Họ Hoa chuông
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
| Họ Hoa chuông | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Campanula cespitosa
|
||||||||||
| Phân loại khoa học | ||||||||||
|
||||||||||
| Các chi | ||||||||||
|
Xem văn bản. |
Họ Hoa chuông (danh pháp khoa học: Campanulaceae) là một họ thực vật trong bộ Cúc (Asterales), bao gồm khoảng 70-84 chi và 2000-2.380 loài, tùy theo cách phân loại. Họ này chủ yếu là cây thân thảo hay cây bụi, ít thấy có cây gỗ nhỏ. Các loài thường có nhựa trắng như sữa nhưng không độc.
Họ này phân bổ rộng khắp thế giới nhưng tập trung chủ yếu ở Bắc bán cầu. Ở Nam bán cầu thì Nam Phi là khu vực có rất nhiều thành viên của họ này. Các loài trong họ này không có mặt tại khu vực Sahara, châu Nam Cực và miền bắc Greenland.
Phần lớn các hệ thống phân loại hiện nay đều gộp họ Bán biên liên (Lobeliaceae) vào trong họ này.
Mục lục |
[sửa] Hình thái học
Các loài trong họ thường có lá mọc so le, ít khi mọc đối. Chúng là dạng lá đơn và không có các lá kèm. Hoa lưỡng tính, hình chuông, bao gồm một tràng hoa hẹp hình ống với các thùy nhỏ tỏa rộng. Thông thường hoa có màu xanh lam. Quả thường là loại quả mọng, nhưng cũng có thể là loại quả nang.
[sửa] Phân loại
Theo APG II, họ này được chia thành 5 phân họ như sau:
- Campanuloideae: 50 chi với 1.050 loài, bao gồm cả các họ cũ như Cyananthaceae, Jasionaceae. Chủ yếu là cây lâu năm với các chi Campanula (420 loài, riêng Thổ Nhĩ Kỳ là 100 loài), Wahlenbergia (260 loài), Adenophora (65 loài), Codonopsis (60 loài). Đặc biệt phổ biến tại Bắc bán cầu của Cựu thế giới, rất ít tại khu vực Australia-New Zealand.
- Cyphioideae: là họ cũ Cyphiaceae với 1 chi (Cyphia) 65 loài cây thân thảo lâu năm với rễ củ, ở miền nam châu Phi.
- Cyphocarpoideae: là họ cũ Cyphocarpaceae với 1 chi (Cyphocarpus) và 3 loài ở Chile, câu một năm hay lâu năm có lá xẻ thùy sâu, quả bị nứt dọc theo bên.
- Lobelioideae: 29 chi với 1.200 loài, bao gồm các họ Lobeliaceae và Dortmannaceae. Chủ yếu là cây lâu năm, dạng cây thân thảo tới cây gỗ nhỏ với các chi Lobelia (trên 400 loài), Siphocalymus (trên 230 loài), Centropogon (215 loài), Burmeistera (trên 100 loài), Cyanea (80 loài). Phân bổ rộng khắp, nhưng không có tại khu vực ven Bắc cực và Cận Đông, Trung Á, chủ yếu ở khu vực nhiệt đới, đặc biệt phổ biến ở Tân thế giới. Các dữ liệu phân tử cho thấy chi Lobelia là cực kỳ đa ngành (Knox & Muasya 2001), và các loài to lớn trong chi này với vỏ thân cây dày có nguồn gốc từ tổ tiên thân thảo (Knox và ctv. 1993).
- Nemacladoideae: 3 chi với 15 loài là họ cũ Nemacladaceae, chủ yếu là cây một năm, phân bổ ở tây nam Hoa Kỳ và Mexico.
Chi bị loại ra khỏi họ này để lập thành họ mới một chi là Pentaphragma với họ được tạo thành là Pentaphragmataceae (J. Agardh) hay Pentaphragmaceae chứa khoảng 30 loài, phân bổ ở khu vực Đông Nam Á, Malesia.
[sửa] Các chi
|
|
[sửa] Liên kết ngoài
- Campanulaceae trong L. Watson và M.J. Dallwitz (1992 trở đi). Các họ thực vật có hoa: Miêu tả, minh họa, nhận dạng, thông tin tra cứu http://delta-intkey.com
[sửa] Lưu ý
- ^ Theo tác giả Phạm Hoàng Hộ thì gọi là lỗ bình, nhưng tên gọi này dường như là cách dịch thô từ Lobelia, trong dân gian gọi là cây mù mắt
