Lina (wspinaczka)
Z Wikipedii
Lina – we wspinaczce pełni różnorodne, ważne funkcje techniczne, a także jest symbolem więzi łączącej partnerów w zespole wspinaczkowym "na dobre i na złe".
Spis treści |
[edytuj] Funkcje liny
[edytuj] Asekuracyjna
Jest podstawowym składnikiem łańcucha asekuracyjnego, spełnia w nim rolę amortyzatora czyli urządzenia pochłaniającego energię upadku wspinacza. W tym celu powinna być na tyle elastyczna by rozciągając się łagodnie powstrzymać upadek. Taką elastyczną linę nazywa się też liną dynamiczną.
[edytuj] Komunikacyjna
Służy do zjazdu po linie, czyli kontrolowanego przemieszczania się w dół, oraz wychodzenia (podchodzenia) po linie za pomocą przyrządów zaciskowych. Możliwa jest też komunikacja pozioma za pomocą trawersu tyrolskiego czy też ukośna. Lina używana do celów komunikacyjnych i transportowych nie powinna się rozciągać pod obciążeniem roboczym.
[edytuj] Transportowa
Służy do transportu wyposażenia, tak w pionie jak i w poziomie. Nie powinna się rozciągać pod obciążeniem roboczym.
[edytuj] Pomocnicza
Lina pomocnicza występuje jako linka, pętla, repsznur, taśma. Używana jest do pętli i taśm asekuracyjnych, pomocniczych, linki lawinowej.
[edytuj] Rodzaje i zastosowanie
[edytuj] Liny dynamiczne
Ich konstrukcja gwarantuje, że podczas hamowania upadku wspinacza przeciążenia działające na niego nie przekroczą 12 g.
- Lina pojedyncza – ma zwykle 50 do 70 m długości i ok. 9-12 mm średnicy, asekuracja odbywa się na jednej żyle liny. Jej główne zalety to łatwość używania i niska waga.
- Lina podwójna – zwana też połówkową, jest cieńsza (około 8-9 mm). Używa się złożonej na pół jednej żyły długości do 120 m, lub dwóch lin o długościach do 60 m. W pewnych szczególnych przypadkach można asekurować się jedną żyłą liny podwójnej. Liny te zapewniają większe bezpieczeństwo oraz umożliwiają szybszą ewakuację, zwykle używane są w rejonach wspinaczkowych o górskim charakterze.
- Lina bliźniacza – jeszcze cieńsze (ok. 7-8 mm) dwie żyły o sumarycznej długości do 120 metrów używane zawsze razem, podwójnie. Obecnie tracą na popularności.
- Liny lodowcowe – przeznaczone do asekuracji w terenie, gdzie potencjalne odpadnięcie nie będzie ciężkie (współczynnik odpadnięcia < 1)
[edytuj] Liny statyczne
Mało elastyczne, nie posiadają wcale (lub tylko niewielkie) własności dynamicznych – zdolności do pochłaniania energii upadku. Używane przeważnie w speleologii do celów komunikacyjnych i transportowych, długości do 200 metrów.
[edytuj] Budowa
[edytuj] Konstrukcja
Współcześnie używane liny asekuracyjne zbudowane są z rdzenia składającego się z kilkunastu żył chronionego przez oplot. Zwykle są one impregnowane.
[edytuj] Materiały
Liny asekuracyjne obecnie produkowane są z włókien poliamidowych, a dokładniej z nylonu. Do impregnacji najczęściej stosowany jest teflon.
[edytuj] Konserwacja
Linę należy przechowywać w suchym, chłodnym, ciemnym i przewiewnym miejscu. Mocno zabrudzone można wypłukać w chłodnej wodzie (można użyć delikatnego mydła i wysuszyć nie podgrzewając i nie na słońcu. Najlepiej trzymać je w worku na linę chroniącym przed zabrudzeniem i uszkodzeniami mechanicznymi. Nie wolno narażać liny na kontakt z kwasami i zasadami.
[edytuj] Historia
Początkowo lina służyła do asekuracji idącego na drugiego członka zespołu i do ewakuacji. Liny produkowano z włókien naturalnych, ich długość sięgała 25-30 metrów.
[edytuj] Normy dla lin
Aktualnie obowiązującą normą określającą wytrzymałość lin wspinaczkowych jest norma EN 892
[edytuj] Liny dynamiczne
Liny pojedyncze Ilość odpadnięć UIAA minimalnie 5
Siła graniczna maksymalnie 12 kN
Posuw oplotu maksymalnie ± 1%
Wydłużenie statyczne maksymalnie 10%
Wydłużenie dynamiczne maksymalnie 40%
Liny podwójne - tak jak liny pojedyncze oprócz:
Siła graniczna maksymalnie 8kN
Liny bliźniacze - tak jak liny pojedyncze oprócz:
Ilość odpadnięć UIAA minimalnie 12
