Motî:mambor
Èn årtike di Wikipedia.
mambor
I. [o.n.]
1. (v.m.) mambor d' efant, d' ôrfulin: sakî responsåve d' èn ôrfulin mineur. Ses ôrfulins ont stî metou dzo mambor (F. Deprêtre et N. Nopère). F. tuteur. >> fé les mambors: lomer les cis ki s' vont ocuper des ôrfulins. Li pere esteut moirt, il a falou fé les mambors: ç' a stî Gusse di mon l' Lidjeu et mononke Frere (J. Calozet).
2. sakî ki disfind èn ôte, pus ptit et pus flåwe, ki rwaite a lu. "N' åyoz nén sogne, Abraham", dit-st i, "c' est mi, vosse mambor, li ci ki vs mete a houte (Li Djeneze, rat. pa L. Hendschel). F. protecteur, surveillant.
3. mambor d' eglijhe: mårlî (ki pleut esse eto prezidint del Fabrike d' Eglijhe). >> do bén d' mambor: bén del fabrike d' eglijhe. F. fabrique d'église. >> Tcherbonaedje do Mambor: no d' ene plaece di Tchålerwè (tcherbonaedje espweté på mambor di l' Eglijhe del Veye-Hôte). >> El cwénzinne å Mambor: tchanson da Djåke Bertrand. >> å Mambor: (so plaece: au Mambour) no d' ene plaece di Viyance.
4. mambor testamintåre: sakî metou pa ene djin so s' testamint, po pårti ses béns come el voleut. F. exécuteur testamentaire.
5. mambor di fayite: sakî metou på tribunå d' comiece po manaedjî ene societé e fayite. F. curateur, administrateur.
6. advocåt-mambor, medcén-mambor, evnd.: consyî. Dj' a stî trové mi assureu-mambor. F. conseil(ler).
7. mambor di teze: professeur ki mostere on sudjet d' teze a on studiant, eyet l' shuve disk' a tant k' il a tot fwait. F. directeur (de thèse), rapporteur.
8. responsåve di djins, di sacwès. F. responsable.
9. onk ki rprezinte on bocseu, on fotbalisse, èn acteur di cinema, on scrijheu, on tchanteu, evnd., cwand c' est po fé martchî avou ene ekipe di fotbal, on produjheu d' fimes, èn eplaidreye, ene societé d' plakes. On dit eto: manadjer. F. agent.
II. Mambor [n.dj.] no d' famile di Walonreye, e F. Mambour, Mambourg, Manbour.
Disfondowes: mambour, mamboûr, mambor, mambôr.
Etimolodjeye: vî lussimbordjwès "mundboro" (mambor d' efant).
| mamborner (codjowaedje) [v.c.]
1. bate, fé sofri (èn efant, on dzotrin, ene biesse), come sacwants mambors d' efants. Il a stî mamborné estant ptit. I mambornêye todi ses efants. I n' fåt nén prinde ene feme pol mamborner. Faleut i k' el mambornaxhe po si waire? (F. Deprêtre et N. Nopère). C' est honteus po on tcheron do mamborner insi ses tchvås (P. Defagne). I fåt esse låtche po mamborner insi s' feme et ses efants (P. Defagne). C' est disbåtchant d' vey les efants mamborner leus parints. Il a stî mamborné pal dame di scole (J. Brumioul). M come moudreu; Les cis ki mambornèt sins s' ertourner; Les cis ki bôreatèt sins triyaner, Et ki s' savèt co raguider dins l' muroe Sins aveur håsse di fote leu pougn didins (Jacqueline Boitte). rl a: bôreater, margougnî, kihushtiner. rl a: doguer, flaxhî, flayî, mayî. F. battre, frapper, brutaliser, rudoyer, maltraiter.
2. kimander (ene sakî ki vs estoz s' mambor). rl a: kimamborner. F. diriger, gouverner, dominer, régir.
Disfondowes: mamborner, mambourner, mangourner, maugourner, mongourner.
Dipus d' racsegnes so les mambors des tchanteus, esportifs, evnd.
