Mikrosoczewkowanie grawitacyjne
Z Wikipedii
Mikrosoczewkowanie grawitacyjne - jest to szczególny przypadek zjawiska soczewkowania grawitacyjnego. Termin ten został wprowadzony, aby wyróżnić te zjawiska soczewkowania, w których nie potrafimy rozdzielić powstałych wielokrotnych obrazów, tylko dowiadujemy się o ich istnieniu dzięki pojaśnieniu, jakiemu ulega dane źródło. Dzieje się tak zazwyczaj w najbliższych nam obiektach, takich jak gwiazdy należące do Galaktyki.
Zjawisko mikrosoczewkowania obserwuje się zazwyczaj dla gwiazd centrum Drogi Mlecznej, jej poprzeczki oraz ramion. Obserwacje prowadzone są także w kierunku Obłoków Magellana. Taki wybór celów podyktowany jest dużą gęstością gwiazd w tych polach, dzięki czemu mamy największą szansę zarejestrowania tego fenomenu. Za soczewkowanie odpowiedzialne są gwiazdy oraz mniejsze zwarte obiekty, znajdujące się zwykle w około połowie drogi. Od 15 lat największym i odnoszącym najwięcej sukcesów w tej dziedzinie jest polski projekt OGLE.
W przypadku mikrosoczewkowania z powodu małych mas i rozmiarów gwiazd obrazy powstają bardzo blisko źródła. Są to odległości rzędu setnych części sekundy łuku (stąd przedrostek mikro-), przez co zarówno źródło, soczewka jak i obrazy są zupełnie niemożliwe do rozdzielenia przez współczesne teleskopy naziemne. To co w istocie się obserwuje, to tylko okresowe pojaśnienie obiektu. Skale czasowe takiego zjawiska wahają się od kilkudziesięciu dni (dla centrum Drogi Mlecznej) do kilkuset (dla Obłoków Magellana). Następnie do otrzymanej krzywej zmian blasku dopasowuje się model, dzięki czemu uzyskujemy przynajmniej część interesujących nas parametrów zjawiska.
Oto przykładowa krzywa zmian blasku zjawiska mikrosoczewkowania grawitacyjnego (OGLE-2005-BLG-006) wraz z dopasowanym modelem:
Zjawisko mikrosoczewkowania daje nam statystyczną wiedzę o niewidocznych, zwartych obiektach w Galaktyce. Współczesne badania, wykonane przede wszystkim przez projekt OGLE, wskazują na to, że takich obiektów jest o wiele za mało, aby były w stanie wyjaśnić fenomen ciemnej materii.
