Inkoranyamagambo y'Igiholandi n'Ikinyarwanda yakozwe na Emmanuel Habumuremyi
From Wikipedia
Nederlands-Kinyarwanda
[edit] Intangiriro
Iyi nkoranya yatunganyijwe na Habumuremyi Emmanuel, umwe mu bagize ishyirahamwe Rwanda Community Net rigamije gutuma Ikoranabuhanga mu Isakazamakuru n'Itangazabumenyi (ICT) mu Rwanda bimenyekana. Ni muri urwo rwego abagize iryo shyirahamwe bahereye ku gutunganya inkoranyamagambo y'Ikinyarwanda n'Icyongereza yiswe "Iriza-Starter" ubu iboneka ari uko umuntu ayisabye. Turizera ko iyi nkoranya izafasha benshi mu bashaka kwiga Ikinyarwanda cyangwa se igiholandi. Ubwo dutegereje ko muzajya mutugezaho ibitekerezo n'ibyifuzo.
[edit] Amagambo atangirwa na A
aaien V. gukuyakuya; gukaresa
aamborstigheid N. asima
aan ADV. ugana; kwa; i; ahagama
aanbidden V. gusingiza
aanbidding N. ibisingizo
aanbieden N. igitambo
aanbinden V. gutangira
aanbreken van de dag N. umuseso
aandacht ADJ. icyitonderwa; icyo kwitondera; icyo kwitwararika
aan de overkant van (adverb) ahateganye na; aharebana na
aandienen V. kumenyekanisha
aandoening N. indwara
aangenaam ADJ. cyiza
aangezien (adverb) kuko; kubera ko; kubera
aanhalen V. gukuyakuya; gukaresa
aan het einde (adverb) inyuma
aan hun PRON. bo aan jou PRON. mwe aan ons PRON. twe aanreiken N. ikiganza aanvliegen V. kuguruka aanvoerder N. umuyobozi aanwijzing N. ibwiriza aan ze PRON. bo aardrijkskunde N. ubumenyi bw'isi aarzelen V. gushidikanya aarzeling N. ishidikanya; ugushidikanya abacus N. ikibarisho abattoir N. ibagiro abnormaal ADJ. kidasanzwe academie N. kaminuza accident N. impanuka acht ADJ. icyitonderwa; icyo kwitondera; icyo kwitwararika acht ADJ. umunani achtergrond N. indiba; intango achterlijf N. inda; umudigi adelaar N. kagoma adoration N. ibisingizo afgetrokken N. umunyamazinda afgezonderd ADJ. zihariye; cyihariye; yihariye afkorten V. guhina; gutubya afkorting N. impine afleggen V. kureka; kuzibukira; guta; guhara afleren V. kwigisha afschaffen gusenya; gusesa; gukuraho afschaffing N. iseswa afstand N. isuhuka; ita; isiga; itererana; ihana afwennen V. kwigisha
afzonderlijk ADJ. zihariye; cyihariye
agent N. umupolisi
aids N. sida; icyago cya sida; icyorezo cya sida
akkerbouw N. ubuhinzi
ambitie N. umuhate; ishyaka
ananas N. inanasi
arend N. kagoma
artsenij N. umuti
attentie ADJ. icyitonderwa; icyo kwitwararika; icyo kwitondera
auto N. imodoka
[edit] Amagambo atangirwa na B
baan N. umuhanda baas N. umuyobozi badpak N. umwenda wo kogana bagage N. umutwaro; umuzigo bakken V. guteka bananenbier N. urwagwa bandiet N. ibandi; umujura; umunyoni bank N. banki bars ADJ. igihubutsi bedanken V. gushimira bedaren V. gushira ubukana; guhinduka umunyantege nke; gucika intege; gucogora bedeesd ADJ. ufite ipfinwe; ufite amasoni bederven V. gutetesha bedriegen V. kubeshya beginnen V. gutangira behaaglijk ADJ. cyiza bej (adverb) kwa bejaard ADJ. usheshe akanguhe; umusaza; ushaje; ugeze mu zabukuru bekend ADJ. ikimenyabose; icyamamare; icyogere bekoelen V. gucika intege; guhinduka umunyantege nke; kugabanya ubukana; gucogora bekorten V. guhina; gutubya bekwaam ADJ. ushoboye; gishoboye bekwaamheid N. ubushobozi; ububasha beminnen N. urukundo Bent u mevrouw Janssens? Waba uri madamu Janssens? Bent u ziek? Urarwaye? beoordelen N. umucamanza bepaling N. ibisabwa; ibyo ugomba kuba wujuje; ibyangombwa bisabwa kuzuzwa berechten N. umucamanza beroerd ADJ. kibi bestuurder N. umushoferi bet N. uburiri betalen V. kwishyura; kuriha bevangen ADJ. ufite amasoni; wamwaye; ufite ipfunwe bevelen V. gushyira ku murongo bezem N. umweyo; umukubuzo bh N. isutiye; ishindiriya bidden V. gusenga bieden V. gutanga; kugabira bier N. inzoga bijdrage N. umusanzu bijeenkomen V. guhura bijna (adverb) hafi bijten V. kuruma; kurya binden V. guhambira; kuboha; kuzirika bioscoop N. sinema blad N. ikinyamakuru blauw ADJ. ibara ry'ubururu; ubururu blijdschap N. ibyishimo; umunezero blijken V. kugaragara; gutunguka blik N. umukebe blinken N. gushashagirana blo ADJ. wamwaye; wakozwe n'isoni; ufite ipfunwe bloed N. amaraso bloem N. ururabo; ururabyo; ikimuri blouse N. ikizibaho blozend N. umutuku bodem N. indiba; intango boek N. igitabo boekenwinkel N. iguriro ry'ibitabo boekwinkel N. iguriro ry'ibitabo boel N. imbaga; inteko boer N. umuhinzimworozi boezem N. ibere borst N. ibere borstelen N. uburoso bos N. ishyamba breken N. kumena; kujanjura; kujanjagura; gusatagura brief N. ibaruwa; urwandiko; ibarwa broek N. ipantaro; ipatalo broer N. musaza (wa); umuvandimwe; umuvandimwe (wa) brood N. umugati bruiloft N. ubukwe bruiloftsfeest N. ubukwe burger N. umwenegihugu; umuturage burgerlijk N. umusivili bus N. bisi; otobisi
[edit] Amagambo atangirwa na C
cadeau N. impano; kado café N. akabari; kafe capabel ADJ. gishoboye; ushoboye ceintuur N. umukandara cessie N. isuhuka; ita; isiga; itererana chef N. umuyobozi; umutware; shefu Christus N. Kirisitu; Kirisito civiel N. umusivili colbertjas N. ikoti computer N. mudasobwa concessie N. isuhuka; ita; isiga; itererana; ihana conclusie N. umusozo; umwanzuro conditie N. ibisabwa; ibya ngombwa; ibyo usabwa kuba wujuje; ibyo ugomba kuba wujuje condoom agakingirizo; kondomu; gapoti; kapote conducteur N. umushoferi consigne N. ibwiriza couplet N. igitero; igitero cy'indirimbo
[edit] Amagambo atangirwa na D
daar (adverb) kubera ko; kubera; kuko dag N. umunsi; Dag N. Waramutse?, Waraye? damp N. igihu decreteren N. iteka de mijne PRON. zanjye diabetes N. diyabete; indwara y'igisukari; diyabeti dialect N. ururimi rw'akarere diamond N. diyama die ADJ. uriya; iriya; kiriya dinsdag N. kuwa kabiri directeur N. umuyobozi; diregiteri; deregiteri dit PRON. ino; iyi dit hier PRON. ino; iyi dit is normaal (verb transitive) birasanzwe dochter N. umukobwa; umukobwa wa doden V. kwica doen V. gukora domicilie N. intaho; ubuturo donderdag N. kuwa kane doodgaan V. gupfa; gutabaruka; kwitaba imana doordat (adverb) kuko; kubera ko; kubera doos N. agasanduka drek1 N. amase drek2 N. amabyi; amazirantoki drinken V. kunywa drol1 N. amase drol2 N. amabyi; amazirantoki drom N. imbaga; inteko dubben V. gushidikanya dwergachtig N. igikuri dwingen V. guhata; gushyiraho imbaraga
[edit] Amagambo atangirwa na E
echec N. ugutsindwa echoën N. nyiramubande echtbreekster N. indaya; indayi; ihabara echtbreker N. umusambanyi; umugabo w'umusambanya; umugabo uca inyuma uwo bashakanye echtbreuk N. ubusambanyi echtelieden N. ikintu kigizwe n'ibintu bibiri echter (adverb) nyamara; gusa echtgenoot N. umugabo washatse echtgenote N. umugore washatse echtpaar N. ikintu kigizwe n'ibintu bibiri echtscheiding N. itandukana ry'abashakanye; gatanya; itana echtverbintenis N. ugushyingirwa; ubushyingirwe economie N. ubukungu; umutungo economisch ADJ. cy'ubukungu; kijyanye n'iby'ubukungu eczeem N. ibishishi edelen N. ubukomangoma edelgesteente N. umutako edelman N. igikomangoma edik N. vinegere eed N. indahiro eed van trouw N. icyubahiro (gihabwa abakuru, Imana, abitabye Imana) eega N. umugabo; umugore eekhoorn N. inkima eelt N. ikigori een hinderlaag leggen V. guca igico Een huis kopen ukugura inzu; kugura inzu eerste ADJ. aha mbere; aka mbere; icya mbere; irya mbere; iya mbere; ubwa mbere; ukwa mbere; urwa mbere; uwa mbere eerste les Isomo rya mbere eeuwig (adverb) iteka; iteka ryose; ubuziraherezo eksteroog N. ikigori elektriciteit N. amashanyarazi elf N. cumi na rimwe en (conjunction) na erfelijkheid N. akoko eten V. kurya; gufungura evalueren N. gusuzuma; kugenzura examen N. ikizamini; ibazwa; ikizami ezel N. indogobe
[edit] Amagambo atangirwa na F
faam N. impuha; igihuha fabel N. umugani fabriceren V. gukora; gutunganyiriza mu ruganda fabriek N. uruganda; izine familie N. umuryango; famiye fiducie N. ukwemera; ukwizera; ibyiringiro; amiringiro film N. filimi; senema; sinema fles N. icupa floers N. igihu fluit N. umwironge; umwirongi fraaiheid N. ubwiza
[edit] Amagambo atangirwa na G
gaan V. kujya ganieten V. gushimisha gapen V. kwayura gauw (adverb) vuba; vuba vuba; hutihuti gebieder N. umuyobozi geel ADJ. umuhondo; ibara ry'umuhondo geen PRON. nta : Geen geluk Nta mahirwe geestelijke N. umupadiri; umupasitoro; umupasiteri; umupasitori geheiligd ADJ. gitagatifu; cyera geitenmelk N. amahenehene; amata y'ihene geloof N. ukwemera; amiringiro; ibyiringiro; ukwizera geluk N. amahirwe; ishaba gemakkelijk ADJ. cyoroshye; woroshye; yoroshye; bworoshye gemeen ADJ. intabwa; cyatereranywe; cyasizwe geneesmiddel N. umuti genoeglijk ADJ. cyiza geografie N. ubumenyi bw'isi getrouwd ADJ. washyingiwe : Mijn zoon is nu getrouwd. Umuhungu wanjye ubu yarashyingiwe. geven V. gutanga; guha gevolgtrekking N. umusozo; umwanzuro geweifel N. ishidikanya; ugushidikanya gewijd ADJ. gitagatifu; cyera gezang N. indirimbo gezin N. umuryango glijden V. kunyerera God N. Imana goed ADJ. mwiza; ryiza; cyiza; nziza; rwiza; keza; bwiza; kwiza Goedendag N. Waramutse?, Bwakeye?, Mwabonye Matara atabara?, Mwaraye? goedemorgen N. Waramutse?; Waraye? gordel N. umukandara goud N. zahabu; inzahabu griep N. ibicurane groen ADJ. icyatsi; ibara ry'icyatsi; icyatsi kibisi groep N. itsinda; agatsiko; igurupe grond N. indiba; intango groot ADJ. kinini; cyagutse; kigaye grote stad N. umujyi gulden N. zahabu; inzahabu
[edit] Amagambo atangirwa na H
haar N. umusatsi; ubwoya haardos N. umusatsi; ubwoya half N. igice; kimwe cya kabiri haliotis N. ikinyamushongo handtasje N. agasakoshi; agasakoshi k'abadamu; agakapu; agakapu ko mu ntoki hangen V. kumanika; kubamba hapering N. ishidikanya; ugushidikanya hart N. umutima hebben V. kugira; -fite : Zij hebben kinderen. Bafite abana. hechte samenwerking N. umubano mwiza Heeft u dan geen werk? Ni ukuvuga ko nta kazi ugira? Heeft u ook een kind? Nawe ufite umwana? heffen V. guterura heilig ADJ. gitagatifu; cyera heilige N. umutagatifu held N. intwari helpen V. gufasha hemd N. ikanzu hemel N. ijuru heros N. intwari; ingangare het mijne PRON. zanjye Het verbaast me dat hij afwezig is Birantangaje kuba adahari hier PRON. hano; aha hierheen PRON. hano; aha Hij is aan het eten Ari kurya hoe PRON. gute?; -te? Hoe gaat het met u? Amakuru yawe? Hoe gaat het met uw zoon? Amakuru y'umuhungu wawe? Hoe laat is het nu? Ubu ni saa ngahe? Hoe maakt u het? Amakuru?; Amakuru ki? Hoe maakt uw zoon het? Amakuru y'umuhungu wawe? Holland N. Ubuholandi Hollander N. umuholandi hond N. imbwa hondje N. akabwa; ikibwana honds ADJ. igihubutsi honing N. ubuki; umutsama hoofdkussen N. umusego hoofdpijn N. indwara y'umutwe hoop N. imbaga; inteko hoorn N. ihembe houden van N. urukundo huis N. umuryango huis N. inzu : Heeft u een huis? Ufite inzu?; urugo huisdeur N. umuryango w'inzu huisgezin N. umuryango huiswaarts N. imuhira; mu rugo Hutu N. umuhutu huwelijksweken N. ukwezi kwa buki
[edit] Amagambo atangirwa na I
ichneumon N. umukara; umutereri idee N. igitekerezo identiek ADJ. bihuye; bihuje; bisa; buhuje kamere identificeren V. kuvumbura ideologie N. ingengabitekerezo ijver N. ishyaka; umuhate Ik heb en huis maar ik heb geen wagen Mfite inzu ariko singira imodoka Ik heb geen schulden Singira imyenda (amadeni) immoreel ADJ. intabwa; cyatereranywe; cyatawe in de morgen (adverb) mbere ya saa sita; mugitondo influenza N. ibicurane inkorten V. guhina; gutubya instructie N. ibwiriza interessant ADJ. gishamaje inzittende N. umugenzi Is uw dochter ook ziek? Umukobwa awawe na we ararwaye? Is u ziek? Urarwaye?
[edit] Amagambo atangirwa na J
ja (adverb) yego jammer ADJ. bibabaje : Dat is jammer! Birababaje! jij PRON. wowe jongen N. umuhungu jou PRON. wowe journaliste N. umunyamakuru juffrouw N. madamazela; umukobwa
[edit] Amagambo atangirwa na K
kaart N. ikarita kaas N. foromaji kakken V. kwituma; kunnya; gusarana kanarie N. inyoni kapotje N. agakingirizo; kapote; gapoti; kondomu kapster N. umwogoshi; kimyozi karpet N. umukeka; umusambi; itapi Kent hij de directeur van de bank? Uzi umuyobozi wa banki? kerk N. urusengero; kiliziya Kerstfeest N. Noheri keuken N. igikoni; icyikoni keuring N. ikizamini; ikizami; ibazwa keutel1 N. amase keutel2 N. amabyi; amazirantoki kiezen V. guhitamo kijken V. kureba; kurora kijker N. ijisho kinderen (pl noun) abana klas N. ishuri klasse N. ishuri kleding N. umwenda kleed N. itapi; umusambi; umukeka kleinmaken V. guca bugufi; kutiremereza; kwiyoroshya klimmen V. kurira kloppen V. gukomanga knapheid N. ubwiza knorren V. kugona; gufurura komen kuza; kugaruka kool N. ishu kop N. umutwe w'inyamaswa kopen V. kugura korte jas N. ikoti kous N. isogisi krant N. ikinyamakuru kruis N. umusaraba kundig ADJ. gishoboye; ushoboye kundigheid N. ubushobozi; ububasha kwaad ADJ. kibi kwaal N. indwara kwalijk ADJ. kibi
[edit] Amagambo atangirwa na L
lamp N. itara; itadowa landkaart N. ikarita lawaai N. urusaku; isahaha lekker ADJ. cyiza; kinoze lerares N. umwarimu; umwigisha; umurezi les N. isomo; icyigwa; inyigisho lid N. umuyoboke lied N. indirimbo liefhebben N. urukundo liefkozen V. gukuyakuya; gukaresa likdoorn N. ikigori links (adverb) ibumoso lucht1 N. ijuru lucht2 N. umwuka lui ADJ. umunebwe; inyanda luiheid N. ubunebwe; ubunyanda luwen V. gucika intege; kugabanya ubukana; gucogora
[edit] M
ma N. mama; mawe maag N. igifu maagdelijk ADJ. isugi maak V. gukora maan N. ukwezi maand N. ukwezi maandag N. kuwa mbere maandelijks (adverb) buri kwezi maar (conjunction) nyamara; gusa maar (adverb) ariko maart N. ukwezi kwa gatatu; Werurwe macaroni N. makaroni maffen V. gusinzira mais N. ikigori maïs N. ikigori maken V. gukora; guhanga ikintu mam N. mama; mawe mamma N. mama; mawe mammie N. mama; mawe man N. umugabo margarine N. marigarine massa N. imbaga; inteko mat ADJ. urushye; kirushye medicijn N. umuti mediteren V. kuzirikana meisje N. umukobwa meisjesschool N. ishuri ry'abakobwa melig ADJ. kiruhije; kiruhanije meneer N. bwana : Wie is die meneer daar? Uriya mugabo ni nde? menigte N. imbaga; inteko mes N. icyuma; umushyo; indiga mevrouw N. umugore; madamu middag N. saa sita z'amanywa mijn ADJ. cyanjye; wanjye; ryanjye; yanjye; rwanjye; kanjjye; bwanjye; kwanjye mijn vrouw umugore wanjye; umufasha wanjye Mijn zoon is niet thuis Umuhungu wanjye ntari mu rugo mijn zoon is ook in bed umuhungu wanjye na we ari mu buriri mik N. umugati minuscuul N. igikuri misschien (adverb) ahari; umenya; umenya ahari; birashoboka ko mist N. igihu moe ADJ. urushye; kirushye mooi ADJ. cyiza; nziza : De familie Van Dam heeft een mooi huis. Umuryango wa Van Dam ufite inzu nziza. multinational ADJ. mpuzamahugu multipliceren (verb); gukuba muskiet N. umubu; umuryasenge muskietengaas N. inzitiramubu muskietennet N. inzitiramubu muur N. urukuta rw'amatafari
[edit] N
naamgever N. sogokuru; sekuru naar (adverb) ugana; werekeza; mu : Ik ga naar Nederland. Ngiye mu Buholandi.; i : Ik ga naar Amsterdam. Ngiye i Amusiteridamu.; muri : Ik ga nooit naar een café. Sinjya njya mu kabari. Naar het station Werekeza kuri sitasiyo naar huis (adverb) imuhira; mu rugo nadenken V. kuzirikana n.b. N. icyitonderwa Nederlands N. igiholandi : Ik versta geen Nederlands. Sinumva igiholandi. nee (adverb) oya; ntibishoboka; ihi!; u u! neus N. izuru nevel N. igihu niemand ADJ. nta (muntu) niet ADJ. nta nieuwigheid N. amakuru nieuws N. amakuru nieuwsgierig ADJ. umunyamatsiko nieuwtje N. amakuru noen N. saa sita z'amanywa nors ADJ. igihubutsi noten N. icyitonderwa nu (adverb) ubu : Nu is er een film. Ubu hari filimi yerekanwa.; nonaha nurks ADJ. igihubutsi Nyiginya N. umunyiginya
[edit] O
oeffening N. umwitozo of (adverb) cyangwa offeren N. igitambo olifant N. inzovu omdat (adverb) kuko; kubera ko; kubera onaardig ADJ. igihubutsi onbestaanbaar ADJ. kidashoboka onderbroek N. ikabutura ondergrond (noun); indiba; intango onderlijf N. inda; umudigi onderwijzeres N. umwarimu; umwigisha; umurezi onderzoek N. ikizami; ikizamini; ibazwa ongeluk N. impanuka ongeval N. impanuka onmogelijk ADJ. kidashoboka ontlasting1 N. amase ontlasting2 N. amabyi; amazirantoki ontlasting hebben V. kunnya; kwituma; gusarana ontvanger N. umukoreshakoro; porosobuteri onzedelijk ADJ. intabwa; cyatereranywe; cyatawe oog N. ijisho ooglid N. urugohe; ingohe oom N. marume; nyokorome; nyirarume oor N. ugutwi oordelen N. umucamanza oorlogsfilm N. filimi y'intambara op de achtersteven (adverb) igice kigana inyuma h'ubwato cyangwa indege opgeven V. kureka; kuzibukira; guta; guhara opofferen N. igitambo oppas N. umurezi w'abana; umuyaya opperste ADJ. umukuru oud ADJ. gishaje; ushaje; rishaje overal (adverb) aho ariho hose; ahantu hose overerfelijkheid N. akoko overhandigen N. ikiganza overhemd N. ikanzu overlijden V. gupfa; gutabaruka; kwitaba imana
[edit] P
paar N. bike; ikaramu pak N. igipfunyika; ivarisi pakje N. igipfunyika; ipaki paraplu N. umutaka passagier N. umugenzi pastoor N. umupadiri; umusaseridoti; umupasitoro; umupasitori; umupasiteri pastor N. umupadiri; umupasiteri; umupasitoro; umupasitori; umuherezabitambo paus N. Papa; Umushumba wa Kiliziya Gatolika peet N. sogokuru; sekuru peetvader N. sogokuru; sekuru peinzen V. kuzirikana penis N. ubugabo; imboro; igitsina cy'umugabo peter N. sogokuru; sekuru pimpelen V. kunywa plaat N. ishusho poederwolk N. umucucu; umukungugu poepen V. kwituma; kunnya; gusarana politie N. polisi; umupolisi politieagent N. umupolisi politiebureau N. ibiro bya polisi politiepost N. ibiro bya polisi praten V. kuvuga prevalent ADJ. umukuru prijs N. igiciro prijsgeven V. kureka; kuzibukira; guta; guhara; guhana probleem N. ikibazo; ingorane psalm N. zaburi
[edit] R
raam N. idirishya recht N. itegeko reis1 N. urugendo; uruzinduko reis2 N. uruzinduko; uruzindu; urugendo restaurant N. uburiro; resitora reticule N. agasakoshi; agashakoshi ko mu ntoki; agakapu k'abadamu; agakapu riem N. umukandara rijst N. umuceri rok N. ijipo; ingutiya roken V. kunywa itabi ronken V. kugona; gufurura rood ADJ. umutuku; ibara ry'umutuku route N. umuhanda rover N. ibandi; umujura; umunyoni
[edit] S
saai ADJ. kiruhije; kiruhanije sacraal ADJ. gitagatifu; cyera salade N. salade salaris N. umushahara; igihembo samenkomen V. guhura schaduwen N. umurizo schapenmelk N. amatamatama; amata y'intama schoen N. urukweto; ikirato schooljuffrouw N. umwarimu; umwigisha; umurezi schoonheid N. ubwiza schoonmoeder N. mabukwe; nyokobukwe; nyirabukwe schoorvoeten V. gushidikanya schouwburg N. inzu y'amakinamico schrijven V. kwandika schuieren N. uburoso sigaret N. isegereti; itabi; isigara sjaal N. fulari slaatje N. salade slachterij N. ibagiro slachthuis N. ibagiro slapen V. gusinzira slecht ADJ. kibi snorken V. kugona; gufurura snorren V. gushaka; gushakisha; gushakashakisha snurken V. kugona; gufurura sokken N. isogisi soon N. umuhungu; umuhungu wa spelen V. gukina springen V. gusimbuka staan V. guhagarara; kuba uhagaze staatsburger N. umuturage; umuturagihugu; umwenegihugu stadhuis N. hoteli yo mu mujyi : Mijn dochter werkt nu op het stadhuis. Ubu umukobwa wanjye akorera muri hoteli yo mu mujyi. stamvader N. umukurambere stand N. ishuri station N. gare; ikigo bategeramo imodoka steen N. ibuye; itafari sterven V. gupfa; kwitaba imana; gutabaruka stoppen V. guhagarika straat N. umuhanda; ibarabara strelen V. gukuyakuya; gukaresa struikrover N. ibandi; umujura; umunyoni student N. umunyeshuri studie V. kwiga suikerziekte N. diabeti; indwara y'igisukari; diyabete superieur ADJ. umukuru
[edit] T
taai ADJ. kiruhije; kiruhanije taak N. umurimo; ikiraka taal N. ururimi taalleraar N. umwarimu w'indimi tafel N. ameza tak N. ishami tand N. iryinyo tandenborstel N. uburoso bw'amenyo tandpasta N. umuti w'amenyo; kologati tapijt N. itapi; umusambi tas N. igikapu; umufuka tasje N. agakapu; agakapu ko mu ntoki; agasakoshi; agasakoshi k'abadamu taxi N. tagisi teen N. ino telegram N. telegaramu televisie N. televiziyo telraam N. ikibarisho temperatuur N. igipimo cy'ubushyuhe; ubushyuhe bw'ahantu theelepeltje N. akayiko tien ADJ. icumi tijd N. igihe : Hej heeft geen tijd. Nta gihe afite. tijdelijk ADJ. by'igihe gito; mu gihe cyagateganyo timide ADJ. umunamasoni; ufite ipfunwe; wamwaye timmerman N. umubaji tocht N. uruzindu; uruzinduko; urugendo toegeving N. itererana; isuhuka; ita; isiga toer N. uruzindu; urugendo; uruzinduko toerisme N. ubukerarugendo toerist N. umukerarugendo tong N. ururimi tongval N. ururimi rw'akarere toonbeeld N. urugero treden V. gutambuka; kugenda trekken V. gukurura trip N. urugendo; uruzindu; uruzinduko Tutsi N. umututsi Twa N. umutwa twee kabiri; babiri; ibiri; abiri; bibiri; ebyiri; bubiri; tubiri tweede ADJ. wa kabiri; ba kabiri; ya kabiri; rya kabiri; cya kabiri; bya kabiri; za kabiri; rwa kabiri; ka kabiri; twa kabiri; bwa kabiri; kwa kabiri; ha kabiri
[edit] U
u PRON. wowe uier N. icebe uit de mode ADJ. kitagezweho; kitajyanye n'igihe uitgesloten ADJ. kidashoboka uitkijken naar V. gushaka; gushakisha; gushakashakisha uitspraak N. imivugirwe; inoboramvugo uit vrije wil (adverb) n'ubushake uitzien naar V. gushaka; gushakisha; gushakashakisha universiteit N. kaminuza uur N. isaha uw ADJ. cyawe; wawe; ryawe; yawe : Waar is uw wagen? Imodoka yawe iri he?; bwawe; kwawe; hawe uw dochter umukobwa wawe? uw zoon umuhungu wawe
[edit] Amagambo atangirwa na V
vagina N. igituba; igitsina cy'umugore vallen V. kugwa; kwitura hasi; gutembagara van PRON. cya; wa; ya; rwa; bwa; kwa; ha vandaag (adverb) uyu munsi; none vannacht (adverb) iri joro varen V. kugashya; kuvugama vechten V. kurwana; gusekurana veel (adverb) cyane; bikabije veranda N. urubaraza; ibaraza verdwijnen V. kuzimira; kubura; kurenga; guhenengera vergaderen V. guhura vergallen N. uburozi vergemakkelijken V. korohereza vergeten V. kwibagirwa; kugira amazinda vergeven N. uburozi vergiftigen N. uburozi verjaardag N. umunsi ngarukamwaka; aniveriseri verlichten V. korohereza verliezen V. kubura; gutakaza vermenigvuldigen V. gukuba vermijden V. kwirinda; kwihunza vermoeid ADJ. urushye; kirushye vermoeiend ADJ. kiruhije; kiruhanije vernederen V. guca bugufi; kutiremereza; kwiyoroshya vernedering V. ugucisha bugufi; uguca bugufi; ukutikuza; ukwiyoroshya verootmoedigen V. kwiyoroshya; guca bugufi; kutiremereza verootmoediging N. ugucisha bugufi; uguca bugufi; ukwiyoroshya verordenen N. iteka verplichting tot bijbetaling N. imisanzu y'inyongera verstrooid N. umunyamazinda vertrouwen N. ukwemera; ukwizera; amiringiro; ibyiringiro verzekeraar N. umwishingizi vijf ADJ. gatanu; batanu; itanu; atanu; bitanu; eshanu; butanu; dutanu; hatanu vijfde ADJ. uwa gatanu; iya gatanu; aba gatanu; irya gatanu; aya gatanu; icya gatanu; ibya gatanu; iza gatanu; urwa gatanu; ubwa gatanu; ukwa gatanu; aha gatanu; utwa gatanu Vijf over half vier Saa cyenda n'iminota mirongo itatu n'itanu vinden V. kubona; kuvumbura vinger N. urutoki; ikidori vissen N. ifi; isamake visser N. umurobyi visverkoper N. umurobyi Vlaams N. igifulama; ururimi rw'igifulama Vlaanderen N. Akarere gatuwe n'abafurama; Fulandere Vlaming N. Umufulama vloerkleed N. itapi; umusambi; umukeka; umukeka voetbal N. umupira w'amaguru; futuboro vogel N. inyoni volontair N. umukorerabushake; umukoranabushake von PRON. za voorbeeld N. urugero voor de middag (adverb) mbere ya saa sita voor eeuwig (adverb) iteka; iteka ryose; ubuziraherezo voorvader N. umukurambere voorwaarde N. ibisabwa; ibyo usabwa kuba wujuje; ibyo ugomba kuba wujuje voorzaat N. umukurambere vragen V. gusaba; kubaza vriendin N. inshuti vriezen V. guhinduka ubutita; gukonja vrijdag N. kuwa gatanu vrijwilliger N. umukorerabushake; umukoranabushake vroeg (adverb) kare; hakiri kare vuil ADJ. cyanduye; wanduye vuur N. ishyaka; umuhate vuur N. umuriro
[edit] Amagambo atangirwa na W
waar ADJ. hehe?; he? Waarin staat dat? Biri mu ki? Waarmee komt hij? Aje n'iki? waarom ADJ. kubera iki? Waarom ga je zo vroeg? Kuki ugiye kare? Waarop wacht ze? Ategereje iki? Waarover spreken ze? Baravuga iki? wagen N. imodoka wassen V. koga; gukaraba; kwiyuhagira water N. amazi Wat wenst u? Ushaka iki?; Murashaka iki? Weet u wat dat woord betekent? Muzi icyo iri jambo risobanura? weg N. umuhanda wenkbrauw N. igitsike wereldstad N. umujyi werk N. akazi : Misschien is er geen werk. Hashobora kuba nta kazi gahari.; umurimo werpen V. kujugunya; kunaga weten V. kumenya; -zi; kuba uzi ikintu wijn N. divayi; vino wijten V. kwitirira; guhamya wijzen V. kwerekana; kugaragaza willen V. gushaka; kwifuza winnen V. gutsinda; kuronka; gutsindira woensdag N. kuwa gatatu wonen V. kuba; gutura woonplaats N. intaho; ubuturo worden V. guhinduka; kuvamo; kuvukamo woud N. ishyamba
[edit] Amagambo atangirwa na Y
yoga N. yoga; umukino wa yoga yoghurt N. yawurute
[edit] Amagambo atangirwa na Z
zak N. igikapu; umufuka
zakdoek N. umushwara; umuswaro
zang N. indirimbo
zeggen V. kuvuga; kugamba
Ze is thuis Ari mu rugo; Ari imuhira
zenden V. kohereza
Ze werkt nu heel goed Muri iki gihe akora neza
Ze zijn weer an het drinken Bongeye bari kunywa.
ziekte N. indwara
zien V. kureba; kubona
zijn V. kuba : ik ben ndi : je bent, jij bent, u bent uri : hij is, ze is, zij is, het is ni : we zijn, wij zijn turi : jullie zijn muri : ze zijn, zij zijn ni
zingen V. kuririmba
zitten V. kwicara; kuba wicaye
zoeken V. gushaka
zondag N. ku cyumweru
zonneschijn N. izuba
zuipen V. kunywa
zullen V. gushaka
zusje N. mushiki; mushiki (wa)
zwart ADJ. ibara ry'umukara; umukara; umukara tsiriri
zwemmen V. koga
zwijgen V. guceceka; gucweza; kuryumaho
