Hron

Z Wikipedii

Hron (węg. Garam, niem. Gran) - rzeka w środkowej Słowacji, w zlewisku Dunaju. Długość 289 km, powierzchnia dorzecza 5 464,6 km², średni roczny przepływ mierzony u ujścia 53,7 m³/s.

Hron ma źródła na południowych stokach masywu Kráľova hoľa w Niżnych Tatrach, koło wsi Telgárt, na wysokości około 980 m n.p.m. Stamtąd płynie na zachód tzw. Bruzdą Hronu - ciągiem kotlin oddzielających Niżne Tatry od Krasu Murańskiego, Rudaw Weporskich i Polany, zbierając dopływy - górskie potoki z obu grzbietów. Przepływa przez Brezno, a następnie przez Bańską Bystrzycę. W Bańskiej Bystrzycy skręca na południe, a po 20 km, koło miasta Zvolen - znów na zachód. W ten sposób okrąża od wschodu i południa masyw Gór Krzemnickich. Następnie, w okolicy miasta Žiar nad Hronom, rzeka przyjmuje swój największy dopływ - Slatinę, zmienia kierunek na południowo-zachodni i płynie wąską kotliną między Górami Szczawnickimi na wschodzie a masywem Vtačnik i wzgórzami Hroński Inowiec na zachodzie. Na wysokości wsi Kozárovce Hron wypływa na Niziną Naddunajską, gdzie zmienia kierunek na południowo-wschodni, a następnie na południowy i od tej pory płynie równolegle do rzeki Ipeľ, od której dzieli go pasmo niewysokich Wzgórz Ipelskich. Uchodzi do Dunaju na wysokości 112 m n.p.m., tuż na wschód od miasta Šturovo.

Hron jest drugą co do długości (po Wagu) rzeką Słowacji płynącą w całości po jej terytorium. Jest także główną i największą rzeką środkowej Słowacji. Górnym i środkowym odcinkiem jego doliny biegną droga i linia kolejowa łączące Bańską Bystrzycę ze wschodem i zachodem kraju, a środkową część doliny wykorzystuje droga ekspresowa R1 z Bańskiej Bystrzycy do Nitry (E77 na odcinku Bańska Bystrzyca - Zvolen, E571 na odcinku Zvolen-Nitra).

Jeszcze w latach 30. XX wieku Hronem spławiano drewno. Obecnie rzeka jest atrakcyjnym szlakiem kajakowym. Przy wysokim stanie wody jest spławna na długości 272 km, od miejscowości Heľpa. Przy średnich stanach wód spływ rozpoczyna się od Brezna na długości 241 km lub od Podbrezovej na długości 231 km. Przy niskich stanach wody spływ zaczyna się w Bańskiej Bystrzycy i liczy 197 km długości.

[edytuj] Bibliografia

• Adamec Vladimír, Jedličková Nora: Slovensko. Turistický lexikon. wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1991;