Zespół Wolframa

Z Wikipedii

Zespół Wolframa (zespół DIDMOAD, ang. Wolfram syndrome, DIDMOAD syndrome) – rzadka, genetycznie uwarunkowana choroba, dziedziczona autosomalnie dominująco, objawiająca się cukrzycą, atrofią nerwu wzrokowego i wrodzoną głuchotą. Ponadto zajęte są ośrodkowy układ nerwowy (zwłaszcza pień mózgu).

[edytuj] Obraz kliniczny

W zespole Wolframa stwierdza się koincydencję:

moczówki prostej pochodzenia ośrodkowego (diabetes insipidus),
cukrzycy typu 1 (diabetes mellitus),
zaniku nerwu wzrokowego, jedno- lub obustronnie (optic atrophy),
wrodzonej głuchoty (deafness).

Akronim składowych zespołu (DIDMOAD) używany jest zamiennie z terminem zespołu Wolframa. Ponadto istnieją doniesienia o innych charakterystycznych dla zespołu objawach, głównie ze strony układu nerwowego:

oczopląs,
opóźnienie umysłowe,
drgawki,
ataksja,
atonia dróg moczowych,
neuropatia obwodowa,
demencja,
depresja,
psychoza,
zespół Parinaud,
zmiany atroficzne w mózgu.

Zmiany psychiczne nierzadko są mocno nasilone, często chorzy dokonują prób samobójczych^[1].

[edytuj] Patofizjologia

U chorych z zespołem Wolframa wykryto mutację genu WFS1 zlokalizowanego na chromosomie 4 w locus 4p16.1. Mutacje w genie WFS1 mogą mieć charakter delecji, insercji, transwersji lub tranzycji. Gen WFS1 koduje białko o niepoznanej do końca funkcji, nazwane wolframiną. Ekspresja genu WFS1 jest szczególnie duża w sercu, mózgu, płucach, uchu wewnętrznym i trzustce. Wolframina w komórce znajduje się w retikulum endoplazmatycznym. Być może funkcja wolframiny polega na udziale w transporcie cytoplazmatycznym białek, obróbce prekursorów białek (np. proinsuliny do insuliny) i wewnątrzkomórkowej regulacji stężenia jonów wapnia. Zwracano uwagę na dysfunkcję mitochondriów w tej jednostce chorobowej. Moczówka prosta w zespole DIDMOAD ma pochodzenie prawdopodobnie ośrodkowe - udowodniono niedobór wazopresyny u pacjentów^[2].

[edytuj] Historia

Zespół opisali pierwsi D.J. Wolfram i H.P. Wagener w 1938 roku, u czwórki spośród ośmiorga rodzeństwa^[3]. Od tego czasu w literaturze opisano zaledwie około 170 przypadków tej choroby.

Przypisy

↑ R.G.Swift, D.O.Perkins, C.L. Chase, D.B. Sadler, M. Swift: Psychiatric disorders in 36 families with Wolfram syndrome. Am. J. Psychiat. 148, 775-779 (1991).
↑ J.M. Wit, R.A.M.G. Donckerwolcke, T.W.J. Schulpen, A.F. Deutman: Documented vasopressin deficiency in a child with Wolfram syndrome. J. Pediat. 109, 493-494 (1986).
↑ D.J. Wolfram, H.P. Wagener: Diabetes mellitus and simple optic atrophy among siblings: report of four cases. Mayo Clin.Proc. 13, 715-718 (1938).