Motî:berdeler
Èn årtike di Wikipedia.
berdeler (codjowaedje)
I. [v.s.c.]
1. cåzer bråmint, et po n' nén dire grand tchoi. Pus k' on påle, pus k' on-z a soe ! Et come i berdelèt bråmint, c' est åjhey a comprinde ki les tournêyes ès shuvèt ! (J. Goffart). Les poyes ki grevissént dins les broûs do fossé, dmerèt ene minute a djok, pus ele si metèt a berdeler come des canletes e sôrtant d' messe (W. Bal). F. bavarder, papoter, rabâcher.
2. cåzer tot fjhant des rprotches. I criyive, i djuréve, i berdeléve dissu tot çk' ele fijheut (J. Spinosa). F. rouspéter, chicaner.
II. [v.c.]
1. fé des rprotches a. Dji vos vou berdeler et n' nén vos aschoûter (J. Beaucarne).
2. repeter (des paroles k' on n' coprind nén) Li pere Abbas arivéve did l' ôte des costés, etot berdelant si litaneye. " Måle were !, måsseye aiwe !, troyreye di bôjhe !, pouri tins d' guernouyes ! " (L. Mahin). F. rabâcher.
3. dire (des paroles k' on n' comprind k' a mitan). Dj' a vnou avou l' pus djonne di mes gaméns po vey s' i gn åreut nén pa des côps èn ôte pitit Walon k' on pôreut berdeler sacwants mots avou lu e nosse lingaedje (L. Mahin). rl a: tchamårder. F. baragouiner.
Etimolodjeye: bodje gayel "brito" (djudjmint); rl a: brete, cawete -ler .
| berdelaedje [o.n.] no d' fijhaedje et no di çou k' est fwait (accion eyet si adierça) pol viebe "berdeler". On côp d' shofla et les berdelaedjes des omes del gåre: c' est po nos fé rmoussî dins les vweteures (E. Pècheur). I les a etindou cåzer, mins come ça n' l' interesséve nén, i n' a rén coprin a leu berdelaedje (G. Lucy). Èm fi ! vos berdelaedjes C' est tos peurs tchafiaedjes (J. Beaucarne). F. bavardage, papotage, baragouin, reproche, récrimination.
| berdeleu, berdeleuse u berdelresse [o.f.n.] onk, ene ki berdele. rl a: tchafete, tchafiåd, pirlodjeu, trop-di-linwe. F. bavard(e), rabâcheur (euse).
| berdelåd, e [o.f.n. & addj.] berdeleu(se). Avou s' grandeur, ès rondeur di vinte ey ès grande babeye di mwaisse berdelåd, i t' ireus vinde do såvlon å mitan do Sayel (J. Schoovaerts). Cote po cote, ptete bén ki dj' åreu dvou prinde li cene di l' ôte sôre di berdelåd: advocåt (J. Schoovaerts). rl a: tchafiåd. F. bavard(e), prolixe, volubile.
| berdelreye [f.n.] hopea d' berdelaedjes, k' on n' s' ôt pus. rl a: tchafireye, bawireye.
| berdele 2 [f.n.]
1. berdeleu(se). Ké berdele ki c' est, ç' grand-mé la ! (F. Deprêtre et N. Nopère). F. bavard(e).
2. riprotche k' on vs fwait. Totaleure, vos åroz co des berdeles di vosse pere ! (J. Coppens). F. réprimande.
Etimolodjeye: sivierba di "berdeler". Coinreces Coûtchant walon & Basse-Årdene.
Omonimeye: berdele (boûkete).
berdeler est l' viebe di rahoucaedje po les sinonimes di "djåzer bråmint"
