Singapoer
vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.
|
|||||||||||||||||||
| Nasionale leuse: Majulah, Singapura (Maleis: Voorwaarts, Singapoer) |
|||||||||||||||||||
| Volkslied: Majulah, Singapura | |||||||||||||||||||
 |
|||||||||||||||||||
| Amptelike tale | Engels, Maleis, Sjinees (Mandaryn), Tamil |
||||||||||||||||||
| Hoofstad | Singapoer 01° 22' N, 103° 48' W |
||||||||||||||||||
| Grootste stad | Singapoer | ||||||||||||||||||
| Politieke bedeling | Outoritêr-demokratiese republiek | ||||||||||||||||||
| Regeringsvorm | Parlementêre republiek | ||||||||||||||||||
| Staatshoof | Sellapan Ramanathan (sedert 1999) |
||||||||||||||||||
| Eerste Minister | Lee Hsieng Loong (PAP) | ||||||||||||||||||
| Oppervlakte - Totaal - % water |
Gelys 90ste 704 vk km 1,44% |
||||||||||||||||||
| Bevolking - Sensus van 2000 - Julie 2007 (skatting) - Bevolkingsdigtheid |
Gelys116de 4 017 733[1] 4 553 009[2] 6 369,2/vk km (Gelys 4de) |
||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||
| BBP (2007) - Totaal (KKP) - Totaal - BBP per capita (KKP) - BBP per capita - Werkloosheid |
$161,348 biljoen (54ste) $171,948 biljoen (-te) $37 490 (17de) $39 952 (-de) 3,0% (Ø 2005) |
||||||||||||||||||
| MOI (2007) |  0,922 (hoog) (25ste) |
||||||||||||||||||
| Geldeenheid | Singapoer-Dollar (S$) SGD | ||||||||||||||||||
| Tydsone | UTC +8 (SST) | ||||||||||||||||||
| Internet TLD | .sg | ||||||||||||||||||
| Skakelkode | +65 | ||||||||||||||||||
 |
|||||||||||||||||||
Die Republiek van Singapoer is die kleinste land in Suidoos-Asië met 'n oppervlakte van 704 vierkante kilometer en 4,55 miljoen inwoners (2007). Singapoer is 'n eiland- en stadstaat wat behalwe vir die hoofeiland Singapoer uit 63 kleiner eilande bestaan. Met sy strategiese ligging het Singapoer reeds vir die Britte as 'n belangrike seehawe gedien waarvandaan hulle die Seestraat van Malakka kon oorheers.
Toe Singapoer-eiland in 1819 danksy sir Thomas Stamford Raffles onder Britse bewind gekom het, het sy bevolking slegs 150 mense beloop. Nogtans was Singapura (letterlik "Die Leeustad") reeds in die 14de eeu 'n beduidende nedersetting wat as gevolg van die oorloë tussen die koninkryke Madjapahit (Java, Indonesië) en Siam (die huidige Thailand) verniel is.
Die moderne Singapoer het volgens 'n plan ontstaan wat deur sir Thomas Stamford Raffles persoonlik ontwerp is. Die stad het tot by die jaar 1959 'n Britse besitting gebly en het daarna volgens 'n ooreenkoms 'n selfregerende stad gevorm. Singapoer het in 1963 by die Federasie van Maleisië aangesluit, maar etniese en ander geskille het tot die skeiding van Maleisië sodat Singapoer in 1965 'n onafhanklike republiek geword het.
Die stad word vandag as een van die merkwaardigste ekonomiese en industriële eksperimente beskou.[3] Singapoer se ekonomie, wat naas die nywerheidsektor op sy seehawe en vryehandel steun, was steeds op die wêreldmark gemik. Dit is feitlik 'n moderne stad met wolkekrabbers in sy sentrum en die mees digbevolkte land in Suidoos-Asië wat met sy besige seehawe tot die logistieke en handelsentrum van die streek ontwikkel het.
Die fenomenale ekonomiese groei van Singapoer was steeds aan die outoritêre bewind van die People's Action Party (PAP) gekoppel wat volgens sy beleid van 'n Sosialistiese markekonomie 'n moderne welvaartstaat geskep het, maar as gevolg van Singapoer se verkiesingswette die parlement al dekades lank oorheers en ook in die verkiesing van 6 Mei 2006 weer 'n oorweldigende meerderheid van 82 setels in die parlement behaal het teenoor slegs een setel elk vir die twee opposisiepartye Workers' Party en Singapore Democratic Alliance.[4]
Singapoer se strafwette, waarvolgens die doodstraf onder meer vir die onwettige besit van bepaalde hoeveelhede dwelmmiddels outomaties opgelê word, word veral deur Westerse regerings en organisasies gekritiseer. In verhouding tot sy bevolking is in Singapoer sedert 1991 die hoogste aantal teregstellings aangeteken.[5]
Die inwoners van Singapoer is 'n mengelmoes van verskillende etniese groepe, alhoewel etniese Sjinese meer as driekwart van die totale bevolking verteenwoordig. Ander belangrike groepe sluit Maleiers, Indiërs, Pakistani's en Sri Lankane in. Meer as veertig persent van die bevolking is Boeddhiste, terwyl Moslems en Christene 14 persent, Taoïste sowat agt en Hindoe's vier persent van die bevolking verteenwoordig.
Singapoer is naas die Republiek van Sjina op Taiwan een van twee gebiede buite die Sjinese stamland wat in politieke opsig deur Sjinese oorheers word.[6]
Inhoud |
[wysig] Etimologie
Die vroegste verwysing na Singapoer dateer uit die 3de eeu; die Sjinese teks bevat 'n Sjinese vertaling (Puluozhong) van die Maleise pleknaam Pulau Ujong. Albei beteken letterlik "eiland by die uithoek van die skiereiland".[7]
Die Sjinese handelaar Wang Dayuan, wat in 1330 'n besoek aan Singapoer-eiland afgelê het, het die plaaslike nedersetting se naam as Danmaxi gegee, en volgens sy verhaal het destyds al Sjinese op die eiland gebly. Die Oud-Javaanse teks Nagarakretagama uit die jaar 1365, 'n lofspraak vir Hayam Wuruk, die heerser van die Majapahit-ryk, verwys na 'n nedersetting op Singapoer-eiland met die naam Temasek of "Waterstad".
Die naam Singapoer is 'n samestelling van twee Sanskrit-woorde, singha (सिंह, letterlik "leeu") en pura (पुर, "stad"), en beteken dus letterlik "Leeustad".
In die 7de en 8de eeu het die destydse vorstedom aanvanklik as Temasek of "Stad by die See" bekend gestaan. Volgens 'n legende in die Maleier-kronieke het Sang Nila Utama, 'n Hindoe-prins uit Soematra, in die 14de eeu na Temasek gevlug. Hy het vanweë sy huwelik met 'n Boeddhistiese prinses van die eiland Java by die politieke geskille tussen die Hindoe-ryk Srivijaya op die eiland Soematra en die Boeddhistiese Majapahit-ryk betrokke geraak.
Na bewering het die prins in die digte plaaslike oerwoud 'n leeu raakgesien, maar daar word aangeneem dat hy eerder 'n tier gesien het aangesien leeus hier nie voorkom nie. Nogtans het die prins die nedersetting vervolgens "Leeustad" genoem.
[wysig] Geografie
Singapoer lê 137 kilometer noord van die ewenaar aan die suidpunt van die Maleise Skiereiland. Die Seestraat van Johor, wat deur die sogenaamde Causeway-brug met 'n lengte van 1,1 kilometer oorspan word, vorm die noordelike grens met Maleisië, terwyl die stadstaat in die suide deur die Seestraat van Singapoer van die buurland Indonesië geskei word.
Die hoofeiland Singapoer strek oor 'n afstand van 42 kilometer in wes-oostelike rigting en slegs 23 kilometer in noord-suidelike rigting. Die kuslyn het 'n totale lengte van 140 kilometer. Van die 63 kleiner eilande is net twintig permanent bewoon. Hier het Singapoer se olieraffinaderye ook petrochemiese aanlegte opgerig.
Vanweë die relatief klein landoppervlakte is sowat 55 persent van die stadsgebied bebou met woonstelblokke en huise, fabrieke, paaie en ander fasiliteite. Die natuurgebiede, wat 45 persent van die oppervlakte beslaan, bestaan hoofsaaklik uit moerasgebiede, bosreservate, parke en natuurbewaringsgebiede. Slegs drie persent hiervan word vir landboudoeleindes gebruik. Die verbouing van rubberbome (Hevea brasiliensis, of Para-rubberboom, 'n spesies wat inheems aan Brasilië is en in die 19de eeu in Suidoos-Asië ingevoer is) was vroeër die ekonomiese basis van Singapoer, maar speel vandag geen noemenswaardige rol meer nie. Moderne agrobedrywe voorsien tans in Singapoer se behoefte aan vars landbouprodukte.
Singapoer se belangrikste landskapsvorme is klein heuwels (die hoogste hiervan, die Bukit Timah, bereik 'n hoogte van 164 meter bo seevlak) en valleie wat in die weste en suidweste diep ingekeepte ravyne vorm. Die kusgebiede bestaan hoofsaaklik uit vlaktes en plato's, met enkele steil rotswande op sommige plekke.
Oorspronklik was net die suide van Singapoer-eiland langs die oewers van die Singapoerrivier bewoon, terwyl die res van die land uit tropiese reënwoud bestaan het of vir landboudoeleindes gebruik is. Gedurende die 1960's het nuwe stadsbuurte veral as satellietstede met woonstelblokke buite die oorspronklike stadsgebied ontstaan.
Grootskaalse landaanwinning en die bou van damme het Singapoer se oorspronklike landskap drasties verander, en talle nuwe stadsbuurte het in voormalige baaie ontstaan. Die grootste riviere van Singapoer is die Sungei Seletar en die Singapoerrivier wat met sy oewers en kaaie soos Boat Quay 'n gewilde bestemming vir inheemse en buitelandse besoekers geword het. Talle kleiner rivierlope is verskuif en vloei tans in die ondergrond. Hulle is dikwels van betonpype voorsien om stormwaterdreinering te vergemaklik.
Die drooglegging van die voormalige moeraseiland en sy ontwikkeling tot 'n gevorderde nywerheidsland is een van baie merkwaardige prestasies van die plaaslike bevolking.
[wysig] Klimaat
Singapoer het 'n tropiese reënwoudklimaat met hoë daaglikse temperature tussen 30 en 34 °C wat snags tot tussen 23 en 27 °C afkoel. Reënvalle kom veral snags en vroeg soggens voor. Singapoer se tipiese swaar reënvalle gaan gewoonlik nie met 'n afkoeling van die lug gepaard nie, maar in die vogtige ekwatoriale klimaat met sy intensiewe sonstraling ervaar veral besoekers uit gematigde klimaatsones soos Noord-Amerika en Europa bewolking as 'n aangename afwisseling.
Die meeste reënvalle word tussen November en Januarie aangeteken, alhoewel die verskil teenoor die "droër" maande relatief klein is en swaar reën gewoonlik dwarsdeur die jaar voorkom. Die gemiddelde watertemperature is sowat 25 °C.
[wysig] Ekonomie
[wysig] Ekonomiese beleid
Singapoer beskik oor 'n hoogs geïndustrialiseerde, grotendeels gedereguleerde vryemarkekonomie wat op die wêreldmark gefokus en vry van korrupsie is. Die stadstaat strewe met sy ekonomiese beleid, wat onder meer tweesydige vryhandelsooreenkomste, die streeks- en wêreldwye integrasie van plaaslike ondernemings en belastingvoordele vir buitelandse maatskappye en vaklui insluit, na die voortgesette globalisering van sy ekonomie.
Singapoer se regering beywer hom in internasionale organisasies soos die Wêreldhandelsorganisasie (WHO), ASEAN, APEC en ASEM vir ekonomiese liberalisering en ope markte vir goedere en dienste. Die land pleit vir multilateralisme volgens bepaalde reëls en die vorming van ope streeksgebonde handelsblokke. Singapoer is gevolglik een van die dryfkragte agter die ASEAN Vryhandelsone (Afta).
Tweesydige vryhandelsooreenkomste (Engels: free trade agreements, FTA) word as 'n instrument beskou wat die multilaterale ekonomiese beleid aanvul en sy toepassing bespoedig. FTAs is al met Nieu-Seeland, Japan, die Europese Vryhandelsassosiasie EFTA, Australië, die Verenigde State, Jordanië, Indië, Suid-Korea en Panama onderteken. Onderhandelinge vind tans met onder meer Kanada, Mexiko, Egipte en sedert die middel van 2007 met die Europese Unie plaas.
[wysig] Ekonomiese sektore
Die beduidendste ekonomiese bedrywe is die elektroniese en petroleumnywerhede, masjienbou en toerusting (veral boortoerusting vir die ruolie-ontginning), skeepsherstelwerk, biotegnologie en farmaseutiese nywerhede.
Die nywerheidsektor word veral deur multinasionale maatskappye asook 'n aantal groot inheemse ondernemings oorheers. Die laasgenoemde ondernemings het nou bande met die plaaslike regering en word derhalwe ook government-linked companies (GLC) genoem. Die GLCs is veral by die energiebedryf, telekommunikasie, die mediabedryf, vervoer en 'n aantal nywerheidsektore soos byvoorbeeld inligtingstegnologie, skeepsbou en die wapenbedryf betrokke.
Singapoer fungeer as Suidoos-Asië se vernaamste sentrum vir logistiek, vervoer en finansies. Die land beplan ook om 'n leidende regionale rol ten opsigte van onderwys, die mediabedryf, gesondheid, regsbeskerming van outeursregte en internasionale arbitrasie te speel.[8] Singapoer wil graag ook as 'n internasionale leier op die gebied van uitgesoekte spitstegnologieë soos halfgeleiers, inligtingstegnolgie, bio- en geentegnologie fungeer en bestee derhalwe groot bedrae aan onderwys, navorsing en tegnologie.
[wysig] Ekonomiese situasie
Vanweë sy uitvoergerigte bedrywe is Singapoer se ekonomie afhanklik van die konjunktuursiklusse van die wêreldekonomie, maar veral dié van die VSA, die Volksrepubliek van Sjina en Europa. Die plaaslike ekonomie het ná die SARS-krisis van die jaar 2003 danksy hoër uitvoere weer herstel en sterk gegroei. Die Volksrepubliek van Sjina se vinnige ekonomiese groei is tans die grootste uitdaging vir Singapoer se ekonomie en vereis 'n ekonomiese beleid wat op herstrukturering en die versekering van internasionale mededingendheid gemik is.
Groeikoers van die bruto geografiese produk (BGP)
| 2004 | 2005 | 2006 | 2007 |
|---|---|---|---|
| +8,4 % | +6,4 % | +7,9 % | +7,7 % |
[wysig] Buitelandse handel
Die hoofsaaklike in- en uitvoere is masjiene en toerusting soos elektroniese komponente, ruolieprodukte en chemikalieë. Vanweë sy gunstige geografiese ligging en sy eersterangse hawegeriewe het Singapoer naas Hongkong tot die wêreld se beduidendste houerhawe ontwikkel.
Singapoer se buitelandse handel het in 2007 sowat 411 miljard € (4 870 miljard ZAR) beloop, terwyl sy amptelike buitelandse valutareserwes teen die einde van 2007 tot sowat 114 miljard € (1 351 miljard ZAR) gestyg het.[9] Die vernaamste handelsvennote is die Volksrepubliek van Sjina (inklusiewe Hongkong), Maleisië en die VSA.
Sowat 96 persent van alle invoere in Singapoer is doeanevry (met uitsondering van motors, petrol en sigarette), terwyl invoertariewe met gemiddeld minder as een persent in vergelyking met ander lande uiters laag is. Invoerlisensies word slegs vir 'n beperkte aantal goedere benodig.
Singapoer se hoofsaaklike invoere uit Suid-Afrika sluit organiese chemikalieë, ruolie en ruolieprodukte, yster en staal, nie-ystermetale, metaalprodukte, groente en vrugte, anorganiese chemikalieë, metaalertse en skrootmetaal en papierprodukte in. Singapoer se uitvoere na Suid-Afrika bestaan hoofsaaklik uit telekommunikasietoerusting, masjiene, kantoormasjiene en rekenaars, verwerkte goedere, plastiek, onverwerkte rubber, tekstiele, koffie en speserye.[10]
[wysig] Verwysings
- ^ Der Fischer Weltalmanach 2007. Frankfurt am Main: Fischer Taschenbuch Verlag 2006, bl. 441
- ^ CIA World Factbook: Singapore
- ^ Stonehouse, Dr. Bernard (red.): Philips' Illustrated Atlas of the World. Londen: Guild Publishing 1985, bl. 93
- ^ Der Fischer Weltalmanach 2007, bl. 441
- ^ Amnesty International: Singapore - The death penalty: A hidden toll of executions
- ^ Schöller, Peter; Heiner Dürr en Eckart Dege (reds.): Fischer Länderkunde. Boekdeel 1: Ostasien. Frankfurt am Main: Fischer Taschenbuch Verlag 1987, bl. 211
- ^ Singapore Infomap: Nation's history - Early names
- ^ Duitse Departement van Buitelandse Sake: Singapoer - Ekonomie
- ^ Duitse Departement van Buitelandse Sake: Singapoer - Ekonomie
- ^ Suid-Afrikanse Departement van Buitelandse Sake: Bilaterale betrekkinge - Singapoer
| Lande in Asië |
|---|
|
Afghanistan - Armenië - Azerbeidjan - Bahrein - Bangladesj - Bhutan - Brunei - Ciprus - Filippyne - Georgië - Indië - Indonesië - Irak - Iran - Israël - Japan - Jemen - Jordanië - Kambodja - Kasakstan - Kirgisië - Koeweit - Laos - Libanon - Maldive - Maleisië - Mongolië - Mianmar - Nepal - Noord-Korea - Oesbekistan - Oman - Oos-Timor - Pakistan - Qatar - Rusland - Saoedi-Arabië - Singapoer - Republiek van Sjina (Taiwan) - Sjina - Sri Lanka - Sirië - Suid-Korea - Tadjikistan - Thailand - Turkye - Turkmenistan - Verenigde Arabiese Emirate - Viëtnam |
