Rex Nemorensis

Z Wikipedii

Rex Nemorensis (łac. dosł. król leśny), w starożytnej Italii tytuł kapłana, opiekuna świętego gaju oraz świątyni Diany w Arycji. Jego partnerką, "królową leśną", była sama Diana.

Rex Nemorensis sprawował swoje kapłaństwo dożywotnio. Był to osobnik ścigany przez prawo, na ogół zbiegły niewolnik. Funkcja kapłana chroniła go przed pościgiem i karą, zabić go mógł jednak każdy, kto był w stanie tego dokonać w walce wręcz. Warunkiem nieodzownym rozpoczęcia pojedynku było ułamanie przez przybysza gałęzi ze świętego drzewa (którego rex musiał z tego powodu strzec jak oka w głowie). Jeśli przybysz wygrał pojedynek, mógł zostać nowym rex Nemorensis, z wszystkimi tego konsekwencjami.

Opisane warunki sprawiały, że funkcja ta była raczej mało lukratywna z powodu stałego zagrożenia śmiercią. Decydowali się więc na nią tylko ci, których w innym wypadku i tak czekała pewna śmierć, i to w męczarniach (na krzyżu itp.).

Uprawiany w Arycji kult drzew, a zwłaszcza tryb sukcesji na stanowisku kapłana Diany skłaniają do przypuszczeń, że była to instytucja bardzo stara, przedhistoryczna. Już w starożytności uznawano ją za nieco barbarzyńską. Instytucja rex Nemorensis utrzymała się jednak co najmniej do czasów dynastii Antoninów, a prawdopodobnie o wiele dłużej.