Mỹ Tho (tỉnh)
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Mỹ Tho là tỉnh cũ Đông Nam Bộ Việt Nam.
[sửa] Thời Pháp thuộc
Năm 1876 Mỹ Tho, vốn trước kia thuộc tỉnh Định Tường thời "Nam Kỳ lục tỉnh", trở thành một hạt tham biện (arrondissement) thuộc khu vực (circonscription) Mỹ Tho do thực dân Pháp đặt ra.
Theo Nghị định ngày 20 tháng 12 năm 1899 của Toàn quyền Đông Dương đổi tất cả các hạt tham biện thành tỉnh thì từ ngày 1 tháng 1 năm 1900 hạt tham biện Mỹ Tho trở thành tỉnh Mỹ Tho. Tỉnh lị là thị xã Mỹ Tho.
Ban đầu tỉnh Mỹ Tho có 3 trung tâm hành chính và 15 tổng:
- Châu Thành có 4 tổng: Thuận Trị, Thuận Bình, Hưng Nhơn, Hưng Nhượng
- Chợ Gạo có 5 tổng: Thạnh Phong, Thạnh Quơn, Hòa Hảo, Hòa Quới, Hòa Thinh
- Cai Lậy có 6 tổng: Lợi Trinh, Lợi Thuận, Lợi Mỹ, Lợi Trường, Phong Hòa, Phong Phú
Sau này các trung tâm hành chính chuyển thành các quận: Cai Lậy (thành lập năm 1904), Cái Bè (thành lập ngày 12 tháng 3 năm 1912), An Hóa (thành lập ngày 12 tháng 3 năm 1912), Bến Tranh (thành lập ngày 9 tháng 2 năm 1913), Châu Thành (thành lập ngày 22 tháng 3 năm 1912), Chợ Gạo (thành lập ngày 22 tháng 3 năm 1912).
Từ ngày 9 tháng 2 năm 1913 đến ngày 9 tháng 2 năm 1924, tỉnh Mỹ Tho bao gồm cả tỉnh Gò Công nhập vào, thành quận Gò Công.
[sửa] Thời kỳ 1945-1975
Sau Cách mạng tháng Tám 1945, cấp tổng bị bỏ, làng chuyển thành xã. Chính quyền Việt Nam Cộng Hòa mãi đến năm 1963 mới bỏ cấp tổng.
Năm 1956, chính quyền Việt Nam Cộng Hòa thành lập tỉnh Định Tường theo Sắc lệnh 143-NV ngày 22 tháng 10 năm 1956 trên phần đất tỉnh Mỹ Tho (trừ quận An Hóa nằm phía nam sông Tiền Giang nhập vào tỉnh Kiến Hòa và đổi tên là quận Bình Đại). Tuy nhiên chính quyền Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam (sau này là Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam) và Việt Nam Dân chủ Cộng hòa không công nhận tỉnh này và vẫn giữ tỉnh cũ là Mỹ Tho. Năm 1957 lực lượng Việt Cộng do Việt Nam Dân chủ Cộng hòa hậu thuẫn nhập 2 tỉnh Gò Công và Mỹ Tho làm một đơn vị và gọi là tỉnh Mỹ Tho với các huyện: Cái Bè, Cai Lậy, Châu Thành, Chợ Gạo, Gò Công.
Tháng 8 năm 1968, quận Gò Công được chính quyền Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam tách khỏi tỉnh Mỹ Tho để lập lại tỉnh Gò Công.
Tháng 2 năm 1976 tỉnh Mỹ Tho (hoặc Định Tường) nhập với Gò Công thành tỉnh Tiền Giang (trừ quận Bình Đại nằm phía nam sông Tiền Giang nhập vào tỉnh Bến Tre từ trước).
