Adwajta Wedanta
Z Wikipedii
Adwajta (sanskr. अद्वैत वेदान्त - advaita vedanta, niedwoistość) - w filozofii indyjskiej - monistyczny kierunek wedanty. Jego twórcą jest Adi Śankara.
Spis treści |
[edytuj] Doktryny
[edytuj] Brahman
Według Adwajty jedynym realnym bytem jest Brahman. Jest to Absolut, przenika on cały wszechświat oraz wykracza poza niego, podtrzymuje go. Brahman jest Nirguna - bezpostaciowy. Znajduje się jednocześnie daleko i blisko, jest zarazem duży i mały. Nie da się go zniszczyć, nie ma wyższej rzeczywistości nad niego
Brahman to również Bóg jedyny. Można go symbolicznie przedstawić pod dowolną postacią i oddawać jej dewocyjną cześć (zob. bhakti) co pomaga w dotarciu do niego. Jest to wówczas Saguna Brahman - Brahman z atrybutami. Formą taką może być np. Wisznu, Śiwa, Dewi, Ganeś, Surja czy Murugan. Według Śankary form tych może być bardzo wiele, wszystkie są równe i cześć oddawana dowolnej jest kierowana do tego samego Nirguna Brahmana.
[edytuj] Atman
Adi Śankara uważał, że prawdziwą naturą każdej istoty jest Atman co się często tłumaczy jako "Jaźń". Atman i Brahman jest jednym i tym samym. Toteż każda istota jest tak naprawdę Brahmanem - między nią, a Brahmanem nie ma żadnych różnic. Nie doświadcza tego jednak, gdyż przeszkadza jej zasłona maji. Gdy zasłona ta zostanie zerwana, wtedy człowiek urzeczywistni sobie, że jest Brahmanem i doświadczy w pełni swej prawdziwej natury.
[edytuj] Maja
Śankara uważał, że cały świat nas otaczający jest mają, czyli iluzją, wytowrem, sztuczką kuglarską "wyśnioną" przez Brahmana. Oddziela ona nas od naszej prawdziwej natury: Atman-Brahman. U podstaw naszego trwania w maji leży awidja (niewiedza). Świat wokół nas nie jest całkowicie nieprawdziwy, w pełni tego słowa znaczenia, jest emanacją Brahmana, ale istnieje na jakby niższym poziomie.
Śankara wyróżniał trzy poziomy istnienia:
- Istnienie pozorne - sny, halucynacje itp.
- Istnienie empiryczne - świat który dostrzegamy na jawie
- Istnienie absolutne - Brahman; Śankara podkreślał, że nie ma istnienia wyższego od Brahmana, nie da się go unieważnić
Przy przejściu z wyższego do niższego niższe ulega unieważnieniu (badha). Gdy stajemy się Brahmanem świat wokół nas zostaje unieważniony podobnie jak unieważniamy nasze sny gdy się budzimy.
Jedynym co jest nierzeczywiste w pełnie tego słowa znaczeniu to łączone bezsensowne nieistniejące słowa i pojęcia.
