Cawete -oûle
Èn årtike di Wikipedia.
Li cawete -oûle, c' est ene raptitixhante cawete, femrinne, foirt tipike do walon.
Elle a eto siervou a fé des nos d' djins : Nihoûle, Coignoûle. Å cmince, c' esteut des raptitixhants nos d' djins, femrins. Mins on a rade rovyî leu caractere femrin, et les scrire a môde omrinne : Nihoul, Coignoul.
Sovint li cawete -oûle est dvanceye d' on ristitchî R, et divni ene cawete -roûle. Kécfeye li cawete -roûle pout ele esse riwaiteye come ene dobe cawete : rece + oûle (pitite sacwè k' a a vey avou l' bodje).
Li cawete oûle n' est nén foirt vicante. Dins li rfondaedje elle a minme sitî boutêye evoye pal fôme picådrece "-ole" :
- gayoûle <=> gayole
C' est l' veur eto dins sacwants nos d' plaece come Farjole (falijhoûle).
Ådvins |
[candjî] Istwere del cawete -oûle
Ele vént d' ene cawete latene -iciolus.
Elle esteut ddja avår la e 12inme sieke, come c' est mostré pa les vîs scrijhas di sacwants nos d' viyaedjes
Mins, dins les nos d' plaeces, li cawete -oûle ni s' wåde nén voltî, dins les mots toltins scrîts pa des scrijheus k' ont studyî e francès : ele divént sovint -ou (Maredsou, Mitchrou). C' est eto l' cas di cmons nos foirt corants et passés e francès del Walonreye come cougnou.
Li cawete -oûle si mintént mî dins les ptits hamteas, et les nos d' plaeces moens corants :
- Djangnoûle
- Djasnoûle
- Falmignoûle
- Teroûle
[candjî] Sacwants cmons nos avou l' cawete -oûle
[candjî] Sacwants cmons nos avou l' cawete -roûle
- batroûle
- botroûle
- schavroûle
- sipitroûle
- tchiproûle
- waitroûle
[candjî] Noûmots avou -oûle
Gn a pont d' noûmots k' ont stî aboctés avou l' cawete -oûle.
Tolminme, on-z a foirdjî sacwants noûmots pa stindaedje di sinse, u raparintaedje, a cmincî des mots avou l' cawete -oûle :
- waitroûle : plake di cur metowe sol costé des ouys d' on tchvå, po k' i n' toûne nén l' tiesse, et waitî padvant lu (Fr. oeillère "écran")
- waitroûle 2 : (pa stindaedje) finiesse k' on waite d' ene tévé, d' ene copiutrece.
- waitroûlete : pitite waitroûle d' on telefone axhlåve di 3inme djermêye.
- waitroûlêye : çou kl' gn a so ene waitroûle.