Lockheed SR-71

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Lockheed SR-71 Blackbird

Algemeen
Rol:	Verkenner
Bemanning:	1 vlieger, 1 systemoperator
Varianten:	A-12,TA-12,M-12,YF-12A,YF-12C,SR-71A,SR-71B,SR-71C
Stukprijs:	($1972) $24,616,000^[1]
Status
Eerste vlucht:	22 december 1964
Aantal gebouwd:	32
Gebruik:	USAF (1966-1990, 1995-1998)
Afmetingen
Lengte:	32,74m
Hoogte:	5,64m
Spanwijdte:	16,94m
Vleugeloppervlak:	170m²
Gewicht
Leeggewicht:	27216kg
Brandstofgewicht:	36300kg
Startgewicht:	65771kg
Krachtbron
Motor(en):	2× Pratt & Whitney J58-1 continuous-bleed naverbrander turbojets
Stuwkracht:	2× 145kN
Prestaties
Topsnelheid:	Op 24000 m: Mach 3+, op 10000 m: Mach 2+
Klimsnelheid:	60m/s
Vliegbereik:	Op 24000 m: 4800km
Actieradius:	1921km
Bewapening
^[2]^[3]
Luchtvaartportaal

De Lockheed SR-71 (Blackbird) was een tweepersoons militair verkenningsvliegtuig. Tweede bijnaam is 'Habu'.

De SR-71 was een doorontwikkeling van het Lockheed A-12 eenpersoons verkenningstoestel dat in 1962 voor het eerst vloog. Tegelijkertijd werd de Lockheed YF-12 (eerste vlucht 1963) gebouwd als een identiek vliegtuig zonder verkenningsmogelijkheden, maar met een uitstekende radar en raketbewapening. De YF-12 was bedoeld om hoogvliegende, supersonische Sovjet bommenwerpers te onderscheppen. Het hiervoor ontwikkelde radar/raketsysteem is later in de F-14 Tomcat gebruikt. Toen duidelijk was dat het Oostblok eventuele aanvallen zou uitvoeren met intercontinentale ballistische raketten (ICBM) verdween de noodzaak tot het hebben van een snelle onderschepper. Uit het eerdere A-12 programma kwam uiteindelijk slechts de SR-71 in 1964 als operationeel model naar voren. De A-12 en de F-12 verschillen uiterlijk vooral van de SR-71 door een gewijzigde neus en gondels onder de vleugels. De toestellen werden in het geheim ontwikkeld en gebouwd door de succesvolle ontwerper Kelly Johnson Lockheed Skunk Works en getest op Groom Lake, een vliegbasis die ook bekend staat onder de naam Area 51.

[bewerk] Varianten

A-12: eenpersoons verkenningsvliegtuig, 11 gebouwd.
TA-12: tweepersoons trainingsvliegtuig, 1 gebouwd.
M-12: tweepersoons lanceervliegtuig voor de D-21 drone, 1 gebouwd.
YF-12A: tweepersoons onderscheppingsjager, 3 gebouwd.
YF-12C: een door de USAF aan NASA overgedragen YF-12A.
SR-71A: tweepersoons verkenningsvliegtuig, 29 gebouwd.
SR-71B: tweepersoons trainingsvliegtuig, 2 gebouwd.
SR-71C: tweepersoons trainingsvliegtuig, 1 gebouwd (uit onderdelen van een YF-12A).

[bewerk] Records

De SR-71 is tot op de dag van vandaag houder van een aantal records. Het toestel is het hoogst en snelst vliegend en bemande toestel dat operationeel is geweest. Het hoogterecord staat op 25.929 m. Andere vliegtuigen hebben deze hoogte ook bereikt, maar alleen terwijl ze recht omhoog klommen, niet in een horizontale vlucht. Op 6 maart 1990 maakte de SR-71 zijn laatste vlucht, waarbij het vliegtuig een topsnelheid bereikte van 3607,38 km/u. De gemiddelde snelheid van deze vlucht kwam neer op 3418 km/u. Ondanks de grote hoogte en hoge snelheden waarmee het vliegtuig vloog, was het toch in staat een foto van een kentekenplaat van een auto te nemen.

Daarnaast bezit de SR-71 het snelheidsrecord van de afstand tussen New York en Londen. Deze afstand werd afgelegd in een tijd van 1 uur, 54 minuten en 56,4 seconden. Hierbij heeft het vliegtuig niet op maximale snelheid gevlogen, maar ter vergelijking: een Concorde doet over deze afstand ongeveer 3 uur en 23 minuten en een Boeing 747 gemiddeld 6 uur en 15 minuten.

[bewerk] Interessante feiten

De voorrand van de voorruit bereikt bij topsnelheid een temperatuur van 340 graden Celsius.
De vleugelvoorrand bereikt op topsnelheid een temperatuur van 427 graden Celsius.
93% van het toestel is gemaakt van titanium, en de banden zijn met aluminiumpoeder geïmpregneerd om beschadiging door hitte tegen te gaan.
Hoofdleverancier voor het titanium waarvan de Blackbird gebouwd is, was n.b. de USSR, de toenmalige vijand van het westen en de VS in de Koude Oorlog. Uiteraard zonder dat men dit wist.
De Blackbird is in werkelijkheid heel erg donker blauw, vrijwel niet te onderscheiden van zwart.
De speciale radarabsorberende verf bevat miljarden microscopisch kleine ijzeren balletjes.
Het vliegtuig heeft zijn eigen JP-7 brandstof, onder normale omstandigheden op de grond en bij 'lage' temperaturen minder brandbaar is.
De vleugel- en romptanks kunnen meer dan 45000 liter kerosine bevatten, maar zijn bij lage snelheid zo lek als een mandje. Pas op hoge snelheid en bij 260 graden Celsius trekken de speciaal gegolfde huidplaten van het toestel vlak en dichten ze op die manier de spleten af. De Blackbird start dan ook altijd met minimale brandstofvoorraad en wordt daarna in de vlucht een of meerdere keren bijgetankt door een KC-135Q tanker. Met een SR-71 kan er bijgetankt worden vanuit de lucht.
De SR-71 vloog geregeld in Vietnam waar de Noord-Vietnamese strijdkrachten het toestel niet konden neerschieten. Hun raketten konden alleen worden gericht op het toestel zelf; als de raket die plaats bereikte was de SR-71 al kilometers verder.

Het drukpak voor de SR-71

De bemanning draagt speciale op maat gemaakte drukpakken omdat boven een hoogte van 20 Km water kookt bij 37 graden Celsius. Als de cabinedruk zou wegvallen zou het bloed van de bemanning zonder drukpak gaan koken.
Na de landing staat het vliegtuig normaal gesproken een half uur af te koelen voordat het koud genoeg is om door het grondpersoneel te worden afgehandeld.
De SR-71 maakte in 1989 een vlucht dwars over het gehele Noord-Amerikaanse continent in 1 uur en 5 minuten.
De bijnaam Habu komt van de Habu-adder, die op Okinawa voorkomt, en waar dit vliegtuig eveneens een basis had, naast Beale AFB in de USA en RAF Alconbury in Engeland.
Op de romp van de Blackbird staan aanwijzingen voor het personeel. Deze aanwijzingen vermelden hoe de piloten het vliegtuig moeten verlaten na het landen zonder zich te verbranden, aangezien het vliegtuig gloeiend heet is.