Menton
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
 |
|
  Menton
|
|
|
|
|
| Regio | Provence-Alpes-Côte d'Azur |
| Departement | Alpes-Maritimes (06) |
| Arrondissement | Nice |
| Kanton | Menton-Ouest |
| Coördinaten | 43°47'N 7°30'E |
|
|
|
| Oppervlakte | 14,1 km² |
| Inwoners (1999) | 28.812 (2043,4 inw/km²) |
|
|
|
| Postcode | 06500 |
| INSEE-code | 06083 |
 Frankrijk |
|
Menton is een Franse gemeente, gelegen in het departement Alpes-Maritimes en de regio Provence-Alpes-Côte d'Azur.
Menton ligt aan de Italiaanse grens op de scheidslijn tussen de Franse Côte d'Azur en de Italiaanse bloemenrivièra (aan de andere kant van de grens bevindt zich de Italiaanse stad Ventimiglia) en de stad wordt de "parel van Frankrijk" genoemd (deze aanduiding is afkomstig van de aardrijkskundige Élisée Reclus in zijn Géographie universelle). De stad kijkt uit op de Middellandse Zee geopend en beschikt over een klokkentoren. Jean Cocteau heeft Menton regelmatig bezocht.
De citroen is een van de symbolen van Menton aangezien het om het enige gebied in Frankrijk gaat waar, dankzij een uniek microklimaat, citroenbomen vrucht dragen. Sinds een tiental jaren vindt het feest van de citroen plaats in de stad. Dit wordt gehouden in februari.
Inhoud |
[bewerk] Benamingen
Menton is in het verleden veelvuldig in een ander taalgebied komen te liggen en als gevolg heeft de stad een waaier aan namen.
De inwoners worden Mentonezen genoemd (Frans: les Mentonais. Mentonasques (de uitgang "-asque" komt van de oude Liguriërs) is de traditionele en literaire aanduiding (gebruikt door Guillaume Apollinaire).
De stad wordt Mentan in het Mentonasque, het lokale dialect, genoemd en de inwoners noemen zich Mentounasc (enkelvoud). In het Italiaans heet de stad Mentone.
In het Niçoise, het dialect rond Nice, zegt men Mentoun (Mentun is een geïtalianiseerde geschreven vorm en Menton de gestandaardiseerde Occitaanse schrijfwijze) en de inwoner is (volgens het woordenboek van Georges Castellana) een Mentounasc. De bijnaam van Mentonnais (altijd in het Niçois) is lu manja papié.
Mentona is een vorm die in het Russisch wordt gebruikt en uit het Italiaans afkomstig is.
[bewerk] Geschiedenis
De plaats waar Menton ligt is sinds de oude steentijd regelmatig bewoond geweest.
Archeologische bijzonderheid: een nog steeds bestaand stuk van via Julia Augusta, (een oude Romeinse weg die Ventimiglia met Nice-Cimiez verbond) is zichtbaar, momenteel rue Longue, die de oude stad in de verlenging van via Aurelia oversteekt.
Waarschijnlijk heeft de primitieve agglomeratie waaruit Menton ontstond zich op de heuvel van Pepín, ten westen van de huidige stad, het eerst samengetrokken rondom de burcht die op initiatief van de graaf van Ventimiglia werd opgericht.
De ridderstand van Puypin (Podium Pinum) kwam tot een einde met die van Menton in de 13e eeuw in Vento, een Genuese familie die er een ander kasteel bouwde: deze gaf geboorte aan de huidige stad. De eerste vermelding van de stad dateert van 21 juli 1262, in het vredesverdrag tussen Karel van Anjou en Genua. De positie ervan in het uiterste hoek van het Provençaalse graafschap Anjou en de Republiek Genua - die destijds Monaco als zijn westerse grens opeiste - was in feite een betrekkelijk begeerde positie.
In 1346 verkreeg Karel I van Monaco de stad, en bleef Menton gedurende vijf eeuwen onder suzereiniteit van de prinsen van Monaco (zie lijst van heersers van Monaco), tot in 1848, het begin van een tijdperk waar zij zich met haar buurvrouw Roquebrune als vrije stad afkondigde door zich onder de bescherming van de koning van Sardinië te plaatsen. Menton heeft historisch nooit deel van het Graafschap Nice uitgemaakt.
Menton werd tijdens de Franse Revolutie en het eerste keizerrijk aan Frankrijk verbonden en maakte vanaf dan deel uit van het departement Alpes-Maritimes (dat in die tijd ook Monaco en Sanremo omvatte) uit. Zij maakte deel uit van het arrondissement van Sanremo.
Het prinsendom van Monaco werd in 1814 opnieuw in gezag gesteld maar ging in 1815 onder het protectoraat van de koningen van Sardinië vallen waarbij de prinsen een feodale hulde voor Menton aan deze koningen overhandigden - op ouderwetse wijze (maar zuiver gezegd niet voor Monaco).
1848 was het jaar van de revoluties in Europa en Menton rebelleerde zijn met buurvrouw Roquebrune tegen het prinsdom van Monaco. Het is waar dat prins Florestan I van Monaco hardnekkig volhield een belasting op de export van de citroenen te heffen, het voornaamste middel van inkomsten voor de stad... Beide steden riepen zich uit tot vrije steden die feitelijk door het huis van Savoie werden bestuurd.
Deze twee vrije steden werden Frans bij de aansluiting bij het Graafschap Nice in 1861. Aan het referendum dat in 1860 werd georganiseerd, ging Menton massaal akkoord met de aansluiting bij Frankrijk. Napoléon III betaalde een bedrag van 4 miljoen frank schadevergoeding aan prins Karel III van Monaco voor beide steden.
Menton werd door Italië bezet van zomer 1940 tot 8 september 1943 - waar ze vervolgens door de Duitsers tot de bevrijding op 8 september 1944 werd bezet.
[bewerk] Classificatie van het Mentonasque
Men ziet het mentonasque (naam van plaatselijke dialect) over het algemeen als een variant van het Occitaans, dat lange tijd als dichterbij het dialect gesproken in Nice (en dus dichterbij Occitaans), dan Ligurisch, gesproken in de Royavallei en Ventimiglia werd beschouwd - maar deze mening moet waarschijnlijk hierzien worden, gezien de grote nabijheid met de nabijgelegen Ligurische dialecten (gesproken in Monaco, Roquebrune-Cap-Martin en vooral die in de Royavallei en in Bévéra, in Pigna, in Ventimiglia en Sanremo). Omwille van deze reden, zien bepaalde taalkundigen, specialisten van de romaanse talen, Mentonasque als tussenvorm tussen het Intemelio of Intémélien en het Monegaskisch - het bestaan van een bijna-Occitaanse enclave (genoemd gavot of maritiem Provençaals) is aangezien deze tot Roquebrune en Menton wordt beperkt, in feite niet steekhoudend, meestal met en politiek linguïstische achterkanten-gedachte (het gebied van het Occitaans uitbreiden, dat als prestigieus door zijn literatuur wordt beschouwd, en zelfs de aansluiting bij Frankrijk achteraf rechtvaardigen). Niettemin hebben maritiem Provençaals (en het dialect van Nice, vervolgens het Frans, wezenlijk het gesproken mentonasque (apocope veralgemeend, diftonggebruik, woordenboek) - beïnvloed wat doet dat Occitaanse taalgebruiken dit dialect volop kenmerken.
[bewerk] Bezienswaardigheden
[bewerk] Basiliek Saint-Michel Archange
Met de bouw van de basliek werd in 1640, onder het bewind van Honoré II begonnen. De voltooiing zou echter nog verscheide eeuwen duren. In de 19e eeuw werd de voorgevel drastisch gewijzigd. Pas recent, in 1999 werd de Saint-Michel Archange basiliek na een besluit van Johannes Paulus II.
[bewerk] La rue piétonne et les marchés
Deze steeg is karakteristiek voor Menton. Ze is gevuld met winkels en restaurants en loopt uit op de tuin van Campanin en de zee.
[bewerk] Demografie
Onderstaande figuur toont het verloop van het inwonertal (bron: INSEE tellingen). 
