Konwencja o prawach dziecka

Z Wikipedii

Konwencja o prawach dziecka - międzynarodowa konwencja przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 20 listopada 1989. Jest to dokument obowiązujący w niemal wszystkich państwach świata (z wyjątkiem m.in. USA). W Konwencji o Prawach Dziecka zostały spisane wszystkie prawa dziecka.

Składa się z preambuły i 54 artykułów.

Dokument ten zawiera katalog praw i wolności, w skład którego wchodzą :

Prawa i wolności osobiste :

prawo do życia i rozwoju,
prawo do tożsamości i identyczności (nazwisko, imię, obywatelstwo, wiedza o własnym pochodzeniu, prawo do wolności, godności, szacunku, nietykalności osobistej),
prawo do swobody myśli, sumienia i wyznania,
prawo do wyrażania własnych poglądów i występowania w sprawach dziecka dotyczących, w postępowaniu administracyjnym i sądowym,
prawo do wychowywania w rodzinie i kontaktów z rodzicami w przypadku rozłączenia z nimi,
prawo do wolności od przemocy fizycznej lub psychicznej,
prawo nie rekrutowania do wojska poniżej 15 roku życia.

Prawa socjalne :

prawo do odpowiedniego standardu życia,
prawo do ochrony zdrowia,
prawo do zabezpieczenia socjalnego,
prawo do wypoczynku i czasu wolnego.

Prawa kulturalne :

prawo do nauki (bezpłatnej i obowiązkowej w zakresie szkoły podstawowej),
prawo do korzystania z dóbr kultury,
prawo do informacji,
prawo do znajomości swoich praw,

Prawa polityczne :

prawo stowarzyszania się i zgromadzeń w celach pokojowych.

Konwencja ustanawia status dziecka oparty na następujących założeniach:

dziecko jest samodzielnym podmiotem, ale ze względu na swoją niedojrzałość psychiczną i fizyczną wymaga szczególnej opieki i ochrony prawnej,
dziecko jako istota ludzka wymaga poszanowania jego tożsamości, godności i prywatności,
rodzina jest najlepszym środowiskiem wychowania dziecka,
państwo ma wspierać rodzinę, a nie wyręczać ją w jej funkcjach.

Katalog sformułowano kierując się następującymi zasadami: - zasadą dobra dziecka, - zasadą równości (wszystkie dzieci są równe wobec prawa bez względu na pochodzenie, płeć, narodowość, itd.), - zasadą poszanowania praw i odpowiedzialności obojga rodziców (państwo respektuje autonomię rodziny i ingeruje tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach według określonych procedur), - zasadą pomocy państwa (państwo zobowiązane jest do podejmowania wszelkich działań ustawodawczo-administracyjnych dla realizacji praw uznanych w konwencji). Katalog ten obejmuje prawa cywilne, socjalne, kulturalne, polityczne i z założenia w niewielkim zakresie uwzględnia prawa ekonomiczne (dziecko winno się uczyć, a nie pracować)

[edytuj] Konwencja o prawach dziecka a stanowisko Polski

Polska ratyfikowała Konwencję 7 lipca 1991, jednak z pewnymi zastrzeżeniami oraz własną interpretacją niektórych przepisów. Zgodnie z pierwszym zastrzeżeniem, a wbrew tekstowi konwencji, dziecko adoptowane nie ma prawa poznać danych swoich rodziców naturalnych. Drugie zastrzeżenie tyczy się zapisu o wieku, w którym istnieje możliwość powołania do służby wojskowej lub podobnej i uczestnictwa w działaniach wojennych, a które będzie regulowane zgodnie z przepisami obowiązującymi w Polsce (ale nie niższym niż 15 lat). W następujących po tych zastrzeżeniach deklaracjach (będących w istocie interpretacjami) strona polska stwierdza, że prawo do swobody myśli, sumienia i wyznania oraz wyrażania własnych poglądów przez dziecko i występowania w sprawach dziecka dotyczących, w postępowaniu administracyjnym i sądowym jest obwarowane poszanowaniem władzy rodzicielskiej i musi być zgodne z polskimi zwyczajami i tradycjami dotyczącymi miejsca dziecka w rodzinie i poza rodziną. W drugiej deklaracji strona polska stwierdza, że poradnictwo dla rodziców oraz wychowanie w zakresie planowania rodziny powinno pozostawać w zgodzie z normami moralności.^[1]