Motî:revinter
Èn årtike di Wikipedia.
revinter (codjowaedje)
I. [v.c.]
1. fé bråmint do brut tot boerlant. Cisse gueuyåde la a revinté tot l' vijhnåve (H. Forir). F. ameuter, révolutionner.
2. fé cori des canlaedjes. F. cancanner.
3. fé måvler. Tant k' dj' end årè l' foice, ca çoula m' revinte, dji brairè djourmåy come on franc Walon (E. Wiket). F. révolter.
II. si revinter [v.pr.] si sorlever disconte on mwaisse ki vos spotche. I n a des vraiyes et do fås dins çou k' vos djhoz; mins voeyans cwand minme vos årîz råjhon; kimint el frîz vs admete ? :: Tot nos revintans s' el faleut (T. Beauduin & M. Duchatto). F. se révolter.
Etimolodjeye: bodje vint, dobe betchete re- (rimpli d' vint).
| revintaedje [o.n.] rimouwe-manaedje, sorlevmint dins on payis, u dins lu-minme (tot djåzant d' ene djin), po fé candjî çou k' est rsintou come on spotchaedje, ene indjustice. "R" come Revintaedje, Revole, Padvant ene sifwaite faitindje dins on si ptit payis "Eyou çk' on-z est si bén" (Jacqueline Boitte). F. révolution, alarme, révolte.
| revinteu, revinteuse u revintresse [o.f.n.]
1. onk (ene) ki s' bate po fé candjî on redjime ki spotche les djins. Si pere esteut on revinteu tatår k' aveut prin l' maki siconte des sôdårds di Stalene (L. Mahin). rl a: soukeu, rediveu. F. révolutionnaire, résistant. >> revinteu d' 1830: onk k' a stî s' bate po tchessî ls Olandès el Revolucion bedje di 1830. Gn aveut mwints Lidjwès dins les revinteus d' Brussele e 1830, inte di zels, Tchårlî Djambe-di-Bwès. >> Les revinteus d' 1830: pîce di teyåte da Henri Baron, creyeye e 1896.
2. onk ki pout distrure et touwer pask' il est siconte des lwès, des mwaisses do moumint. Serans l' ouxh padrî ci revinteu la (D. Salme). F. anarchiste, terroriste.
3. onk (ene) ki disfind ene sacwè k' est spotcheye. Nos estans firs d' esse les revinteus d' nosse lingaedje (A. Laurent). F. défenseur.
Etimolodjeye: sitindaedje di sinse di "revinter", 1879.
| revintreye [f.n.] c' est on sorlevaedje d' ene rabindlêye di djins, siconte des mwaisses di leu payis. On dit eto : revolucion; loukîz a : revole, bardouxha, disdu. En Iran, après les revintreyes di 1906, li movmint populaire vleut ene mwaisse lwè di tote foice (L. Mahin). F. révolution, rebellion, révolte. >> les Revintreyes: trevéns d' l' istwere del Walonreye inte li binamêye Revolucion (1798) eyet l' Revintreye di 1830.
Etimolodjeye: cawete -reye, 2000.
| revinte [f.n.] sorlevmint des djins conte les mwaisses. I gn a-st avou ene revinte et cåzu tos les moennes s' ont fwait mascråwer. Sint Djeråd, par egzimpe, k' est l' pus cnoxhou (J.P. Dumont). O dit eto : revole.
Etimolodjeye: sivierba di "revinter", avou assaetchance do F. "révolte", et do walon "rivindje", 2003.
