Wojciech Oczko
Z Wikipedii
Wojciech Oczko (ur. 1537, zm. 26 grudnia 1599) – doktor medycyny i filozofii, nadworny lekarz królów polskich Stefana Batorego i Zygmunta III Wazy (sekretarz królewski tego pierwszego). Jeden z twórców medycyny polskiej. Propagował uprawianie kultury fizycznej widząc w niej korzyści zarówno dla ciała, jak i dla ducha. Stryj Wincentego, kanonika gnieźnieńskiego.
W 1553 roku rozpoczął studia w Krakowie; w 1562 otrzymał tytuł bakałarza. Trzy lata później wyjechał na studia do Bolonii, gdzie uzyskał doktorat. W 1569 wrócił do Warszawy i rozpoczął praktykę medyczną. W 1576 został nadwornym lekarzem Stafana Batorego. Od 1598 roku mieszkał w Lublinie, gdzie zmarł rok później.
W szczególności zalecał jazdę konną, zapasy, szermierkę, piłkę i tańce. Jest autorem powiedzenia, że Ruch zastąpi prawie każdy lek, podczas gdy żaden lek nie zastąpi ruchu, które w dzisiejszych czasach przybrało postać bardzo popularnego powiedzonka: żaden lek nie zastąpi ruchu.
Napisał dwa fundamentalne dzieła w języku polskim, pisane w duchu nowoczesnej medycyny, z uwzględnieniem anatomii, chirurgii ale także i dietetyki, ustanawiając wiele nowych słów w polskiej terminologii medycznej.
- Cieplice (1578) – pionierskie dzieło zapoczątkowujące polską balneologię, klasyfikujące wody mineralne i lecznicze występujące w Polsce, opisujące ich działanie oraz podające metody leczenia nimi,
- Przymiot (1581) – zawierające całokształt współczesnej wiedzy na temat kiły.
Data wydania Cieplic jest traktowana m.in. za symboliczny początek uzdrowiska iwonickiego, którego wody zostały opisane w pracy.
W 1574 ożenił się z wdową Elżbietą Obrąpalską, a w 1595 z Jadwigą Humięcką. Z żadnego małżeństwa nie miał dzieci.
