Juliusz Osterwa

Z Wikipedii

Juliusz Osterwa, właściwie Julian Andrzej Maluszek (ur. 23 czerwca 1885 w Krakowie, zm. 10 maja 1947 w Warszawie) – polski aktor i reżyser.

Osierocony i borykający się z biedą, nie ukończył gimnazjum św. Anny i we wrześniu 1904 r. pojawił się w Teatrze Ludowym w Krakowie. W tym teatrze debiutował w wieku 19 lat w roku 1904 (za namową Leona Schillera przyjął pseudonim Juliusz Osterwa), a w 1905 roku został przyjęty przez Ludwika Solskiego do Teatru Miejskiego w Krakowie. Występował w Zielonym Baloniku. Następnie wyjechał do Poznania, by występować w tamtejszych teatrach, tam zyskał znaczną popularność. W latach 1907-1909 grał w teatrze w Wilnie, a od 1910 r. w Warszawie w teatrach Letnim, Nowym, Polskim i Rozmaitości. W 1916 roku wezwany przez Arnolda Szyfmana podczas I wojny światowej był reżyserem Teatru Polskiego w Moskwie i Kijowie. W roku 1918 wrócił do Warszawy, działał w teatrach Małym i Polskim. W 1919 r. wraz z Mieczysławem Limanowskim stworzył zespół Reduta (teatr-laboratorium), początkowo przy Teatrze Rozmaitości, a od 1921 r. działającą samodzielnie. Redutą kierował w Warszawie (1919-1924 i 1931-1939) oraz w Wilnie i Grodnie (1925-1929). To Wilno stało się stałą siedzibą zespołu, a z niego docierał z występami do wielu miast w Polsce. Wystawił m.in. następujące pozycje z polskiej klasyki: Kordian, Sułkowski, Lilla Weneda, Uciekła mi przepióreczka, Książę Niezłomny. Był jednocześnie dyrektorem Teatru Rozmaitości w Warszawie (1923-1925) i Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie (1932-1935). Po II wojnie światowej współpracował z Teatrem Polskim w Warszawie i z Teatrem im. J. Słowackiego w Krakowie. Był rektorem Państwowej Szkoły Dramatycznej w Krakowie. Po raz ostatni wystąpił w 1946 r. w Fantazym. W filmie wystąpił tylko raz w obrazie z 1921 r. Za winy brata.

W czasie okupacji niemieckiej współpracował z polityczno-wojskową katolicką organizacją podziemną Unia.

Mąż aktorki Wandy Osterwiny. Ojciec aktorki Elżbiety Osterwy.

Jego drugą żoną była Matylda ks. Sapieha z Siedlisk (bratanica ks. arcybiskupa krakowskiego Adama Stefana kardynała Sapiehy). Miał z nią córkę Marię.

Został pochowany w Krakowie na Cmentarzu na Salwatorze.