Przekładnia zębata
Z Wikipedii
Przekładnia zębata - przekładnia mechaniczna, w której przeniesienie napędu odbywa się za pośrednictwem nawzajem zazębiających się kół zębatych.
Przekładnie rozróżnia się ze względu na:
Ilość stopni:
- przekładnia jednostopniowa (przykład a) - w której współpracuje jedna para kół zębatych
- przekładnia wielostopniowa np. dwustopniowa, trzystopniowa itd. (przykład b) - w której szeregowo pracuje więcej par kół zębatych; przełożenie całkowite przekładni wielostopniowej jest iloczynem przełożeń poszczególnych stopni
Umiejscowienie zazębienia:
- zazębienie zewnętrzne (przykład c)
- zazębienie wewnętrzne (przykład d)
Rodzaj przenoszonego ruchu:
- przekładnia obrotowa - uczestniczą w niej dwa koła zębate
- przekładnia liniowa - koło zębate współpracuje z listwą zębatą tzw. zębatką. Ruch obrotowy zamieniany jest w posuwisty lub na odwrót
Wzajemne usytuowanie osi obrotu:
- przekładnia czołowa - w której obie osie obrotu leżą w jednej płaszczyźnie. Takie przekładnie występują w dwóch odmianach:
- przekładnia śrubowa (zębata) - w której osie obrotu leżą w dwóch różnych płaszczyznach. Takie przekładnie występują w dwóch odmianach:
- przekładnia hiperboloidalna (o osiach zwichrowanych)
- przekładnia ślimakowa (o osiach prostopadłych)
Przekładnie zębate są najpowszechniej stosowanymi przekładniami w budowie maszyn. Ich główne zalety, to:
- łatwość wykonania
- stosunkowo małe gabaryty
- stosunkowo cicha praca, gdy odpowiednio smarowane
- duża równomierność pracy
- wysoka sprawność dochodzącą do 98% (z wyjątkiem przekładni ślimakowej i falowej).
Natomiast do wad przekładni zębatych należą:
- stosunkowo niskie przełożenie dla pojedynczego stopnia
- sztywna geometria
- brak naturalnego zabezpieczenia przed przeciążeniem
Oddzielną grupą przekładni zębatych są przekładnie obiegowe, przekładnie falowe i przekładnie zębate o zmiennym przełożeniu.
