Penrhyn
Z Wikipedii
Penrhyn (nazywany również Tongareva lub Mangarongaro) - atol wchodzący w skład Północnych Wysp Cooka, należący administracyjnie do terytorium zależnego Nowej Zelandii - Wyspy Cooka. Atol stanowi jednocześnie jednostkę administracyjną o takiej samej nazwie.
Atol ma powierzchnię 9,8 km² i otacza lagunę o powierzchni 233 km². Zamieszkany jest przez 224 mieszkańców (dane szacunkowe na 2007). W skład atolu wchodzi 13 większych wysp i kilkadziesiąt drobnych wysepek, z których najważniejsze to: Tokerau, Ruahara, Pokerekere, Tepuka, Atutahi, Mangarongaro, Moananui i Matunga.
Na atolu znajdują się dwie miejscowości: Omoka położona na wyspie Moananui i zamieszkana przez 152 osoby (dane szacunkowe na 2007) oraz Te Tautua położona na wyspie Pokerekere. Na wypie Moananui znajduje się również lotnisko.
Atol został odkryty w 1788, a w 1864 znaczna część ludności (około 1000 osób) została uprowadzona przez peruwiańskich łowców niewolników i wywieziona do Ameryki Południowej. Od 1888 wraz z innymi wyspami archipelagu stanowi protektorat brytyjski, zwany od 1891 Cook Islands Federation. W 1901 atol wraz z całymi Wyspami Cooka został przekazany Nowej Zelandii. Od początku XX wieku do atolu roszczenia zgłaszały Stany Zjednoczone. W 1980 roku został podpisany traktat pomiędzy Nową Zelandią a Stanami Zjednoczonymi, na mocy którego Stany Zjednoczone uznały zwierzchność Nowej Zelandii nad wyspami.
