Cierpienia młodego Wertera
Z Wikipedii
Cierpienia młodego Wertera (niem. Die Leiden des jungen Werthers) - powieść epistolarna napisana przez Johanna Wolfganga von Goethego, opublikowana w roku 1774. Wraz ze Zbójcami Friedricha Schillera uważana za najważniejsze dzieło tzw. okresu Sturm und Drang ("burzy i naporu") oraz preromantyzmu.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Książka ta przyniosła Goethemu wielką sławę, to właśnie dzięki niej przestał być anonimowym pisarzem.
[edytuj] Autobiografizm powieści
Utwór swoją genezę ma w życiorysie Goethego. Pierwowzorem Lotty była Charlotta Buff, w której pisarz się zakochał[potrzebne źródło]. Miała jednak ona narzeczonego, J. Kestnera, dlatego ona nie zgodziła się na romans z Goethem. Pisarz pogodził się z tym. Impulsem do napisania "Cierpień młodego Wertera" był czyn jego przyjaciela, który nieszczęśliwie zakochany, popełnił samobójstwo strzelając sobie w głowę pistoletem pożyczonym od Kestnera.
[edytuj] Krótki zarys fabularny
Powieść skonstruowana jest jako zbiór listów napisanych przez tytułowego Wertera. Całość składa się z dwóch ksiąg, przy czym pierwsza rozpoczyna się datą 4 maja 1771. W listach Werter wspomina swoje intymne chwile spędzone w fikcyjnej wiosce Wahlheim (Goethe nawiązuje tu do wioski Garbenheim koło Wetzlar). W Wahlheim Werter zakochuje się w Lotcie (Locie), młodej i pięknej kobiecie, która zajmuje się domem i rodzeństwem po śmierci matki. Lotta jest jednak już zaręczona z niejakim Albertem. Werter jest zrozpaczony, jednak stara się tego nie okazywać. Spędza miłe chwile z Lottą oraz Albertem zwiększając przyjaźń pomiędzy nimi. Potem jednak postanawia wyjechać z Wahlheim i rozpocząć pracę w poselstwie. Po pewnym czasie, gdy dowiaduje się, że Lotta wzięła ślub z Albertem, kończy z dotychczasową pracą i wyjeżdża do miejscowości, w której się urodził i spędził dzieciństwo. Następnie postanawia powrócić do Wahlheim, gdzie Lotta prosi go o to, aby oddalił się od niej do okresu świąt, aby nie wzbudzać podejrzeń o ich romans. Jednak na wieść o tym, że Lotta pozostała sama w domu (ponieważ Albert wyjechał), Werter przybywa do niej, aby spędzić z nią czas. W czasie ich rozmowy sam na sam, nie wytrzymuje i zaczyna całować dziewczynę, na co ona reaguje ucieczką i zamknięciem się w pokoju. Zdesperowany Werter postanawia popełnić samobójstwo. W tym celu pożycza pistolety od Alberta i strzela sobie jednym z nich w głowę.
[edytuj] Nawiązania
Cierpienie Wertera możemy porównać m.in. z książką Miltona - Raj utracony (Paradise Lost). Bohater cierpi i mimo że zaznał miłości, to do końca pozostaje nieszczęśliwy.
[edytuj] Polskie przekłady
- Kazimierz Brodziński
- Piotr Choynowski
- Leopold Staff
- Franciszek Mirandola