Gağand
Wikipediya ra, ensiklopediya hosere
Her serre 25ê aşma Gağande de biyayışê Hz. İsay yeno mıbarek kerdene. No yew eydê/roşanê Xristiyanano. Eyd/Roşan 24ê Gağande de be Şewa Mıbareke dest pêkeno u hetan şanê 26ê Gağande domneno.
Kılisanê ortodoksan de, zey ê Yunanan, Ermeniyan u Rusan, gorey teqwimê Julyeni 7ê Çeley de Gağand beno.
Tedeestey |
[bıvurne] Mana qısey
Qısey Gağandi Ermeniki կաղանդ-ք Ermenikiyê rocakewtene 'Kałandk’', Ermenikiyê rocawani. 'Gałand(k’)' (ł = ğ) ra kewto zıwanê ma; mana xo "serra newiya". Labelê kokê qesey Ermeniki niyo, Latinkiyo. Kalender (teqwim) ra yeno. Kalenderi rê Kaland, yanê sıftey serre, serra newiye ki vato u kewto Ermeniki. Ermenikiyo khan de taê qesan de "l" biyo "ğ".
[bıvurne] Khalê Gağandi
Ermenikiyê Rocawani Khalê Gağandi rê vanê Gağand P'ap'i. Gurciyan de ki gito henên esto, ê ki khali rê vanê berobana. No git heni aseno ke Anadoliye de mıletan têdinan de biyo, taine riyê itıqadi ra kerdo vindi, serranê peyênan de ki politika dewlete be tenga debare ra ki na xo vira kerdene vıste kar.
[bıvurne] Zazayanê Dêsımi de Gağand
Dêsımıci aşma Çeliye de şewa roca 12ina ke gırêdiyena roca 13ine, Gağandi mıbarek kenê. Çıke hesabo khan (teqvimo khan), hesabê hıkumati ra 13 roci peysero. Coka, Dêsımıci 13yê Çeliye rê Gağand (Serê Serre) vané.
Zazayê Dêsımi serba Gağandi, werd u yemeganê weşan pocenê; dani, qedayif, bıcıka qatqatıne, bıcıka siri (zerveti)... A şewe, gencê dewe şonê locıne ro çaydanan ya ki bıroşan verdanê ro (ebe la kenê ra derg). Êyê ke çê derê, ê ki gozan, şeker, werdo weş, yemış uçb. kenê zerrey nê çaydanan. Gênci a şewe, ebe na tore, werdanê weşan danê arê (arêdanê), benê piya wenê. Domani ki leylê şoderi ra urzenê ra, şonê çê be çê feteliyenê; şeker, meywe, piskuvit uçb. danê arê. (bado devam keno)
[bıvurne] Varyantê çekuya Gağandi be fekanê Zazakiyê binan
- Gağan
[bıvurne] bınnoti
- çê: keye
- debare: ekonomiye
- gênc: cênc, xort
- git: bayram, roşan, merasim