Cisplatyna
Z Wikipedii
 |
Ten artykuł wymaga dodania infoboksu. Jeśli możesz, zrób to korzystając z szablonu {{związek chemiczny infobox}}. Instrukcja użycia szablonu znajduje się na jego stronie dokumentacji. Zobacz też listę artykułów z szablonem. |
Cisplatyna (ATC: L 01 XA 01) jest koordynacyjnym związkiem platyny, o działaniu cytostatycznym. Należy do leków alkilujących, fazowo-niespecyficznych, swoistych dla cyklu komórkowego.
Spis treści |
[edytuj] Mechanizm działania
Jej działanie polega na utworzeniu krzyżowych wiązań między sąsiadującymi nićmi DNA oraz w obrębie tej samej nici. Tworzenie tych poprzecznych wiązań uniemożliwia replikację DNA i podział komórki. Wywiera też wpływ na funkcje metaboliczne i prowadzi do śmierci komórki, do której się dostanie.
Dla prawidłowego funkcjonowania leków z tej grupy, konieczna jest obecność dwóch ligandów aktywnych chemicznie, będących względem siebie w położeniu cis (w cisplatynie są to atomy chloru), oraz dwóch ligandów niereaktywnych, obojętnych elektrycznie {na ogół funkcję tę pełnią grupy aminowe). Reaktywne atomy chloru są wymieniane w procesie substytucji nukleofilowej na atomy azotu zasad guanylowych w łańcuchu DNA.
[edytuj] Zastosowanie
- rak jądra
- rak płuca
- rak pęcherza moczowego
- rak jajnika
- rak szyjki macicy i rak endometrium
- nowotwory w obrębie głowy i szyi,
- czerniak złośliwy.
- mięsaki
[edytuj] Działania niepożądane
- supresja szpiku (zwykle łagodna),
- nudności i wymioty (najsilniejsze ze wszystkich cytostatyków, utrzymujące się nieraz jeszcze dwa tygodnie po odstawieniu leku),
- uszkodzenie słuchu (szum w uszach, rzadko głuchota),
- upośledzenie pracy nerek,
- objawy grypopodobne (gorączka, dreszcze),
- łysienie (rzadko),
- wtórne nowotwory.
- drętwienie kończyn
- obniża dość mocno morfologię krwi (krwinki białe WBC, krwinki czerwone RBC i płytki krwi PLT)
[edytuj] Dawkowanie
Cisplatynę podaje się dożylnie we wlewie kroplowym lub niekiedy miejscowo (np. dopęcherzowo).
