπελ Λογοτεχνίας.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Βιογραφία
Το πραγματικό του όνομα ήταν Γιώργος Σεφεριάδης και γεννήθηκε στη Σμύρνη στις 29 Φεβρουαρίου[1]/13 Μαρτίου 1900, πρωτότοκος γιος του Στέλιου και της Δέσπως (το γένος Γ. Τενεκίδη) Σεφεριάδη. Το 1906 αρχίζει τη μαθητική του εκπαίδευση στο Λύκειο Χ. Αρώνη. Και ενώ το 1914 γράφει τους πρώτους στίχους, το Καλοκαίρι με το ξέσπασμα του Παγκοσμίου Πολέμου η οικογένεια του έρχεται στην Ελλάδα. Το 1917 αποφοίτησε από το Πρότυπο Κλασσικό Γυμνάσιο Αθηνών. Στις 14 Ιουλίου η Δέσπω μεζί με τους δυό γιους και τη κόρη της Ιωάννα (μετέπειτα σύζυγο Κ. Τσάτσου) μεταβαίνει στο Παρίσι όπου ο πατέρας του Στέλιος εργάζεται εκεί ως δικηγόρος και ο Γ. Σεφέρης θα μείνει μέχρι το 1924, σπουδάζοντας νομικά και λογοτεχνία. Το καλοκαίρι του 1924 πτυχιούχος πλέον της Νομικής μεταβαίνει στο Λονδίνο για τελειοποίηση των αγγλικών του εν όψει των εξετάσεων στο Υπoυργείο των Εξωτερικών.
Το 1925 επιστρέφει στην Αθήνα και το 1927 διορίστηκε στο διπλωματικό σώμα, ακόλουθος του Υπουργείου Εξωτερικών, τον ίδιο χρόνο πεθαίνει η μητέρα του Δέσπω. Τον Ιούλιο του 1928 δημοσιεύεται στη Νέα Εστία η μετάφραση "Μια βραδυά με τον Κο Τεστ" του Βαλερί με την υπογραφή Γ. Σεφεριάδης. Το 1929 συνοδεύει τον Εδουάρδο Εριό στο ταξίδι του στην Ελλάδα. Τον Μάϊο του 1931 εκδίδεται η "Στροφή" με το ψευδώνυμο Γ. Σεφέρης και τον ίδιο χρόνο διορίζεται υποπρόξενος και στη συνέχεια διευθύνων στο Ελληνικό Γενικό Προξενείο του Λονδίνου όπου και θα παραμείνει μέχρι το 1934. Ενώ το 1932 (Μάιος) δημοσιεύεται το Μια νύχτα στην ακρογιαλιά, τον Οκτώβριο δημοσιεύεται η Στέρνα αφιερωμένη στον Γιώργο Αποστολίδη. Ο πατέρας του, Στέλιος, εκλέγεται το 1933 Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Το 1934 ο Γ. Σεφέρης επιστρέφει στην Αθήνα και τον Ιανουάριο του 1935 αρχίζει η συνεργασία στα Νέα Γράμματα δημοσιεύοντας τη Στέρνα. Το 1936 διορίζεται πρόξενος στη Κορυτσά όπου θα παραμείνει μέχρι το 1938. Επισημαίνεται ότι στις 13 Φεβρουαρίου 1937 δημοσιεύεται στα Νέα Γράμματα επιστολή του περί της δημοτικής γλώσσας. Το 1938 μετατίθεται στην Αθήνα ως προιστάμενος της Διεύθυνσης Εξωτερικού Τύπου του Υφυπουργείου Τύπου και Πληροφοριών.
Το 1941 ο Γιώργος Σεφέρης τελεί τους γάμους του με την Μαρία Ζάννου και στις 22 Απριλίου το ζεύγος ακολουθεί την Ελληνική κυβέρνηση που μέσω Κρήτης στις 16 Μαΐου φθάνει στην Αίγυπτο παραμένοντας στην Αλεξάνδρεια. Τον Άυγουστο συνοδεύοντας την Πριγκίπισσα Διαδόχου Φρειδερίκη και τα δύο παιδιά της Σοφία και Κωνσταντίνο φθάνει στο Γιοχάνεσμπουργκ και από εκεί στη Πραιτόρια υπηρετώντας στην εκεί Ελληνική Πρεσβεία μεχρι το 1942 . όλη του τη ζωή σχεδόν ταξίδευε. Στην αρχή ως ακόλουθος κι αργότερα ως πρεσβευτής, υπηρέτησε σε πολλές ελληνικές πρεσβείες του εξωτερικού. Αυτό, βέβαια, υπήρξε πηγή έμπνευσης αρκετών έργων του.
Αν και η παιδεία του ήταν περισσότερο ευρωπαϊκή παρά ελληνική, όχι μόνο δεν απαρνήθηκε την ελληνική λογοτεχνία, αλλά την καλλιέργησε σε βάθος με σκοπό να την ανανεώσει. Στην ποίησή του επηρεάστηκε από τον Έλιοτ (T.S Elliot), τον Κλωντέλ, το Βαλερί κι από τον Πάουντ (Ezra Pound). Αυτό όμως που άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στο μεγάλο μας ποιητή είναι η εθνική καταστροφή του 1922 κι ο ξεριζωμός του μικρασιατικού ελληνισμού.
Το 1963 η φήμη του Σεφέρη ξεφεύγει από τα όρια της πατρίδας μας κι απλώνεται σε όλον τον κόσμο με τη βράβευσή του με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Είναι ο πρώτος Έλληνας που τιμήθηκε με το μεγαλύτερο πνευματικό βραβείο του κόσμου ενώ ακολούθησε το 1979 ο Οδυσσέας Ελύτης. Όταν το 1967 η δικτατορία στην Ελλάδα κατέλυσε το σύνταγμα κι ανέστειλε τις ατομικές ελευθερίες, ο Σεφέρης εκδηλώθηκε έντονα εναντίον της, τόσο γραπτά, όσο και με δηλώσεις του. Δυστυχώς όμως, τέσσερα χρόνια αργότερα το 1971, έκλεισε για πάντα τα μάτια του, αφήνοντας ένα δυσαναπλήρωτο κενό στη νεοελληνική λογοτεχνία. Μετά το θάνατό του εκδόθηκε το προσωπικό του ημερολόγιο με τίτλο «Μέρες…» καθώς και το «Πολιτικό» του ημερολόγιο.
Ο Σεφέρης δεν είναι εύκολος ποιητής αλλά δεν είναι σκοτεινός. Η γλώσσα που μιλά είναι δύσκολη, στη γλώσσα όμως αυτή η φωνή του είναι καθαρή και απερίφραστη. Δίνει στον αναγνώστη συχνά την εντύπωση πως πέτυχε την καίρια έκφραση, που δεν μπορεί να ειπωθεί αλλιώς. Αυτό είναι το πιο αξιαγάπητο στην ποίησή του, η απλότητα που φτάνει στη θερμότητα μιας εξομολόγησης. Η ποίηση του Σεφέρη δεν είναι βέβαια χαρούμενη. Είναι απαισιόδοξη και μελαγχολική. Έχει τη θλίψη του ανθρώπου που συλλογίζεται πολύ πάνω στα ανθρώπινα, κι ακόμα του Έλληνα με το κατακάθι της πίκρας από τη σκλαβιά και τις εθνικές περιπέτειες. Ωστόσο η διάθεση αυτή δεν οδηγεί στην άρνηση ή στην καταστροφή. Από την άλλη πλευρά του σκοταδιού είναι το φως, μαύρο και αγγελικό, "από το μέρος του ήλιου" στο κάστρο της Ασίνης θα ανεβεί στο τέλος "ασπιδοφόρος ο ήλιος πολεμώντας". Κάτω από την άρνηση υπάρχει μια πίστη που προστατεύει από την απελπισία, και μια στιβαρή αίσθηση των πραγμάτων που προφυλάσσει από τη διάλυση και το μηδενισμό.
Η προσφορά του Σεφέρη στη λογοτεχνία μας είναι πολύ σημαντική. Άνοιξε νέους ορίζοντες στην ελληνική ποίηση και καταξιώθηκε σαν ένας ολοκληρωμένος ποιητής. Η αδερφή του ήταν παντρεμένη με τον Κωνσταντίνο Τσάτσο.
[Επεξεργασία] Χαρακτηριστικά τnς ποίησης του Γ. Σεφέρη
Περιεχόμενο
- α) Είναι μια ποίηση απαισιόδοξη, βαρύθυμη, μελαγχολική, όπου όμως δεν απουσιάζουν κάποιες αστραπές αισιοδοξίας
- β) Ο λόγος του είναι συμβολιστικός και υπαινικτικός
- γ) Βασικά θέματα: (1)Η ελληνική παράδοση (αρχαία και νεότερη, όχι όμως και βυζαντινή ή χριστιανική) και η συνάντησή της με το σύγχρονο ευρωπαϊκό πολιτισμό. (2) Ο καημός για τη μοίρα του ελληνισμού: μια μοίρα που την καθορίζουν οι μεγάλοι αλλά βοηθάνε κι οι δικές μας αμαρτίες = μόνιμα αδικημένος. (3) Η νοσταλγία του μετανάστη, οι χαμένες πατρίδες.
[Επεξεργασία] Επιλεγμένα έργα
- Στροφή 1931
- Στέρνα 1932
- Μυθιστόρημα 1935
- Τετράδιο Γυμνασμάτων 1940
- Ημερολόγιο καταστρώματος Α΄ 1940
- Ημερολόγιο καταστρώματος Β΄ 1944
- Κίχλη 1947
- Ημερολόγιο καταστρώματος Γ΄ 1955
- Τρία κρυφά ποιήματα 1966
Εξέδωσε ακόμα μεταφρασμένα και προλογισμένα τα έργα του Τ.Σ Έλιοτ, Έρημη χώρα και Φονικό στην Εκκλησία, ενώ μετέφρασε το Άσμα Ασμάτων και την Αποκάλυψη του Ιωάννου από την Αγία Γραφή. Σε έναν τόμο με τίτλο Μεταγραφές μετέφρασε και εξέδωσε ποιήματα πολλών γνωστών ξένων ποιητών. Επίσης με το γενικό τίτλο Δοκιμές (σε 2 τόμους) περιέλαβε το σύνολο του κριτικού του έργου.
[Επεξεργασία] Σημαντική Βιβλιογραφία
- Ο Ποιητής Γ. Σεφέρης«, του Ανδρέα Καραντώνη.
- Ενάργεια και κατάφαση στη ποίηση Σεφέρη - Προσφορά στα 70 του χρόνια, του Λίνου Πολίτη, 28 Φεβρουαρίου 1970.
- Ο τόνος της φωνής του Σεφέρη, εκδ. Ίκαρος 1970.
- Ο αδελφός μου Γ. Σεφέρης, της Ιωάννας Τσάτσου Εστία 1973.¨
- Φθορά και Λόγος - Εισαγωγή στη ποίηση Σεφέρη, Εστία.
- Ο ποιητής και ο χορευτής, Κέδρος 1979.
- Ελληνισμός και Δύση στο στοχασμό του Σεφέρη, του Γ. Κιουρτσάκη 1979.
- Η στροφή του Σεφέρη, τόμος Α' 1981, τόμος Β' 1982, Γ' 1984 "Ζώδιο".
- Η ποίηση Σεφέρη και η κριτική μου, του Τ. Μαλάνου 1982.
- Μια συνάντηση, Σεφέρης Μακρυγιάννης, του Μ. Αλεξανδρόπουλου 1983.
- Τέσσερα μελετήματα για τον Σεφέρη, του Τ. Σινόπουλου 1984.
- Η ποίηση Σεφέρη - Μελέτες και Μαθήματα, του Δ.Ν. Μαρωνίτη 1984.
- Η πολιτική διάσταση της ποίησης Σεφέρη, του Ν. Ορφανίδη 1985.
- 17 κείμενα για τον Γ. Σεφέρη του Αλ. Αργυρίου 1986.
- Ο Βασιλιάς της Ασίνης - ανασκαφή ενός ποιήματος, του Γ. Γιατρομανωλάκη.
- Λορεντζάτος, Ζήσιμος: Τὸ χαμένο κέντρο (Γιὰ τὸν Σεφέρη), Μελέτες, Ἐκδόσεις Δόμος, Ἀθήνα 1994
[Επεξεργασία] Δικτυακοί τόποι
- Αναφορά στον Γιώργο Σεφέρη στην ιστοσελίδα των βραβείων Νόμπελ λογοτεχνίας
- Βιογραφία, εργογραφία, βιβλιογραφία
- Ο φωτογράφος Γιώργος Σεφέρης
[Επεξεργασία] Υποσημειώσεις
- ↑ "Γεννήθηκε, μαζί με τον εικοστό αιώνα, το 1900 στη Σμύρνη, και μάλιστα σε σημαδιακή ημερομηνία: 29 Φεβρουαρίου (με το παλιό ημερολόγιο), γεγονός στο οποίο αναφερόταν κάθε τόσο με τρόπο χιουμοριστικό. Όταν στα 1939 συναντήθηκε με τον Χένρυ Μίλλερ, ο Αμερικανός συγγραφέας τον ρώτησε πόσων χρόνων είναι και ο Σεφέρης τού απάντησε πως σε μερικούς μήνες θα γιόρταζε τα δέκατα γενέθλιά του!". Δημήτρης Δασκαλόπουλος, εφ. Τα Νέα, 11/10/1999
| Στοιχεία προσώπου | |
|---|---|
| ΟΝΟΜΑ | Σεφέρης, Γιώργος |
| ΑΛΛΑ ΟΝΟΜΑΤΑ | |
| ΜΙΚΡΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ | |
| ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ | 29 Φεβρουαρίου |
| ΕΤΟΣ ΓΕΝΝΗΣΗΣ | 1900 |
| ΤΟΠΟΣ ΓΕΝΝΗΣΗΣ | |
| ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΘΑΝΑΤΟΥ | 23 Φεβρουαρίου |
| ΕΤΟΣ ΘΑΝΑΤΟΥ | 1971 |
| ΤΟΠΟΣ ΘΑΝΑΤΟΥ | |
