Motî:pire 2
Èn årtike di Wikipedia.
pire 2
I. [addj.] pire (ki)
1. pus mwais, pus måva. Il est co pire ki s' pa.
2. pus grave, pus teribe. Il est on pô drole, mins gn a pire ki lu. >> Pus k' on-z avance, pire est çki c' est: avou l' tins, c' est todi pus grave. Franwal: ahåyant po: "la situation se détériore, se dégrade; c'est un processus de pourissement". >> Pire ki ça, valet !: gn a co ene sacwè d' pus grave.
3. pus laid ki. Ele drouve ès boke, eyet ça dvént pire k' on hoûlåd d' fosse; ay, mes orayes ! (D. Heymans).
4. pus målåjhey. I fåreut raler el sicole; ça, c' esteut co pire k' el pecole (L. Gillet). >> esse pire k' araedjî po: esse rindou après (on plaijhi, ene drouke). Il est pire k' aradjî po foumer: i distrurè s' santé (P. Defagne). Franwal: ahåyant po: "complètement dépendant de". >> raconter pire ki pinde: raconter des foirt gravès mintes. Il ont raconté pire ki pinde dissu nozôtes (P. Defagne). Franwal: ahåyant po: "raconter les pires insanités, calomnies". >> fé pire ki po pinde (a ene djin, a ene biesse): el fé sofri mårtir. Franwal: ahåyant po: "martyriser". >> pus pire (ki): pire ki. Regrami, c' est on mot d' Vervî ki vout dire "divni pus pire" tot djåzant d' ene maladeye (Siplitchant motî). >> gn a rén d' pire: gn a rén d' pus mwais, di pus grave: Mindjî do tchocolåt, gn a rén d' pire po l' ci k' a soe (P. Defagne). >> ebén tant pire !: ebén on s' endè pasrè (mostere k' on rnonce a ene sacwè po-z awè ôte tchoi). >> tant pire po: i fårè bén sopoirter (on dzavintaedje ki va avou ene sacwè). I m' a apicî po m' froter, et tant pire po mes brognes (M. J. Cheruy). F. pis (que).
II. [adv.] pé. >> å pire aler: tot metant les cayets å pé. >> fé pire ki bén: volou fé ene sacwè d' bén, mins al fén, c' est ene sacwè d' må. >> I n' såreut aler pire ki d' triviè u c' est co pire ki pire: on-z est å pus må; ça n' såreut aler pus må. Franwal: ahåyant po: On est dans la merde jusqu'au cou". >> c' est on mî po ndaler pire: ça a l' air di ndaler mî, mins c' est po-z aler pus må par après. F. amélioration passagère, fausse guérison, rémission transitoire.
III. [o.n.] li pire: li pé. Li pire di tot, c' est k' dj' a må mes djambes (L. Hendschel). >> li pus pire: li pire. Piede ses ouys, c' est l' pus pire. F. pire.
Coinreces walon do Coûtchant, do Mitan et del Basse-Årdene.
Omonime:
- pire (f.n.; rotche)