Obwód Chuy
Z Wikipedii
Obwód Chuy jest prostym obwodem elektrycznym, wykazującym zachowanie chaotyczne. Przedstawił go w 1983 Leon O. Chua, który przebywał na Uniwersytecie Waseda w Japonii (Matsumoto 1984). Prostota konstrukcji tego obwodu została stworzona w oparciu o system chaosu, prowadząc do deklaracji paradygmatu (modelu) chaosu (Madan 1993).
Autonomiczny obwód, stworzony z podstawowych komponentów (rezystorów, kondensatorów, cewek) musi spełniać trzy podstawowe kryteria, zanim obwód może zacząć wykazywać chaotycznie zachowanie. Musi zawierać:
- jeden lub więcej nieliniowy element
- jeden lub więcej aktywny rezystor
- trzy lub więcej elementy magazynujące energie
Na rysunku pokazano, że elementy magazynujące energię to dwa kondensatory (oznaczone jako C1 i C2) i cewka (oznaczona jako L1). Jest również aktywny rezystor (oznaczony jako R) i nieliniowy rezystor, umiejscowiony w prawej połówce schematu, stworzony z 5 zgranych ze sobą rezystorów, dwóch diod i regulowanego wzmacniacza.
Nawiązując do teorii elektromagnetyzmu, dynamikę obwodu Chuy możemy zamodelować trzema nieliniowymi równaniami różniczkowymi o zmiennych x(t), y(t) i z(t), które opisują napięcie na kondensatory C1 i C2, i prąd na cewce L1. Te równania to:
Funkcja f(x) opisuje odpowiedź elektryczna nieliniowego rezystora, a jej kształt zależy od konfiguracji początkowej elementów. Parametry α i β są zdefiniowane przez początkowe wartości komponentów obwodu.
Chaotyczny atraktor, znany również z ang. jako 'The Double Scroll', ze względu na kształt przestrzeni w jakiej jest zdefiniowany (x,y,z), został po raz pierwszy zaobserwowany w obwodzie zawierającym nieliniowy element taki jak f(x).
Prostota implementacji obwodu, połączona z istnieniem prostego teoretycznego modelu, czyni z obwodu Chuy użyteczny system do studiowania fundamentalnych własności teorii chaosu.
Przykladowy wykres symulacji układu Chuy: Symulacja czasowa, zależność napięcia na C1 od napięcia na C2. Jest to sztandarowa wizualizacja teorii chaosu w układzie Chuy.
[edytuj] Artykuły
- Matsumoto, T. "A Chaotic Attractor from Chuas's Circuit." IEEE Trans. CAS 31, 1055-1058, 1984.
- Matsumoto, T., Chua, L. O., and Komuro, M. "The Double Scroll." IEEE Trans. CAS 32, 798-818, 1985.
[edytuj] Książki
- Chaos synchronization in Chua's circuit, Leon O Chua, Berkeley : Electronics Research Laboratory, College of Engineering, University of California, [1992], OCLC: 44107698
- Chua's circuit: a paradigm for chaos, R N Madan, River Edge, N.J., World Scientific, 1993