Dyzartria
Z Wikipedii
Dysartria i anartria | |
ICD-10: |
R47.1
|
R47.1.0 {{{X.0}}} |
|
R47.1.1 {{{X.1}}} | |
R47.1.2 {{{X.2}}} | |
R47.1.3 {{{X.3}}} | |
R47.1.4 {{{X.4}}} | |
R47.1.5 {{{X.5}}} | |
R47.1.6 {{{X.6}}} | |
R47.1.7 {{{X.7}}} | |
R47.1.8 {{{X.8}}} | |
R47.1.9 {{{X.9}}} |
Dyzartia - termin z zakresu neurologii; jeden z typów zaburzeń mowy, wynikający z dysfunkcji aparatu wykonawczego (języka, podniebienia, gardła, krtani). Dysfunkcja może być spowodowana: uszkodzeniem mięśni, unerwiających ich nerwów czaszkowych, jąder tych nerwów, dróg korowo-jądrowych, układu pozapiramidowego.
W wyniku ich uszkodzenia powstaje tzw. mowa dyzartryczna, która charakteryzuje się tym, że jest powolna, niewyraźna, afoniczna (czyli bezgłośna) z tzw. przydźwiękiem nosowym, które jest spowodowane opadnięciem podniebienia miękkiego i sprawia wrażenie mowy z "kluskami w ustach". Tworzenie samogłosek jest zwykle zachowane, a w zależności od miejsca uszkodzenia, dominują zaburzenia artykulacji:
- spółgłosek wargowych (b, p, w, f)
- spółgłosek podniebiennych (g, k, h)
- spółgłosek zależnych od funkcji języka (d, t, r, s)
W najcięższych przypadkach przyjmuje formę anartrii, kiedy nasilenie zaburzeń dyzartrycznych przyjmie zaawansowaną postać i mowa staje się bełkotliwa i niezrozumiała.
[edytuj] Podział
- dyzartria hipotoniczna (wiotka), w uszkodzeniu jąder lub pni nerwów X, XII, VII (zespół opuszkowy), w miastenii i miopatiach;
- dyzartria spastyczna, w uszkodzeniu dróg korowo-jądrowych (zespół rzekomoopuszkowy)
- dyzartria pozapiramidowa
- dyzartria hipokinetyczna, np. w parkinsonizmie
- dyzartria dyskinetyczna
- dyzartria hiperkinetyczna, np. w pląsawicy
- dyzartria ataktyczna (móżdżkowa), w ataksji móżdżkowej.