Motî:adjès

Èn årtike di Wikipedia.

adjès [o.n.t.pl.]

1. coines et sorcoines d' ene måjhon, et l' manire k' i sont-st adjinçnés, et k’ on cnoxhe come si taxhe. Dji cnoxhe tos les adjès del måjhone (Motî da Forir). Li voleu cnoxheut tos les adjès del måjhone (Motî d' Cînè). El pitite blame des kénkets fijheut sôrti del niût complete des droles d' adjès, blanc et noer, avou des ombes ki candjént a tchaeke asdjamblêye (F. Callaert). On dit eto: naxhes, anchoures, waibes, evôs. ^[1] F. "endroits, lieux familiers". F. "êtres, coins et recoins, disposition des lieux, allées et venues d'une habitation".

2. çou k' gn a åtoû d' ene måjhon. Dji n' mi piedrè nén : dji cnoxhe les adjès (Motî del Fagne et del Tieraxhe). I lzî avént leyî leus cayôs avou ses adjès, sacwants bounîs d' tere (L. Namêche). Èm djoye esteut ri d' årdjint, ki fjheut rglati ls adjès (M.L. Ledrut-Choisez). Loukîz a : cotoû, ahesse. F. "abords, environs immédiats, environnement".

3. pîces d' ene machene, avou leus plaeces et leus ovraedjes. I cnoxheut tos les adjès d' ses machenes. Loukîz a : adjinçmint. F. "agencement, rouages".

Ådvins 1 Etimolodjeye 2 Sicrijhas ezès motîs 3 Sipårdaedje do mot e 20inme sieke 4 Sourdants & pî-notes

[candjî] Etimolodjeye

latén "adjectum" ^[2].

[candjî] Sicrijhas ezès motîs

adjèts [C1, C5, C13, C106, O0, O3, O4]; ajet [E203], adjès [O100, O101, O103, G204], adjits [C8], ajèts [O3], ajès [O103], adjis [G15, G204], adjîs [G15], nén dins S25, O5, O102. ^[3]

[candjî] Sipårdaedje do mot e 20inme sieke

Coinrece Coûtchant walon, Bote di Djivet, råle e l' Årdene nonnrece. ^[4]

[candjî] Sourdants & pî-notes

1. ↑ miersipepieuzmint el mape A.L.W. 4., 1. ey el notûle 4. 2 (êtres de la maison).
2. ↑ FEW 1. 33b (cité pa l' ALW 4, p. 24).
3. ↑ Loukîz al Djivêye des motîs.
4. ↑ Mins e 19inme sieke, li mot esteut eto eployî a Lidje, sorlon l’ Motî da Forir. Les motîs do walon do Mitan (Dinant, Cînè) el riprindnut eto, mågré k' ces payis la ni sont nén dins li stindêye do mot sol mape A.L.W. 4., 1.