Młot Charpy'ego
Z Wikipedii
Młot Charpy'ego - urządzenie, za pomoca którego dokonuje się pomiaru udarności poszczególnych materiałów w postaci specjalnie przygotowanych próbek.
Miarą udarności jest stosunek pracy jaka została włożona aby zniszczyc próbke do pola powierzchni przekroju w miejscu występowania tzw.karbu
Umożliwia on wyznaczenie energii potrzebnej do udarowego złamania (pracy łamania K) próbki podpartej końcami na dwóch podporach za pomocą uderzającego w nią środkowo wahadła. Praca łamania K [J] jest róznicą energii potencjalnej młota w położeniu początkowych Kmax i końcowym Kmin. Do ich obliczenia, przy danej masie wahadła m i długości ramienia R, konieczna jest znajomość kątów α i β, określających położenia wahadła przed złamaniem i po złamaniu próbki.
Młot Charpy'ego skłąda sie z podstawy i dwóch słupów w których łożyskowane jest wahadło z bijakiem. Do słupów przymocowane sa podpory na których umieszcza się próbkę w taki sposób aby karb usytuowany był od strony przypór. Po zwolnieniu zaczepu wahadło z bijakiem opada z najwyższego położenia określonego kątem α zamieniając swą początkową energię potencjalną Kmax na kinetyczną. Uderzając w próbkę w najniższym swym połozeniu, młot osiąga maksymalną prędkość
![\sqrt[2]{2gR(1-cosa)} = v](../../../../math/b/1/1/b115288534d6601e4207e40d4fdc4cb4.png)
,
gdzie: g - przyspieszenie ziemskie R - odległość od osi wahadła do środka próbki α - kąt spadania wahadła młota
Po złamaniu próbki reszta energii kinetycznej młota zmienia sie w energię potencjalną której wartość jest proporcjonalna do wysokości jaką osiągnęło wahadło po próbie. Kąt wychylenia wahadła po próbie β określa wskazówka na skali popychana przez zabierak który obraca się wraz z wahadłem. Za pomoca hamulca zatrzymuje się wahadło po złamaniu próbki. Początkowa energia młota (w położeniu górnym):
Kmax = mgR(1 − cosa),
a po próbie:
Kmax = mgR(1 − cosB),
gdzie m jest masą wahadła młota sprowadzona do środka uderzenia. Praca łamania próbki:
K = Kmax − Kmin = mgR(cosB − cosa),
Zgodnie z normą PN-EN 10045-1 standardowe warunki badania przewidują sosowanie młotów o początkowej energii Kmax = 300 +/- 10 [J] chociaż dopuszcza się używanie młotów o innej energii początkowej (150, 100, 50, 10 lub 5 [J]). Charakterystyczne wymiary młota są określone w powyższej normie.
