Robert Mayence
Èn årtike di Wikipedia.
Robert Mayence a vnou å monde e 1925 et mori e 1996. C' esteut on scrijheu e walon do payis d' Djumet. Il a moussî a l' ALWAC diviè 1981 et scrire des arimeas eplaidîs dins l' Bourdon. Els a rashonné dins des lives, sipårdous emey ses soçons, dizo titraedjes: “Èm vî coron” (1983), “Del vesprêye a l' aireur”; “El tins ki passe”; “Mawes et rizetes”, “Sonnets et rondeaux wallons”.
Il a scrît eto deus rimêyès sinnetes “Adan et Eve e paradis” (1982) et “Djouweus d' cwåtes” (1985).
Ene ramexhnêye di ses arimeas a rexhou e 2003 ås eplaidreyes do Bourdon dizo l' tite "Pluctaedje".
Di s' mestî, il esteut indjenieur tchimisse. Si aveut i bouté lontins e Congo.
Il a stî rprin dins l' antolodjeye «Scrire».
Ådvins |
[candjî] Les tinmes da Robert Mayence
Gn a des classikes mins eto des sacwès k' on n' voet waire e walon :
- des arimeas so l' Afrike.
- des arimeas sol tchimeye, li Grand Cpetaedje, li lwè da Lavoisier.
[candjî] L' arimea "Eternité"
[candjî] Corwaitaedje.
Di s' mestî, Robert Mayence esteut tchimisse. Dins l' arimea "Eternité, on rtrove tote ene rîlêye d' atuzes di s' mestî, et eto di ses croeyances rilidjeuses :
- Li lwè d' Lavoisier :
- El fornåjhe ki rostit l' solea
- Les pires, les aiwes, nos blancs oxheas
- Ont stî skepyîs dins l' minme dinrêye
- Ki, dispu des miyårds d' anêyes,
- S' dismantche dins l' niût d' l'eternité,
- Mins, sins rlåtche, erclape les bokets
Li cour do solea, les pires, evnd sont fwaits d' atomes, ki s' rimaxhnut mins ki n' si svintèt nén : gn a rén ki s' piede, gn a rén ki s' wangne, totafwait candje fok di cogne.
- Li teyoreye electronike do cpetaedje des atomes, ezès hôtès timprateures, avou des hôts tinkias electrikes (aloumires) k' est en erote dins les bombes atomikes:
- Didins les dloujhes, a côps d' tonwere,
- Air, feu, såvlon, dins leu candjmints
- Divénront ptete do fier, do vint
- L' atuzlêye di l' "univiers årmonica" ki n' si stindrè nén tofer, mins si stind pu si racrapote…
- Et rmoussî dins l' noer trô ki boût,
- Et tins d' rastokî l' prumî oû
po si ristinde après.
- El sinte espiter et brotchî
- Po ndè fé rcrexhe on noû stoelî.
- Li metansicôze : mågré tos ces candjmint la, c' est bén lu ki vike co, pa si åme.
- Tote el foice di mi åme resserêye,
- Dins ene estritchote di foumire.
(…)
- Dins l' pus groûlant d' tos les dalaedjes,
- Em dispåde disk' å dbout des ådjes.
- Li fwè en on Grand Askepieu, on Bon Diu ki moenne l' atelêye.
- Magrouyîs, spotchîs dins Ses mwins,
- Nos n' ershonnrans pus a grand tchoi
- Cwand l' Bon Diu prustirè s' nouve påsse.
[candjî] Ratournaedje del prumire sitrofe.
- Mwaisse-modêye :
- El fornåjhe ki rostit l' solea,
- Les pires, les aiwes, nos blancs oxheas
- Ont stî skepyîs dins l' minme dinrêye
- Ki, dispu des miyårds d' anêyes,
- S' dismantche dins l' niût d' l' eternité,
- Mins, sins rlåtche, erclape les bokets
- Eyet rmaçnêye ene nouve istwere.
- E l' inglès
- Eternity
- The furnace that roasts the sun
- The stones, the waters, our white bones
- Were created in the same matter
- That (the one which), since billions of years
- Melts in the night of Eternity
- Over and over, recycling its particles
- To rebuild a New History
- e francès.
- Eternité
- La fournaise qui brûle dans le soleil
- Les pierres, les eaux, nos os blancs
- Ont été créés dans la même matière
- Que (celle qui) depuis des milliards d'années
- Se fond dans la nuit de l'Eternité
- Mais, sans relâche, recolle ses morceaux
- Pour rebâtir une Histoire nouvelle...
- e castiyan.
- Eternidad
- La hogera que arde en el sol
- Las piedras, las aguas, nuestros huesos blancos
- Se creó en la misma materia
- Que (aquella que) desde billiones de años
- Se desplega en la noche de la Eternidad
- Pero, sin cesar, recicla sus particulas
- Para recrear una nueva historia....
Sourdant : "Adumoul" sol Djåspinreye Todi.
