Laurens Hogebrink
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Laurens Jan Hogebrink (1942), een Nederlands theoloog en vredesactivist, studeerde theologie in Utrecht en New York. Hij was vanaf 1969 werkzaam bij de Nederlandse Hervormde Kerk, sinds 1986 als secretaris van de Raad voor Overheid en Samenleving (ROS). Van 1999 tot 2002 was hij hoofd van het Bureau Europa/Noord-Amerika van de Samen op Weg kerken. Vanaf de jaren zeventig raakte hij als beraadslid en als voorzitter van de Werkgroep Internationaal van het Interkerkelijk Vredesberaad (IKV) nauw betrokken bij het beleid van deze vredesbeweging.
Hij reisde diverse keren voor besprekingen met kerkelijke functionarissen naar de DDR en voor onder andere onderzoek naar de neutronenbom naar de Verenigde Staten. Naar aanleiding van uitspraken van CDA-fractievoorzitter Willem Aantjes, die de vraag had opgeworpen of Nederland wel nog lid zou kunnen blijven van de NAVO, zonder dat de neutronenbom in Nederland gestationeerd zou worden, publiceerde Hogebrink in september 1978 een aantal artikelen in Hervormd Nederland, waarin hij onthulde hoe de productie van de neutronenbom werd doorgezet ondanks berichten van het tegendeel op dat moment. Op grond van open bronnen van het Pentagon toonde hij aan dat het besluit van president Carter om de neutronenbom níet in productie te nemen, schijn was. De productie was 'opgeknipt', betoogde Hogebrink. De president bleek op 7 april 1978 al te hebben besloten om voort te gaan met de modernisering van onderdelen waarmee de neutronenbom gebouwd kon worden. De neutronenbom bleek in feite een 'element' in een nucleair explosief, dat voor verhoogde neutronenstraling kon zorgen. Dat element zou 'los' in productie worden genomen. Door de neutronenbom aldus in diverse elementen te fabriceren die in korte tijd geassembleerd konden worden, en zo nodig zelfs nog te velde, dacht de Amerikaanse regering het politieke probleem van het gerezen verzet bij bondgenoten te omzeilen. Kamervragen over deze politieke tactiek leidden tot ontkenningen van de kant van de Nederlandse regering. Maar op 18 oktober kondigde het Witte Huis niettemin de stappen aan in het productieproces van de neutronenbom, zoals Hogebrink had beschreven. De artikelen van Hogebrink prikkelden dat najaar in hoge mate het verzet tegen de kernwapens van het IKV. De door de Communistische Partij van Nederland (CPN) geleide 'Stop de Neutronenbom' actiegroep, leek het gebaar van president Carter eerder als een toegeving op te vatten.
In 1980 was Hogebrink medeoprichter van het tijdschrift Disarmament Campaigns wat bijdroeg aan de samenwerking van Europese vredesbewegingen, waaronder bijvoorbeeld het Britse CND. Na het einde van de Koude Oorlog bracht Hogebrink een serie seminars op gang over de vraag hoe de kerken in Oost en West met de Koude Oorlog om waren gegaan (een onderwerp waarover Beatrice de Graaf in 2004 haar dissertatie 'Over de Muur. De DDR, de Nederlandse kerken en de vredesbeweging' schreef). Hogebrinks internationale oecumenische ervaring leidde tot het lidmaatschap van verschillende commissies van de Wereldraad van Kerken en de Conferentie van Europese Kerken. Ook na zijn pensionering bleef hij actief op dit gebied.
[bewerk] Literatuur
- L.J. Hogebrink en Carel Hendrik Koetsier, Tegen de verdrukking in: verhalen over de basis in beweging, Baarn 1977
- Het rapport Kernbewapening een handreiking van de Generale Synode van de Nederlandse Hervormde kerk, 's Gravenhage 1979
- L. Hogebrink, Een sprekende kerk in een mondiale samenleving, in: M.J. Faber, Geloof, kerk en politiek, een bundel opstellen over de plaats van de vredesbeweging in kerk en maatschappij, Amersfoort 1986
- L. Hogebrink, Kerken in en na de koude oorlog. Onvoltooid verleden tijd, ’s Gravenhage 1993
- L.J. Hogebrink (red.), Hart en ziel voor Europa? Rapport van de Generale Synode der Nederlandse Hervormde Kerk, Zoetermeer 1996
