Roosvenster
vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.
Die term roosvenster word dikwels as 'n generiese term vir 'n ronde venster gebruik, maar verwys in sy spesifieke betekenis veral na die kringvormige vensters van Gotiese kerkgeboue en katedrale. Gotiese roosvensters word gewoonlik deur middelposte en maaswerk in segmente verdeel. Die argitektoniese term "roosvenster" dateer uit die 17de eeu en is waarskynlik van die Oudfranse roué ("wiel") afgelei en nie van die roosblom nie.
Gotiese roosvensters spog nogtans met 'n gesofistikeerde ontwerp wat lyk soos die blomblare van 'n roos. Hulle is een van die tipiese kenmerke van die Gotiese katedrale in Noord-Frankryk, alhoewel roosvenster reeds in vroeër periodes van die Middeleeuse boukuns gebruik is.
Die boumeesters van die Franse katedrale het die roosvensters meestal sentraal bo-oor die portale geplaas waar hulle buitengewone en pragtige ontwerp 'n sterk suggestiewe en meditatiewe werking op die Middeleeuse gelowiges in hulle strewe na spiritualiteit en buitewêreldse ervarings gehad het. Die buitewêreldse, harmoniese en pragtige indruk van roosvensters is deur die gebruik van gekleurde glas versterk en was 'n simbool vir die manier waarop die Goddelike liefde na alle rigtings uitgestraal het.
Die kunsvolle struktuur van roosvensters maak daarnaas dikwels gebruik van elemente uit die mitiese getalle- en sirkelsimboliek om sodoende die alomteenwoordigheid van God in die wêreld, die ewige kringloop of die lewenssiklus op 'n visuele manier ervaarbaar te maak.
Met die herlewing van Middeleeuse stylelemente in die Neogotiese boukuns van die 19de eeu het ook die roosvenster weer gewild geraak en kom as 'n belangrike stylelement in talle Christelike kerkgeboue voor.
| Kerkargitektuur |
| Kerk: Koornis (apsis) | Dwarsskip | Koor | Skip | Vensterkruis | Narthex | Chapelle absidiale | Wandelgang | Boog | Sybeuk | Kripte | Kerktoring | Chevet | Toringspits | Tour-lanterne | Doksaal | Kerkplein |
|
Geboue en monumente: Kerk | Kapittelkerk | Doopkapel | Klooster | Abdy | Basiliek | Kapel | Katedraal | Campanile | Kalvarie |
| Argitektoniese elemente: Boog | Gewelf | Kapiteel | Steunbeer | | Suil |
| Versierings: Kerkvenster | Roosvenster | Gargouille | Timpaan |
| Romaanse argitektuur | Gotiese argitektuur | Middeleeuse godsdienstige argitektuur |
